Whatsapp

Magnezyum Nedir? Ne İşe Yarar?

Anasayfa » Blog » Magnezyum Nedir? Ne İşe Yarar?

Magnezyum vücut için elzem minerallerden biridir. Periyodik tabloda Mg olarak adlandırılan bu mineral vücutta çeşitli sistemlerde görev alır. Kemik ve diş oluşumunda, sinir iletiminde ve kasların kasılmasına görev alan magnezyum enzim aktivasyonlarında da önemli rollere sahiptir. Magnezyum vücut tarafından üretilmediğinden dışarıdan belirli miktarlarda günlük olarak alınması gerekir. Yeteri kadar magnezyum alınmadığı takdirde veya magnezyum tüketimini arttıran sağlık durumlarında vücutta magnezyum eksikliği açığa çıkabilir. Magnezyum eksikliği vücutta farklı semptomlara sebebiyet verebileceğinden tedavi edilmesi gereken bir durumdur. Belirli durumlarda besin yolu ile belirli durumlarda ise çeşitli takviyeler ile magnezyum seviyelerinin ideal değerler aralığında tutulması gerekir. 

Magnezyum Nedir?

Magnezyum vücutta en çok bulunan katyonlar arasında dördüncü sırada yer alır. Farklı sistemlerde görev alması ve her bir sistemin vücut için elzem olması magnezyumu son derece önemli bir mineral yapar. Magnezyum besin yolu ile vücuda alınır ve bağırsaklardan emilir. Kan dolaşımında yer almasının ardından ise böbrekler tarafından atılır. Magnezyum insan vücudu tarafından üretilemediğinden mutlaka besin yoluyla alınması gereken bir mineraldir. Belli durumlarda ise kişilerin takviyelere ihtiyacı olabilir. Yaşamın her döneminde önemli bir yeri olan magnezyum, vücutta çeşitli de dokularda depolanır. Vücudumuzdaki magnezyumun %60’ı dişlerde ve kemiklerdedir. Kalan %39’u ise yumuşak dokularda bulunur. %1’lik bir kısım ise kanda dolaşır. Kalp, beyin gibi yaşamsal organların aktivitelerine görev olan magnezyumun kanda ideal seviyeler aralığında olması son derece önemlidir. Aksi takdirde başta kemik ve diş yapısı olmak üzere, depolanan magnezyumda kayıplar gerçekleşmesi diş kayıplarına ve kemik erimesine sebebiyet verebilir. Bundan dolayı magnezyum eksikliği dikkat edilmesi gereken bir başlıktır.

Magnezyum Ne İşe Yarar?

“Magnezyum ne işe yarar?” sorusunun cevabı adeta hayranlık uyandırıcıdır. Magnezyum insan metabolizmasında farklı rollere sahiptir. Sinir sisteminin verimli bir şekilde çalışmasını destekler. Kemik ve diş gelişiminde rol alarak bu dokuların oluşmasını sağlar. Kasların güçlenmesinde ve kas hareketlerinde rol alır. Protein sentezi ve enzim aktivitelerinde de önemli rolleri bulunan magnezyum, hormon sentezi için de ihtiyaç duyulan bir mineraldir. Tüm bunların yanı sıra hücrelerin büyümesi ve yenilenmesinde de rol aldığından yaşamın her döneminde önemli bir mineraldir.

  Pritikin Diyeti

Magnezyum Hangi Yiyeceklerde Var?

Günlük ihtiyaç duyulan kadar magnezyum alınabilmesi veya magnezyum eksikliğinin tedavi edilebilmesi için magnezyum kaynaklarının günlük beslenmeye eklenmesi gerekir. Magnezyum klorofili oluşturan ana maddelerden biridir. Bundan dolayı genellikle yeşil yapraklı sebzelerde bulunur. Yeşil yapraklı sebzelerin yanı sıra kabuklu yemişleri tahıl ve hububatta da magnezyum vardır. Deniz ürünlerinde, süt ve süt ürünlerinde ve bazı meyve ve sebzelerde de magnezyum bulunur. Magnezyum içeren besinler aşağıdaki gibi sıralanabilir.

  • Şalgam
  • Roka
  • Patlıcan
  • Soya fasulyesi bamya
  • Muz
  • Avokado
  • Bitter çikolata
  • Susam
  • Ay çekirdeği
  • Haşhaş tohumu
  • Maden suyu

Magnezyumun Faydaları Nelerdir?

