Tiroid Kanseri

Tiroid kanseri, tiroid bezlerindeki hücrelerin kansere dönüşmesiyle gelişen bir kanser çeşididir. Doğru tanı ve tedavi yöntemleriyle tedavi başarısı yüksektir. Tiroid kanserleri genellikle boyun bölgesinde gelişen bir kitle veya ultrason gibi görüntüleme tekniklerinde gözlemlenen, tiroid bezi içerisindeki nodül oluşumlarıdır. Bir bezelye tanesi boyutunda olabilecek olan bu nodüller bir ceviz boyutuna da ulaşabilir. İyottan fakir beslenme, guatr hastalığı olması gibi etkenlerin tiroid kanseri oluşma riskini arttırabildiği gözlemlenmiştir.

Tiroid kanseri cinsiyetler arasında görülme sıklığı değişen bir kanser çeşididir. Kadınlar erkeklere kıyasla 5 kat daha fazla tiroid kanseri olma riski taşır. 

Tiroid hastalığı teşhis edilen kişilerin düzenli olarak tiroit kontrolü yaptırması, gerekli ultrason yöntemlerinden kaçınmaması büyük önem taşır. Erken tedavi ile tiroid kanserinden kurtulmak mümkündür.

Tiroid Kanseri Nedir?

Vücutta bulunan birçok hormonun sentezinde görev alan önemli yapılardan biri tiroid bezidir. Tiroid bezi boynun ön kısmında konumlanır. Nefes borusunun hemen önünde bulunur ve kelebeğe benzeyen bir iç salgı bezidir. Bu salgı bezi içerisinde tiroid hormonları üretilir. Çeşitli nedenlere bağlı tiroid bezi içerisinde nodüller oluşabilir. Hücrelerin yapısının değişmesi ve bir araya toplanması sonucunda oluşan bu nodüller kötü huylu olabilir. Gelişen nodüllerin kötü huylu olmasında ise kişiye tiroid kanseri teşhisi konulur. Tiroid kanseri oluşumunun tam nedeni günümüzde hala bilinmemektedir ancak çeşitli faktörlerin kanser riskini arttırdığı düşünülür. Tiroid kanserinin görülme yaşı değişiklik gösterdiği gibi erken müdahaleyle yüksek oranda tedavi edilebilen bir kanser çeşididir. Bundan dolayı diğer kanser türlerine göre ölüm oranı daha düşüktür.

Tiroid kanserinin 4 farklı türü bulunur. Kanser türüne bağlı olarak hastalığın yayılma hızı ve uygulanabilecek olan tedavi çeşitliliği değişkenlik gösterir. Tiroid kanseri çeşitleri aşağıdaki şekilde sıralanabilir.

• Anaplastik tiroid kanseri: Anaplastik tiroid kanseri en nadir görülen kanser türlerinden biridir. Vakaların yalnızca %2’lik bir kısmında karşılaşılır. Bu kanser türünde nodüller hızlı ve çabuk bir şekilde yayılır. Bundan dolayı genellikle ameliyat şansı bulunmayan bir kanser türüdür. Hastaları rahatlatmak amacıyla radyoterapi uygulanarak semptomların azaltılması sağlanır.
• Papiller tiroid kanseri: En sık karşılaşılan tiroid kanseri türüdür. Vakaların %80- 90’ı genellikle papiller tiroid kanseridir. Her yaşta görülebilen bir kanser çeşididir ancak 30 40 yaşlarında görülme sıklığı daha fazladır. Yavaş bir şekilde ilerleyen bir kanser çeşididir. Uzun süre boyunca belirti vermemesine bağlı olarak sinsi bir şekilde ilerlediği bilinir. Uzun süre belirti vermemesine bağlı olarak genellikle metastaz gelişimi söz konusu olabilir. Bu noktada akciğer ve lenf bezlerine sıçrama yapabilir. Gençlerde daha yavaş bir şekilde ilerlerken 40 yaşından itibaren yayılma hızı artabilir.
• Foliküler tiroid kanseri: Kan dolaşımı yoluyla yayılan bir kanser türüdür. Tiroid kanserlerinin %5 veya 10’ luk bir kısmını etkiler. Ellili yaşlardan itibaren daha sık görülür. Yavaş büyüyen ve metastaz oranı daha düşük olan bir kanser çeşididir.
• Medüller tiroid kanseri: Tiroid kanserleri arasında en kolay teşhis edilebilen kanser çeşididir. Kandaki kalsitonin hormonunun ciddi yükseklikler göstermesiyle belirti verir. Tiroid kanseri vakalarının %2’sinde görülür. Yavaş büyüyen bir kanserdir.

