Metabolizmayı En Çok Hızlandıran Diyetler

Metabolizma, vücut işlevlerinin sürdürülebilmesi ve yaşanabilmesi için ihtiyaç duyulan kimyasal reaksiyonlar bütünüdür. Besinlerin enerjiye çevrilebilmesinden sorumludur. Bu sayede vücut nefes almak, hareket etmek, besinleri sindirmek, kan akışını sağlamak ve hasar görmüş doku ve hücrelerin yenilenmesini sağlamak üzere gerekli duyduğu enerjiye sahip olur.

Günümüzde metabolizma bazal metabolizma hızını tanımlamak için de kullanılır. Bazal metabolizma hızı kişi dinlenme halindeyken kişinin, kan dolaşımı, vücut ısısını koruma, nefes alma ve organların işlevlerini sürdürebilmesi gibi yaşamsal fonksiyonları gerçekleştirmek için ihtiyaç duyduğu enerjiyi temsil eder.

Metabolizma hızının artması kişilerin durduğu yerde bile daha fazla kalori yakmasıyla ilişkilidir. Metabolizma hızının artması özellikle zayıflamak isteyen kişilerin direkt olarak ilgilendiği bir konudur. Metabolizma hızının yüksek olması ile kişiler daha fazla kalori yakarak daha rahat kilo verir. Metabolizma hızı; cinsiyet, yaş, kilo, boy, bulunulan coğrafya ve sağlık durumuna göre değişkenlik gösterir. Yavaşlayan bir metabolizma hızı kilo almaya yatkınlığı artırır. Metabolizma hızının yavaşlaması istenmemekte, sağlıklı bir vücut için kişinin bulunduğu sağlık durumuna göre ideal metabolizma hızına sahip olması hedeflenir. Metabolizma hızı yavaş olan veya daha fazla hızlanmasını isteyen kişiler için çeşitli diyet şekilleri önerilebilir.

Metabolizma Diyeti

Metabolizma hızını artırmaya yönelik uygulanan diyetlerden biri Metabolizma diyetidir. Son dönemlerde açığa çıkan bu diyet şekli metabolizma hızının artması ve artırılan hızın korunmasını hedefler. Karbonhidrat alımının sınırlandırılmasını vurgulayan bir diyet şeklidir. Az az sık sık yemeyi vurgulayan bir diyet planıdır. 2 ara 3 ana öğün olacak şekilde küçük porsiyonlar ile şekillenen 5 öğünü önerir. Karbonhidrat kısıtlamasına bağlı olarak kişiler enerji kaynağı olarak yağları yakmaya başlar. Bu sayede metabolizma hızı artarken kilo verilmesi de sağlanır. Metabolizma diyeti ketojenik diyet gibi daha kapsamlı bir versiyona da sahiptir. Bu tür diyet programları hedeflenen kiloya ulaşılması ardından bırakılması gereken diyetler olup doktora danışılarak uygulanmalıdır. Protein alımını artırmasına bağlı olarak her bünye için uygun bir diyet olmayabilir.

Ketojenik Diyet

Ketojenik diyet, yağdan zengin, ortalama protein içeren ve oldukça düşük karbonhidrat içeren bir diyet şeklidir. Kilo vermeyi desteklemesinin yanı sıra sağlığa faydalı özellikleri bulunduğu yapılan çalışmalar ile her geçen gün açığa çıkmaktadır. Vücudun ketozise girerek enerji kaynağı olarak yağları kullanmasını hedefler. Karbonhidrat tüketiminin sınırlandırılması ve bununla birlikte yağ tüketiminin artması vücudun ketozise girmesine neden olur. Vücut, enerji kaynağı olarak depolana yağların yakılması sonucu açığa çıkan ketonları kullanır.

Diyet uygulanmaya başlandıktan birkaç gün veya hafta sonrasında etki göstermeye başlayan bir diyet şeklidir. Vücudun ketozise geçmesi için belirli bir süre gerekir. Bu süre içerisinde kişiler kısıtlı miktarda karbonhidrat tüketirler. Ketojenik diyetin metabolizma hızında değişimler yarattığı düşünülür. Yapılan çalışmalar ketojenik diyetin insülin değerlerini azalttığını göstermektedir.