Magnezyumun vücutta temel faydaları bulunur. Öncelikle hormon sentezinde görev alan bir mineral olarak; insülin, tiroit hormonları, östrojen, testosteron ve DHEA üretiminde rol alır. Bu hormonların yanı sıra sinir hücreleri arasında iletim sağlayan nörotransmitterlerin de üretiminde görev alır. Dopamin, seratonin, katekolamin ve GABA sentezini destekler. Magnezyum, mineral ve elektrolitlerin iletimini sağlayarak kan parametrelerinin sağlıklı seviyeler içerisinde olmasını destekler. Hücre zarlarının elektriksel potansiyellerinin değişmesini sağlar. Böylece farklı hormonların, gıdaların ve nörotransmitterlerin salınımını kontrol eder.

Tüm bu etkilerinin yanı sıra vücuttaki kalsiyumun ve potasyumun işlevini artırır. Hücrelerin potasyum tutma kapasitesini dengeler. Magnezyum hücreleri nikel, civa ve kurşun gibi zararlı elementlere karşı korur. Enerji metabolizmasında rol alarak fosfat gruplarının ve reaksiyonlarının aktive edilmesini sağlar. Glikoliz ve oksidatif fosforilasyon gibi fizyolojik reaksiyonlarda görev alır. Nükleotid metabolizması ve protein sentezinde de önemli rollere sahiptir.

Magnezyum İhtiyacı Günlük Ne Kadardır?

Magnezyum yaşamın her döneminde farklı miktarlarda ihtiyaç duyulan bir mineraldir. Dünya Sağlık Örgütü sağlıklı bir yetişkin bireyin günde 280 ve 350 miligram arasında magnezyum almasını önerir. Bu değerlerin spesifik şekilde hesaplanması gerekirse kişinin kilogram başına 5 miligram magnezyum alması gerektiği şekilde hesaplanabilir. Magnezyum içeren besinlerin günlük beslenmeye eklenmesiyle ihtiyaç duyulan miktar genellikle karşılanır. Ancak günümüzdeki tarım şartları nedeniyle besin içerisindeki mineral ve vitaminlerde kayıplar görüldüğünden kişilerin belirli dönemlerde magnezyum eksikliğiyle karşılaşması söz konusu olabilir. Bundan dolayı genel sağlık taramalarında magnezyum seviyelerine bakılması önerilir.

  Dalak Büyümesi Nedir? Nasıl Oluşur?

Magnezyum Eksikliği Nedir?

Belirli dönemlerde vücudun magnezyuma duyduğu ihtiyaç artabilir veya magnezyum kaynaklarından yetersiz beslenmeye bağlı olarak kişi yeterli miktarda magnezyum almayabilir. Bu tür durumlarda vücutta magnezyum eksikliği gelişebilir. Magnezyum kas denetiminden, sinir iletimine kadar çeşitli sistemlerde rol aldığından eksikliği görülmesi halinde birçok farklı semptom açığa çıkarır. Meydana gelen semptomlar başlangıçta kişinin günlük hayatını olumsuz yönde etkilerken ileri boyutlarda kişinin genel sağlık durumunu da etkiler. Düşük magnezyum seviyeleri halsizlik veya kas krampları gibi daha küçük belirtilerle açığa çıksa da uzun vadede; tip 2 diyabet, kalp hastalığı ve migren gibi rahatsızlıklara sebep olabilir. Magnezyum eksikliği osteoporoz için de ciddi bir risk oluşturduğundan dikkate alınması gereken bir sağlık problemidir.

Magnezyum Eksikliği Belirtileri Nelerdir?

Magnezyum eksikliği en başta küçük belirtiler açığa çıkarırken ilerlemesi halinde daha ciddi belirtilere sebep olur. Magnezyum eksikliği belirtileri aşağıdaki şekilde sıralanabilir.

  • Kas krampları
  • Saç dökülmesi
  • İştahsızlık
  • Mide bulantısı ve kusma
  • Kabızlık
  • Ritim bozukluğu
  • Konsantrasyon bozukluğu
  • Fibromiyalji

Magnezyum Eksikliğinin Sebepleri Nelerdir?

Magnezyum vücut tarafından üretilemeyen ve besin yolu ile alınan bir mineraldir. Kişinin magnezyum kaynaklarından yetersiz beslenmesi, çeşitli sebepler nedeniyle magnezyum ihtiyacının artması veya magnezyumun yeteri kadar bağırsaklar tarafından emilememesi nedeniyle magnezyum eksikliği açığa çıkabilir. Bazı spesifik nedenler de beraberinde magnezyum eksikliğini getirebilir. Magnezyum eksikliğinin nedenleri aşağıdaki şekilde sıralanabilir.

  • Alkol ve sigara kullanımı
  • Uyuşturucu madde kullanımı
  • Tip 2 diyabet
  • Gebelik ve emzirme döneminde annenin magnezyum ihtiyacının artması
  • Bağırsak hastalıklarına bağlı emilim problemleri
  • Böbrek hastalıkları
  • Karaciğer hastalıkları
  • Uzun süre antibiyotik kullanımı
  • İdrar söktürücü kullanımı
  • Yaşlanma
  • Yanlış ve yetersiz beslenme
  • Yoğun strese maruz kalma

Magnezyum Eksikliği Nelere Yol Açar?