Trioid Kanseri Neden Olur?

Tiroid kanserinin ana nedeni hala daha tam olarak bilinmemektedir. Ancak bazı faktörler tiroid kanserine sebep olabilir. Kadınlarda tiroid kanseri görülme riski daha fazladır. Menopoz veya yeni doğum yapılması ardından meydana gelen hormonsal değişimlere bağlı tiroid problemleri açığa çıkabilir. Gelişen problemlere bağlı olarak ise tiroid kanseri oluşumu gözlemlenebilir. Erkeklerde tiroid üzerinde nodül bulunması halinde kanser görülme tablosu ile daha sık karşılaşılır. Bu 2 nedenin haricinde tiroid kanserine yakalanma riskini artıran durumlar aşağıdaki gibi sıralanabilir.

• Ailede hipotiroidi veya hipertiroidi gibi tiroid hastalıklarının görülmesi
• Aile geçmişinde tiroid kanseri vakası bulunması
• Çocuk yaşlarda ciddi radyasyona maruz kalmak
• Boyun bölgesine radyoterapi tedavisi görmek
• 60 yaş ve üzerindeki kişilerde tiroid nodülü oluşması
• İyot eksikliği
• Diyabet
• Down ve Turner sendromu
• Tiroid ameliyatı geçirilmesi
• Lityum kullanılması

Tiroid Kanseri Belirtileri Nelerdir?

Tiroid kanseri ile vücutta hormon salınımında değişiklikler gözlemlenebilir. Bununla birlikte çeşitli belirtiler açığa çıkabilir ancak tiroid kanserinin ilk evrelerinde belirti göstermediği bilinmelidir. Nodülün büyümesi veya kanser derecesini ilerlemesine bağlı olarak aşağıdaki semptomlar açığa çıkabilir.

• Boyunda şişlik veya yumru hissedilmesi
• Boyundan kulaklara doğru ağrı hissedilmesi
• Nefes almada zorlanma
• Ses kısıklığı
• Cinsel isteksizlik
• Kemik erimesi gelişimi
• Yutma güçlüğü yaşanması
• Kan ve kolesterol değerlerinde ani düşüşler gözlemlenmesi
• Yorgunluk
• Kiloda artış
• Sinirlilik

Tiroid Kanseri Evreleri Nelerdir?

Tiroid kanserinin teşhis edilmesiyle, yayılım durumunu ve hangi evrede olduğunu tespit edilmesi üzere işlemler yapılır. Tiroid kanserinin evresine bağlı olarak tedavi planlaması şekillenir. Evreleme işlemi kanserin diğer vücut bölgelerine yayılıp yayılmadığına göre belirlenir. Bilgisayarlı tomografi, MR (manyetik rezonans görüntüleme) ve PET gibi yöntemler ile kanser hücresine yönelik detaylı analizler gerçekleştirilebilir. Tiroid kanseri evreleri 0- IV arasında numaralandırılır. En ilerlemiş kanser evresi IV evresidir. Sıfır evresi ise kanserin başlangıç evresinde olduğunu gösterir. Diğer kanser türlerine göre tiroid kanserinde hastanın yaşı ve kanserin alt türüne bağlı olarak evreleme dereceleri değişir.

