Baş Dönmesi Nedir? Nelerden Kaynaklanır?

Baş dönmesi şikayetleri, toplumda sık sık duyulan, cinsiyet ve yaş fark etmeksizin birçok kişi de karşılaşılabilen ortak problemlerden biridir. Baş dönmesi gelişmesi halinde kişiler fiziksel ve psikolojik olarak kendilerini güvensiz hissedebilirler. Bu durum günlük hayatı olumsuz etkileyebileceği gibi baş dönmesi aslında bir hastalığın habercisi olabilir. Geçmeyen ve ciddi seyirde ilerleyen baş dönmeleri göz ardı edilmemelidir. Neden geliştiği ve nasıl tedavi edilebileceği sağlık uzmanları tarafından tespit edilmelidir.

Baş Dönmesi Neden Olur?

Baş dönmesi çeşitli sağlık problemleri sonucu gelişen bir semptom olabilir. İç kulak hastalıkları, migren, düşük tansiyon, enfeksiyon, uzun süre susuz kalmak, anemi gibi birçok hastalık baş dönmesi şikayetleri ile ilişkilendirilebilir. 

Baş dönmesinin en sık karşılaşılan nedenlerinden biri vertigodur. Vertigo denge bozukluğuna, baş dönmesine neden olabilen orta kulağı etkileyen birçok hastalık nedeniyle gelişebilen bir sağlık problemidir. İç kulak iltihabı veya iç kulaktaki kristallerin hareketi gibi sağlık problemleri sonucunda açığa çıkabilir.

Migren, belirli aralıklarla tekrarlayan orta veya şiddetli baş ağrılarına sebep olabilen kronik bir sağlık problemidir. Bazı migren hastalarında migren atağı yaşanmadan öncesinde baş dönmesi geliştiği gözlemlenmiştir. Bu nedenle baş dönmesi uzun vadede migren ile de ilişkilendirilebilir.

Günlük su alımının yeterli miktarda olması vücuttaki birçok fizyolojik sürecin verimli bir şekilde gerçekleşmesini sağlar. Yetersiz su alımı veya yoğun miktarda su kaybedilmesi halinde vücutta dehidrasyon gelişebilir. Sıvı kaybı nedeniyle kan basıncında değişimler ve beyine iletilen oksijen miktarında düşüş yaşanabilir. Tüm bu durumların sonucunda ise baş dönmesi görülebilir. 

Anemi, insan vücudunda yeterli miktarda kırmızı kan hücresine sahip olunmadığı durumlarda gelişen ciddiye alınması gereken bir hastalıktır. Kan üretimini olumsuz yönde etkileyen bu hastalık sonucunda baş dönmesi sıkça gözlemlenen semptomlardan biridir.

Kan şekerinin düşmesi ve düşük tansiyon da yine baş dönmesiyle sonuçlanabilir. Diyabet hastalarında kan şekeri seviyelerinde yaşanan ani değişimler kişilerin çeşitli semptomlar hissetmesine sebebiyet verebilir. Ani bir kan şekeri düşüklüğü durumunda baş dönmesi semptomu yaşanabilir. Benzer bir şekilde tansiyonun düşmesi veya kullanılan tansiyon ilaçlarına uyum sağlama süreci içerisinde baş dönmesi ile karşılaşılabilir.

Özellikle yaz aylarında yüksek sıcağa maruz kalmak veya güneş altında uzun süre vakit geçirmek vücutta dehidrasyon gelişmesine neden olabilir. Gelişen su kaybı ile kişilerin tansiyonu düşebilir ve bu ani değişim karşısında baş dönmesiyle karşılaşılabilir.

Baş dönmesi gelişiminde kardiyovasküler hastalıklar rol alıyor olabilir. Düzensiz kalp atışı, düşük kan basıncı veya damarlarda yaşanan tıkanıklıklar sonucunda kan akışı düzeni bozulabilir ve baş dönmesi meydana gelebilir.

Baş Dönmesi Nelerin Belirtisi Olabilir? 

Baş dönmesi, vücuttaki kan akışının düzenini bozan, vücuttaki oksijen seviyelerini etkileyebilen veya iç kulakta yer alan ve denge merkezi olan kristallerin bozulması gibi orta kulak şikayetlerinden dolayı gelişebilen bir semptomdur. Vücutta bu tür değişimlerin açığa çıkmasında ise çeşitli hastalıklar rol alıyor olabilir. Baş dönmesi ile ilişkilendirilebilecek hastalıklar aşağıdaki gibidir:

• Kardiyovasküler hastalıklar
• Düşük tansiyon
• Anemi
• Beyin sarsıntısı
• Vertigo
• Dehidrasyon
• Migren
• İç kulak iltihabı

Baş Dönmesi Ne Zaman Tehlikeli Olur?

Baş dönmesi, sık sık tekrar etmesi ve uzun süreli olması halinde ciddiye alınması gereken bir sağlık probleminin habercisi olabilir. Ana neden olan hastalığın ilerlemesini önlemek ve baş dönmesi şikayetlerini kontrol altına alabilmek için ideal tedavi planlaması yapılmalıdır.

