Polip Nedir? Nasıl Tedavi Edilir?

Duyulma sıklığı her geçen gün artan polipler, vücudun farklı dokularında açığa çıkabilen tümöre benzeyen oluşumlardır. Vücutta çıkan noktalarına göre farklı tedavi yöntemleri uygulanırken, kontrol edilmeleri ve tedavi edilmeleri büyük önem taşır. Çıktığı dokuya tutunma özelliğine sahip olan polipler bazen bir sap yapısı bazen ise kalın bir taban ile bulunduğu dokuya tutunur. Polipler vücudun çeşitli yerlerinde oluşabilir ve oluştukları bölgeler poliplerin farklı türlere ayrılmasını sağlar. Polipler genellikle iyi huyludur. Ancak nadir de olsa kanserleşme potansiyeline sahip olan polipler de vardır. Böyle bir durum olması halinde cerrahi müdahaleleri de bu poliplerin temizlenmesi gerekir.

Polip Nedir?

Polipler genellikle bilinmeyen nedenlerden açığa çıkan vücudun birçok farklı bölgesinde görülebilen küçük ya da büyük yapıdaki tümörlerdir. Milimetrik polipler bulunabildiği gibi birkaç santim boyutuna erişebilen polipler de bulunur. Genellikle iyi huylu olurlar. Polipler genellikle sağlık problemine neden olmadığı müddetçe fark edilebilen oluşumlar değillerdir. Rahim, rahim ağzı, bağırsaklar, ses telleri ve safra kesesi polip oluşumunun en sık görüldüğü bölgeler arasında yer alır. Her bir bölgede oluşan polipin belirtisi farklı şekillerde açığa çıkar. Rahimde oluşan polipler gebeliğe engel olabilirler. Kısırlığa yönelik araştırmaların başlanması halinde polip teşhis edilir. Diğer bölgelerde oluşan polipler ise boyutlarının büyümesi ile çeşitli belirtilere sebep olur. Belirtilerin incelenmesi halinde polipler tespit edilebilir. Polipler genellikle ciddi sağlık problemlerine sebebiyet vermez ancak takip altında bulunmaları büyük önem taşır. Bazı polipler kendi kendine iyileşebilir veya küçük tedaviler ile kolayca kontrol altında tutulabilirler.

Polip Belirtileri Nelerdir?

Polipler açığa çıkma nedenleri bilinmediği gibi belirtileri de kişilerden kişilere göre değişkenlik gösterebilir. Küçük yapılı olan polipler genellikle sağlık problemlerine yol açmazlar. Genellikle farklı bir rahatsızlığın araştırması veya incelemesi yapılırken kişilerin polip oluşumuna sahip olduğu gözlemlenir. Küçük polipler alınmaya ihtiyaç duymaz ve çoğu zaman kendi dilinden geçebilirler. Kişilerin günlük hayatının olumsuz etkilenmesi ise genellikle büyük polipler sonucu görülür. Poliplerin boyutunun artması ve sayısının artması poliplerin oluşturduğu belirtilerin şiddetini artırır. Bu belirtiler arasında aşağıdakiler yer alır;

• Polipin rahim ağzında olması halinde düzensiz kanamalar görülmesi, cinsel ilişki sırasında ağrı, yoğun âdet kanamaları, uzun süren adet dönemleri ve kısırlık belirtileri gözlemlenebilir.
• Safra kesesinde polip oluşumu halinde; mide bulantısı veya kusma, karın ağrısı, dışkı yapısında değişiklikler oluşması ve sarılık semptomları görülebilir.
• Ses tellerinde polipler olması durumunda, ses yapısından anormallikler ve ses tonunda değişimler görülür.
• Bağırsaktaki polipler de sindirim sistemi düzensizliklerine, dışkıda kan görülmesine veya tekrarlayan ishale sebebiyet verebilir.

Polip Nedenleri Nelerdir?

Poliplerin ana nedeni bilinmemekle birlikte bazı durumların polip oluşma riskini arttırdığı düşünülür. Rahimde oluşan endometrial polip, dolaşımda fazla miktarda östrojen olması halinde tetiklenerek büyüdüğü düşünülür. Meme kanseri geçmişi olan kişilerde tamoksifen adlı ilacın kullanılmasına bağlı olarak da polip oluşumu riski arttığı bilinir.

Poliplerin ses tellerinde olması alkol ve sigara tüketimi ile ilişkilidir. Diğer tütün ürünlerinin kullanımı, alerji, kimyasal maddelere maruz kalma halinde ses tellerinde polip oluşumu riskinin arttığı gözlemlenmiştir.

Yaşın ilerlemesi, hareketsiz bir yaşam şekli, yoğun strese maruz kalma, yüksek kilolu olma, dengesiz beslenme ve yoğun alkol tüketimi bağırsaklarda polip gelişimine neden olabilir.

Tüm polipleri ortak şekilde tetikleyen risk grupları da vardır. Bunlar; aile geçmişinde kanser vakası bulunması, polip üretimine genetik yatkınlık şeklindedir. Kişiler bu tetikleyici nedenlere sahip olmasa bile vücutlarının çeşitli yerlerinde polipe sahip olabilirler.