Magnezyum vücutta çeşitli enzimlerin işlevlerini sürdürebilmesi için de ihtiyaç duyulan bir mineraldir. Eksikliği görülmesi halinde vücuttaki işleyişi olumsuz yönde etkileyeceğinden farklı hastalıklar açığa çıkabilir. Yapılan çalışmalar plazmadaki magnezyum seviyelerinin düşmesine bağlı olarak başta kemik ve diş yapısındaki magnezyumun kana geçmek üzere yıkıldığını gösterir. Buna bağlı olarak da farklı hastalıklar gündeme gelebilir. Magnezyum eksikliğine bağlı gelişebilecek hastalıklar aşağıdaki gibidir.

  • Tip 2 diyabet
  • Hipoglisemi
  • Hipertansiyon
  • Depresyon
  • Astım atakları
  • Huzursuz bacak sendromu
  • Osteoporoz
  • Migren semptomlarını da artış
  • Kalp hastalıkları
  Parathormon

Magnezyum Eksikliği Nasıl Tedavi Edilir?

Magnezyum eksikliğinin ana tedavisi günlük alınan magnezyum miktarının artırılmasıdır. Bu noktada magnezyum ilaçlarına veya magnezyum içeren multivitamin takviyelerine başvurulabilir. Yüksek düzeylerde magnezyum eksikliği olması halinde ise damar yoluyla magnezyum kullanılabilir. Magnezyum eksikliği tedavisinde bir diğer başvurulan yöntem ise yaşamsal değişikliklerdir. Öncelikle yoğun sigara ve alkol tüketen kişilerin bu alışkanlıklarını azaltması veya bırakması önerilir. Magnezyum içeriği ile zengin besinlere günlük beslenmede yer verilmesi ve düzenli olarak tüketilmeleri oldukça önemlidir.

Magnezyum eksikliğinin temelinde bağırsak hastalıkları gibi farklı hastalıkların yer alması halinde ise bu hastalıklara yönelik de tedavi planlaması yapılmalıdır. Magnezyum eksikliği ile ana hastalık da tedavi edilmelidir.

Kullanılan magnezyum takviyelerinden verimli bir şekilde yararlanılması veya besin yolu ile emiliminin artırılması için kişinin vücudunda yeterli miktarda D vitamini bulunması gerekir. Bundan dolayı bazı tedavilerde magnezyum ile D vitamini takviyesi de yapılabilir.

Magnezyum Eksikliği Olanlar Ne Yemeli?

Magnezyum eksikliği olan kişilerin günlük beslenmelerine magnezyum kaynaklarını eklemesi önerilir. Yeşil yapraklı sebzeler, süt ve süt ürünleri, avokado ve muz gibi meyveler magnezyum kaynağı olan besinlerdir. Kuru baklagiller de magnezyum açısından zengin olup günlük beslenmede yer verilmesi gereken besinler arasında yer alır. Magnezyum eksikliği olan kişilerin besin takviyesi kullanmasına ek olarak bu tür besinleri tüketmesi ve bu besinlere hayatlarının her döneminde yer vermesi önemlidir.

Magnezyum Fazla Olursa Ne Olur?

Magnezyum takviyesi kullanırken yeterli miktarda magnezyum alınmasına dikkat edildiği kadar gereğinden fazla kullanımından da kaçınılması gerekir. Magnezyum gıda yolluyla alınırken fazlalık gibi bir probleme sebebiyet vermezken takviye yolu ile kullanıldığında gereğinden fazla magnezyum alınması söz konusu olabilir. Magnezyum fazlalığı toksik etki yaratabilen ciddi bir durumdur. Özellikle kalp ilaçları veya antibiyotik kullanan kişilerde magnezyum takviyeleri ilaçlarla etkileşime girebileceğinden yoğun magnezyum kullanımı istenmeyen sağlık problemleri açığa çıkarabilir. Tüm bunların önüne geçebilmek için magnezyum takviyeleri doktor kontrolünde ve doktorun önerdiği miktarda alınmalıdır. Magnezyumun fazla alınması halinde mide bulantısı, midede kramp ve ishal gibi semptomlar meydana gelebilir.

 

Mücteba Gündüz

İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi Genel Cerrahi AD

Yazı Sayısı: 343

Profili Gör
Mücteba Gündüz
Mücteba Gündüz

İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi Genel Cerrahi AD

Articles: 343

Bizimle İletişime Geçin!

Sizlere daha fazla bilgi verebilmek için bizimle iletişime geçin.

Teşvikiye Mh. Sezai Selek Sk.

Tayman Ap. No:16 D:7 Şişli,İstanbul,TR