Alkali beslenme, vücuttaki pH dengesini korumaya yardımcı olmak amacıyla alkali (bazik) özellikteki gıdaları tercih etmeyi içeren bir beslenme yaklaşımıdır. Alkali diyetine göre, asidik özellikteki gıdaların tüketimi azaltılmalı ve daha fazla alkali özellikteki gıdalarla beslenilmelidir. Bu sayede vücuttaki asit oranı ideal seviyelerde tutularak metabolik asidoz gelişimi önlenebilir. 

Alkali beslenme bazı temel prensiplere dayandırılabilir. Alkali beslenmede taze sebze ve meyvelerin tüketimi büyük bir öneme sahiptir. İşlenmiş, basit karbonhidrat içeriği yüksek gıdalar yerine meyve ve sebze kaynakları tercih edilir. Su tüketiminin önemini de vurgulayan alkali beslenmenin vücut için çok sayıda faydası bulunabilir. Alkali beslenme planı uygulamak isteyenler bir diyetisyene danışarak kendileri için ideal beslenme prensibini öğrenebilir.

Alkali Beslenme Nedir?

Alkali beslenme, vücuttaki pH dengesini koruma amacıyla uygulanan bir beslenme şeklidir. Dengeli beslenme alışkanlıklarının benimsenmesine dayanan bu beslenme şeklinin vücut için çeşitli faydaları bulunabilir. Çeşitli temel prensiplere dayanan bu beslenme şeklinde sebze ve meyveleri, tam tahıl içerikli ürünlere, protein kaynaklarına ve suya yer verilir.

Alkali beslenmenin temelini sebze ve meyveler oluşturur. Özellikle yeşil yapraklı sebzeler, lahana, brokoli, ıspanak, salatalık ve avokado gibi gıdalar alkali özelliğiyle ön plana çıkan gıdalardır. Alkali beslenmede tavsiye edilen meyveler ise elma, kayısı, kavun, karpuz, limon, şeftali, armut, ananas ve çilek sayılabilir.

Alkali beslenmede yüksek protein alımı sınırlandırılır. Protein kaynakları olarak bitkisel kaynaklar tercih edilir. Bu noktada nohut, mercimek, badem ve fındık gibi gıdalara yönelinebilir.

Alkali beslenmede asit değeri yüksek olması nedeniyle şeker içeren işlenmiş gıdaların sınırlandırılması önerilir. Bu nedenle alkali beslenme sırasında şekerli atıştırmalıklardan, işlenmiş unlu mamullerden ve fast food gibi gıdalardan kaçınılmalıdır.

Alkali beslenmenin temelini oluşturan bir diğer unsur ise sudur. pH değeri alkali olan su tercih etmek ve yeterli miktarda su içmek vücuttaki asit dengesinin düzenlenmesini destekler.

Günümüzde, tüketilen besinler genellikle kişilerin kan ve idrar pH değerlerinin düşük seviyelerde olmasına neden olur. Alkali beslenme ile genel sağlık durumunun korunmasını sağlayacak pH değerlerine sahip olmak mümkün olabilir. Dengeli beslenerek ve alkali besinlere günlük beslenmede yer verilerek sağlıklı bir vücut pH dengesi sağlanabilir.

Alkali Beslenmede Hangi Besinler Tüketilir? 

Alkali beslenmede özellikle belirli besinlerin tüketimine ekstra yer verilebilir. Yoğun protein içeriğine sahip, şekerli ve yağlı gıdalar vücudun asit seviyesini yükseltebilir. Bir diğer değişle pH seviyelerini düşürebilir. pH seviyelerini yükseltmek ve ideal alkali şartlarında tutmak için aşağıdaki besinlerden faydalanabilir.

• Pancar
• Lahana
• Kereviz
• Pazı
• Mor lahana
• Salatalık
• Patlıcan
• Bezelye
• Yeşil fasulye
• Soğan
• Biber
• Kabak
• Havuç
• Kayısı
• Elma
• Limon
• Böğürtlen
• Muz
• Kuru üzüm
• Greyfurt
• Kiraz
• Şeftali
• Çilek
• Portakal
• Ananas
• Badem
• Kestane
• Soya peyniri
• Pekmez
• Maden suyu
• Arı poleni

Alkali Beslenme İçin Uygun Olmayan Besinler Nelerdir?  

Yüksek asit içerikleri nedeniyle alkali beslenmeye uygun olmayan bazı besinler vardır. Bu besinler ise aşağıdaki şekilde sıralanabilir.

• Şeker
• İşlenmiş etler
• Konserve gıdalar
• Bazı süt ürünleri
• Şekerli ve gazlı içecekler
• Yüksek protein içeriğine sahip gıdalar
• Kahve
• Mısır, pirinç ve buğday gibi tahıllar
• Mayonez ve soya sosu gibi soslar
• Sirke
• Tuz

Alkali diyet uygulanması halinde kan pH değerinde bir değişim görülmez. Ancak idrar asit seviyesi değişeceğinden bu durum başta böbrek sağlığı olmak üzere birçok sistemi olumlu yönde etkiler. Alkali beslenme genellikle bitkilere dayanan bir beslenme şekli olup işlenmiş gıda tüketimini sınırlandıran bir beslenme şeklidir.