45 yaşın altındaki bir hastada papiller veya folliküler tiroid kanseri olması halinde evreleme I ve II olarak adlandırılır. Birinci evre uzak dokulara metastaz yapmadığını simgelerken ikinci evre metastaz yaptığını vurgular.

45 yaşın üzerindeki papiller ve foliküler tiroid kanserinde ise yine 2 evre bulunur. Birinci evrede tümör 2 santimden daha küçüktür ve sadece tiroid bezinde sınırlıdır. İkinci evrede ise tümör 2 ve 4 santim arasında olup tiroid dışında da gözlemlenmeye başlamıştır.

Papiller ve foliküler tiroid kanserinin üç ve dördüncü evresinde ise hangi dokulara yönelik yayılma yaptığına göre a,b, c sınıfları bulunur. A yakında dokular ile metastazı b soluk borusu veya gırtlak gibi diğer yakın lenf bezlerini c ise akciğere ve kemiklere yayılımını gösterir. 

Medüller tiroid kanseri evrelenmesinde de I, II ve III’te ilerleme olmazken dördüncü evrede a,b,c sınıflandırılması yine gündeme gelir.

Tiroid Kanseri Tedavisi Nasıl Olur?

Son yıllarda tiroid kanseri görülme vaka sayısı git gide artmıştır. Erken tanı ve doğru tedaviyle tiroit kanserine bağlı ölüm oranı ise oldukça düşüktür. Kanserin bulunduğu evreye bağlı olarak tedaviler değişiklik gösterebildiği gibi kanserin çeşidine bağlı olarak da tedavi planlaması yapılır. Anaplastik tiroid kanseri olması halinde bu tür hastalara ameliyat ile müdahale gerçekleştirilemez. Radyoterapi gibi kanser hücrelerinin yayılımını yavaşlatacak yöntemler uygulanabilir. Diğer kanser türlerinde ise genellikle ameliyat yöntemiyle tedavi sağlanır. Tiroid bezinin tamamen alınması ile tiroid kanserinin yenileme riski ortadan kalkar. Ancak kanserin farklı bir dokuyla metastaz yapması halinde ameliyat sırasında bu dokunun temizlenmesi gündeme gelir. Daha uzaktaki bir organa veya dokuya sıçrama yapması durumunda ise ameliyat ardından mutlaka radyoterapi ve kemoterapi yöntemlerine başvurulur.

Tiroid Kanseri Ameliyatı Riskli Midir?

Tiroid kanseri tedavisinde etkili yöntem olarak ameliyata başvurulur. Tiroid kanseri ameliyatında tiroid bezinin tamamı veya yarısı alınır. Tiroid bezinde gelişen tümörün lenf düğümlerine sıçraması durumunda lenf düğümlerine de müdahale gerçekleştirilir. Boyun bölgesinde açılacak olan 7- 8 santim civarındaki kesik ile ameliyat yapılacak olan bölgeye ulaşılır. Ameliyat içerisinde kullanılacak olan yöntem kişinin sağlık durumuna ve tümörün yapısına göre değişkenlik gösterebilir. Açık ameliyat veya robotik olarak yapılan ameliyatlar ile nodüller uzaklaştırılır.

2 veya 3 saat içerisinde tamamlanan bir ameliyat olan tiroid kanseri ameliyatı, kanserin evresi nodülün büyüklüğü ve yerine göre daha uzun sürebilir. Ameliyat genel anestezi altında yapılır.

Tiroid kanseri ameliyatı her anestezi içeren ameliyatta olduğu gibi anesteziye bağlı riskler taşır. Bununla birlikte doku çıkarılması işlemi sırasında kanama görülme riski de bulunur. Ancak müdahale edilmemesi halinde kanserin yayılacağı göz önünde bulundurularak ameliyatın riskleri ameliyat yönteminin tercih edilmesini engellemeyecektir.

Tiroid kanserine yönelik şüphe duyulması halinde mutlaka bir doktora danışılmalıdır. Gerekli tedaviler aksatılmamalı ve kontrol randevuları kaçırılmamalıdır.