Ketojenik diyette tüketiminin artırılması önerilen ve azaltılması gereken çeşitli besinler bulunur. Ketojenik diyet içerisinde; et, balık, tavuk, tereyağı, yumurta, peynir, yağlar, kuru yemişler, avokado chia veya keten tohumu gibi tohumlar ve düşük karbonhidratlı sebzeler tüketilir.

Kısıtlanması gereken besinler arasında ise kuru baklagiller, pirinç, fasulye, patates, tatlılar, süt, meyveler ve yüksek karbonhidrat içeriğine sahip sebzeler yer alır. Ketojenik diyetin faydaları arasında yağ depolanmasını azaltması ve mevcut deponun enerji ihtiyacı için kullanılmasına bağlı kilo vermeyi desteklemesi yer alır.

Akdeniz Diyeti

Zayıflama diyetleri arasında en sık uygulanan diyet şekillerinden biri Akdeniz diyetidir. Akdeniz diyeti aslında bir zayıflama diyeti değil sağlıklı beslenme şeklidir. Kişilerin ihtiyaç duyduğu besinleri sağlıklı kaynaklardan almasını vurgular. Paketlenmiş, endüstriyel gıdalar yerine sağlıklı besinlerin tüketimini ön plana çıkarır. Taze sebze ve meyve tüketimi sayesinde vücudun ihtiyaç duyduğu vitamin ve mineralleri almasını sağlar. Protein kaynağı olarak yağsız protein kaynakları olan yağsız et, tavuk ve balık tüketimini destekler. Bitkisel protein kaynağı olan kuru baklagil tüketimine de beslenmede yer verir. Yağlı tohumlar olan kuruyemişlerin de diyette önemli bir yeri vardır. Özellikle, çiğ kuruyemiş tüketimini vurgular. Süt ve süt ürünleri tüketimi de Akdeniz diyeti için önemlidir. Akdeniz diyeti, sürdürülebilir bir beslenme şekli olduğundan sağlıklı yaşam için ideal diyetlerden biridir. 

Akdeniz diyetinde herhangi bir kalori kısıtlaması bulunmamaktadır. Kişilerin boy, kilo, yaş ve cinsiyetine bağlı olarak günlük ihtiyaç duyduğu kalori miktarları değişkenlik gösterir. Akdeniz diyeti kişinin kalori ihtiyacı kadar sağlıklı besinler ile beslenmesi üzerine şekillenir. 

Metabolizmayı Hızlandıracak Genel Öneriler

Uygulanan diyet tipi değişkenlik gösterse de bazı tüketilen yiyecekler veya davranışlar metabolizmayı hızlandıracak etkiler açığa çıkarabilir. Bir kişi bahsedilen diyetleri uyguluyor olsa da bu başlıkları günlük hayatına ekleyerek metabolizma hızının artmasını destekleyebilir.

• Su tüketimine dikkat edilmelidir. Su, vücuttaki reaksiyonların gelişmeye devam etmesi için en önemli maddelerden biridir. Yeteri kadar su tüketilmemesi halinde metabolizma hızında yavaşlamalar görülebilir. Sağlıklı beslenme ile yeteri kadar da su tüketilmesi gerekir.
• Egzersiz yapılarak kas kütlesinin arttırılması metabolizma hızını direkt olarak etkiler. Kaslar, yoğun miktarda mitokondri içeren dokular olarak vücutta gelişen enerji üretim miktarını arttırırlar. Yağ yakımını arttırmak, metabolizmayı hızlandırmak ve kas dokusunu arttırmak için düzenli olarak egzersiz yapılmalıdır. 
• Bağırsak sağlının korunması da metabolizma hızı için önemlidir. İhtiyaç duyulan bağırsak hareketlerine sahip olunarak vücudun sağlıklı bir boşaltım yapması sağlanır. Bağırsak sağlığını desteklemek ve gerekli hareketliliğe sahip olmak için probiyotiklerden destek alınabilir. Probiyotikler, bağırsaklardaki iyi huylu bakteri miktarını artırarak bağırsak sağlığını koruyan iyi huylu bakterilerdir. Gıda takviyesi olarak alınmasının yanı sıra çeşitli besinler ile de probiyotik alımı sağlanabilir. Yoğurt, kefir, tarhana ve turşu doğal probiyotik kaynakları arasında yer alır.