Polip Çeşitleri Nelerdir?

Polipler oluştukları bölgelere göre çeşitlendirirler. Yaygın şekilde görülen 4 çeşit polip bulunur.

• Endometrial polip; poliplerin rahimde oluştuğu polip çeşididir. Özellikle, menopoz sonrasında görülme sıklığı daha yüksektir. Rahim veya rahim ağzında görülebilen bu polipler genellikle kanama semptomu ile kendilerini belli ederler.
• Safra kesesi polipleri; safra kesesinde bulunan polipler genellikle safra taşı veya safra çamuru gibi diğer safra kesesi hastalıkları ile karıştırılabilirler. Ancak poliplerin boyutunun büyümesi ve safra tıkanıklığı gibi ciddi semptomlara neden olması halinde sadece polipler değil safra kesesi de beraberinde alınır.
• Ses telleri polipleri; kişilerin ses tonunda değişiklik, konuşurken seste çatallanma veya sesin istenmeyen şekilde kalınlaşması şeklinde semptom gösterebilirler. Ses telleri polipleri ilaçlar veya cerrahi müdahaleler ile kontrol altına alınabilir.
• Bağırsak polipleri; kalın bağırsakta sıkça görülen bu polip çeşitleri tekrarlayan ishal veya dışkı yapısındaki değişiklikler ile kendilerini gösterir. Dışkıda kan görülmesi de yaygın semptomlarından biridir. Belirtilerin ilerlemesi veya artması ile cerrahi müdahalelerle poliplerin temizlenmesi gerekir.

Polip Nasıl Teşhis Edilir?

Polipler genellikle ciddi belirtiler vermediğinden farklı hastalıkların incelemesi yapılırken açığa çıkan tümör yapılarıdır. Polip şüphesi uyandıran durumlarda spesifik olarak poliplere yönelik araştırmalar da yapılabilir. Polipler rutin görüntüleme işlemleri veya muayene esnasında tesadüfen saptanabilen oluşumlardır. Küçük polipler ultrasonik incelemeler ile fark edilmeyebilirler. Belirti vermeye başlamaları halinde dokudan örnek alınmasıyla saptanabilirler. Rahimde veya rahim ağzında oluşan polipler genellikle histeroskopi yardımıyla görüntülenirler. 

Kişilerde polip şüphesi var ise ancak polipler milimetrik boyutlarda ise bu tür durumların gözden kaçırılmaması adına doku örneği alınarak patolojik inceleme yapılması büyük önem taşır. Bağırsak polipleri kolonoskopi incelemeleri sırasında tespit edilebilirler. Bazı durumlarda yine şüpheli bölgeden biyopsi alınarak patolojik inceleme yapılması gerekebilir. Poliplerin ses tellerinde oluşması durumunda teşhis için ise endoskopik yöntemlere başvurulur.

Polip Nasıl Tedavi Edilir?

Polip tedavisi, poliplerin oluştuğu yere, poliplerin türüne, sayılarına ve boyutlarına göre değişkenlik gösterir. Poliplerin kötü huylu olması halinde tedavi daha kapsamlı bir hale dönüşürken iyi huylu poliplerin tedavisinde daha basit tedaviler uygulanır. Poliplerin iyi huylu olması ve herhangi bir semptoma sebebiyet vermemesi halinde alınmalarına ihtiyaç duyulmamaktadır. Kötü huylu olup kansere dönüşme ihtimali taşıyan polipler ise teşhis edilmeleri halinde direkt olarak alınmalıdır.

Polip tedavisinde, poliplerin tamamıyla tedavi edilmesi değil ancak büyümemesi için önlemler alınabilir. Destekleyici tedavi başlığı altında sağlıklı beslenme, düzenli uyku düzeni, egzersiz yapma ve stresten uzak kalma yer alır.

Rahimde gelişen poliplere bağlı kısırlık, bağırsaklardaki poliplere bağlı sürekli ishal, diğer dokularda oluşması halinde yaşam kalitesini etkileyen semptomlar göstermesi halinde polipektomi olarak adlandırılan polip çıkarma operasyonu uygulanması gerekebilir. Gerekli cerrahi ekipmanlar ile poliplerin tam yeri tespit edilerek, operasyon ile polipler çıkarılır. Ameliyat sırasında herhangi bir kesi açılmaz. Genellikle, 20 veya 30 dakika içerisinde tamamlanan operasyonlardır. Genel anestezi altında veya lokal anestezi altında gerçekleştirilen operasyonlar olup tercihi hekim yapmaktadır. Ameliyat ardından çoğu zaman hastanede kalınması gerekmemektedir ve kişileri aynı gün içerisinde hastaneden taburcu edilir. Bir günlük istirahat ardından kişiler ameliyatın ertesi günü günlük hayatlarına ve işlerine geri dönebilirler.

Polip tedavisinde yapılacak ilk şey polipin yapısının tespit edilmesidir. Polipin kötü huylu olması halinde veya riskli olmaları halinde vücuttan direkt olarak uzaklaştırılmaları gerekir. Polip belirtilerini gözlemleyen kişilerin bu belirtileri göz ardı etmeyerek uzmana danışması gelecekteki sağlık durumları için oldukça önemlidir.