Alkali Beslenmenin Faydaları Nelerdir?  

Alkali beslenmenin başta vücudun pH dengesini korumasından kaynaklı olarak vücut için çeşitli faydaları bulunur. Alkali beslenme vücuttaki asit baz dengesinin korunmasını destekler. Modern yaşam tarzı, stres, işlenmiş gıdaların tüketimi gibi faktörler vücutta asidik bir ortam oluşturabilir. Alkali beslenme sayesinde bu asidik ortamda nötralize edilerek vücut daha alkali hale getirilebilir ve vücuttaki pH dengesi korunabilir. Alkali beslenmenin asiditeyi nötralize etme katkısının yanı sıra diğer faydaları aşağıdaki şekilde sıralanabilir.

• Sindirimi destekler.
• Böbrek taşı gelişimi riskini azaltabilir. 
• Kemik sağlığını korumada etkilidir.
• Kronik inflamasyonu önleyerek vücuttaki iltihaplanma oranını azaltabilir.
• Enerji seviyelerini artırabilir.
• Bağışıklık sistemini destekler.
• Vücut ağırlığının dengelenmesine katkıda bulunur.

Alkali Beslenmede Dikkat Edilmesi Gerekenler Nelerdir?

Alkali beslenme uygulayan bireylerin bazı başlıklara dikkat etmesi gerekir. Öncelikle arkanı beslenme uygulanırken dengeli bir beslenme planı uygulanmalıdır. Besin çeşitliliğine beslenmede yer verilmeli yeterli ve dengeli bir şekilde beslenilmelidir. Vücut için ihtiyaç duyulan tüm besin öğelerinin alınması sağlanmalıdır.

Alkali beslenirken doğru besinlerin seçilmesi gerekir. Sebze, meyve, tam tahıllar ve bitkisel protein kaynakları gibi arkeoloji özellikteki gıdalar tercih edilmelidir. İşlenmiş, şekerli ve asidik kazaların tüketimi sınırlandırılmalı alkol tüketiminden kaçınılmalıdır.

Alkali beslenmede suyun önemi büyüktür. pH değeri alkali olan sular tercih edilmeli ve günlük ihtiyaç duyulan kadar su tüketimi mutlaka sağlanmalıdır.

Uygulanacak olan beslenme programı hangisi olursa olsun bir diyet listesi bireysel ihtiyaçlara uygun olmalıdır. Alkali beslenmede de uygulanacak olan program bireyin ihtiyaçlarına ve sağlık durumuna göre belirlenmelidir. Bazı kişiler için alkali beslenme uygunken bazıları için alkali beslenmek tamamıyla mümkün olmayabilir. İhtiyaçlar kişiye özgü belirlenmeli ve planlamalar bir diyetisyen tarafından yapılmalıdır. Diyetisyenler sayesinde alkali beslenmeyi uygularken dikkatli bir takip sağlanabilir. Alkali beslenme sırasında her bireyin vücudu farklı bir reaksiyon gösterebilir. Bundan dolayı kişinin diyet süreci boyunca takibi yakından sağlanmalıdır.

Sonuç olarak, alkali beslenmeyi uygularken dengeli bir beslenme, doğru gıdaların seçimi ve kişisel ihtiyaçlara uygunluk önemlidir. Sağlıklı bir yaşam tarzının bir parçası olarak alkali beslenmeyi takip etmek isteyen kişilerin uzman desteği alması önerilir.

Alkali Diyete Uygun Beslenme Menüsü

Alkali diyet uygulamak isteyenler için bu diyet prensibinde nasıl bir öğün planlaması yapılabileceğine yönelik örnek aşağıdaki şekilde verilebilir. 

• Kahvaltı: Ispanak, marul, salatalık, yeşil elma, limon suyu ve su ile hazırlanmış bir smoothie veya Chia tohumları, ceviz ve taze meyvelerle süslenmiş, bitkisel süt ile pişirilmiş yulaf lapası
• Ara öğün: Bir avuç badem veya fındık

• Öğle yemeği: Karışık yeşillikler, salatalık, avokado, cherry domates, biber ve zeytinyağı-limon sosuyla yapılmış bir salata. Salataya haşlanmış kurubaklagiller eklenebilir.
• Ara öğün: Bir dilim ananas veya 1 küçük boy elma
• Akşam yemeği: Biber, patlıcan, kabak, soğan ve brokoli gibi sebzelerle hazırlanmış sebze tabağı veya

Izgara balık veya tavuk yanına mevsim sebzeleri

• Ara öğün: 1 porsiyon yoğurt ve bir avuç badem

Alkali beslenmede su tüketimine özel önem verilmelidir. Günde en az 2-3 litre su içmek önemlidir. Verilen menü, genel bir örnektir ve bireysel ihtiyaçlarınıza ve tercihlerinize göre değişiklikler yapılabilir. Beslenme uzmanı veya diyetisyenle çalışarak kişiye özgü bir alkali beslenme planı oluşturulması daha uygundur.