Baş dönmesi ciddi bir hastalıkla ilişkilendirilmesi bile tek başına da tehlikeli olabilir. Şiddetlenen baş dönmelerinde kişilerde denge problemleri gelişebilir ve biçimsiz bir şekilde düşerek yaralanabilirler. Yoğun baş dönmesi yaşayan kişilerin araç kullanması risklidir. Tüm bunların yanı sıra günlük ve çalışma hayatını olumsuz yönde etkileyebilen baş dönmesi nedeniyle kişiler günlük sorumluluklarının gerçekleştirmede ciddi zorluklar yaşayabilir.

Baş Dönmesi Ne Kadar Sürer?

Baş dönmesi başladığı noktada kişiler bulundukları ortamı dönüyormuş gibi görebilir veya yer ve tavan hareket ediyormuş gibi düşünebilir. Bu durum ciddi derecede denge kayıpları yaratabilir ve kişilerin düşmesine neden olabilir. Baş dönmesi yaşanmaya başlandığında kişiler bu şikâyeti farklı sürelerde yaşayabilir. Bazı kişilerde baş dönmesi birkaç saniye içinde geçerken bazı kişilerde ise 1 dakika boyunca sürebilir. Baş dönmesinin şiddeti ve süresi temelinde yer alan sağlık problemine göre değişebilir. 

Baş Dönmesi Kronikleşir Mi?

Baş dönmesi şikayetleri temelinde yatan sağlık problemine göre farklı sıklıklarda yaşanabilir. Örneğin yapılan çalışmalar migren hastalarının atak öncesinde baş dönmesiyle karşılaştığını gösterir. Bu tür bir durumda baş dönmesi kronik bir hale dönüşebilir. Dehidrasyon gibi dönemsel problemler sonucunda ise ana problemin tedavi edilmesiyle baş dönmesi de iyileşir. Bu nedenle baş dönmesinin kronikleşme riski neden geliştiğine göre değişebilir.

Baş Dönmesi İçin Hangi Tedavi Yöntemleri Uygulanmalıdır?

Baş dönmesi şikayetleri bir sağlık probleminden dolayı gelişmesi halinde ana hastalığın tedavi edilmesi gerekir. Hastalığın kontrol altına alınması ile baş dönmesi şikayeti de ortadan kalkabilir. Ancak spesifik bir sağlık problemi ile ilişkilendirilmediği zamanlarda, evde alınabilecek bazı önlemler ile baş dönmeleri kontrol altına alınabilir. Bu tür durumlarda baş dönmesine iyi gelebilecek aşağıdaki yöntemlere başvurulabilir:

• Elma sirkesi ve bal tüketimi: beyne giden kan akışının rahat bir şekilde sürdürülebilmesi için elma sirkesi ve bal etkili olabilir. Kan şekeri düşmesi halinde tüketilecek olan bu karışım kan şekeri seviyelerinin dengelenmesini destekleyebilir ve baş dönmesi şikayetleri geçebilir.
• Bol su tüketimi: susuz kalma nedeniyle baş dönmesi gelişebileceği bilinmektedir. Özellikle yoğun su kaybı yaşanan günlerde baş dönmesi şikayetlerini önlemek veya şiddetini azaltmak için günlük su tüketimi ihmal edilmemeli ve miktarı artırılmalıdır.
• Dinlenme: baş dönmesi anında hareket etmeye devam etmek kişinin yaralanmasına neden olabilir. Özellikle ayaktaki pozisyonlarda kişiler dengelerini kaybedip düşebilir. Baş dönmesi atakları yaşanırken kişilerin baş dönmesi tamamıyla geçene kadar oturması veya uzanması önerilir.

Sıkça Sorulan Sorular

Nabız Düşüklüğü Baş Dönmesi Yapar Mı?

Düşük nabız barikardi olarak adlandırılan, nabzın 40 ve altında olması ile açığa çıkan bir sağlık problemidir. Nabızdaki ciddi düşüş ise çeşitli semptomlar gelişmesine neden olabilir. Baş dönmesi barikardi nedeniyle karşılaşılabilecek semptomlar arasında yer alır. 

Baş Dönmesi İçin Ne Zaman Doktora Gidilmelidir?

Baş dönmesi şikayetinin sürekli olarak gelişmesi ve birkaç hafta boyunca düzenli olarak yaşanması halinde bir doktora gidilmesi önerilir. Bir sağlık kuruluşunun nöroloji birimine başvurulması gerekir. Herhangi bir nörolojik problem çıkmadığı takdirde hastalar kulak burun boğaz birimine sevk edilebilir.

Baş Dönmesi Psikolojik Bir Sorun Mudur?

Baş dönmesi genellikle fizyolojik sağlık problemleri ile ilişkilendirilen bir semptomdur. Vücutta hem psikolojik hem de fizyolojik sıkıntılar gelişmesinde rol alabilen bu semptom psikolojik problemler sonucu da gelişiyor olabilir. Ruhsal ve duygusal açıdan güvensizlik gibi tetikleyici duyguların yaşanması halinde kişilerde baş dönmesi şikayetleri gelişebilir. Anksiyete atağı geçiren bir kişi de baş dönmesi şikayeti yaşayabilir.