Bağırsak Mantarı Nedir?  Belirtileri Nelerdir?

Bağırsaklarda yaşayan mikroorganizmalar bir denge içerisinde olmalıdır. İyi huylu ve kötü huylu mikroorganizmalar arasında dengenin bozulması halinde çeşitli olumsuz sağlık durumları meydana gelebilir. Bu durumlardan biri bağırsaklarda Candida mantarı nedeniyle açığa çıkan bağırsak mantarı problemidir. Sindirim, cilt ve bağışıklık sistemi sorunlarını beraberinde getiren bu durumun tedavi edilmesi gerekir. Bireylerin bağırsak mantarına yönelik bir belirti göstermesi halinde mutlaka bir gastroentroloji birimine danışması önerilir.

Candida Mantarı (Bağırsak Mantarı) Nedir?

Candida mantarı, doğal olarak bağırsak florasının bir parçası olan bir mantar türüdür. Candida tülreri normalde sindirim sistemi, cilt ve mukoza zarlarında bulunan doğal bir mantar grubudur. Vücudun doğal dengesini korumak için belirli miktarda Candida mantarı vücut tarafından tolere edilebilir. Ancak çeşitli nedenler ile bu mantarın aşırı derecede büyümesi olumsuz sağlık durumlarına neden olabilir. Mantarın fazla büyümesi halinde bu durumun kontrol altına alınması gerekir.

Bağırsak Mantarı Neden Olur?

Bağırsak mantarı, vücutta bulunan Candida mantarının aşırı büyümesi nedeniyle gelişen bir sağlık problemidir. Normal şartlarda vücutta belirli miktarda bulunması sorun olmayan bu mantar türü, belirli etkenlerden kaynaklı büyüyebilir ve bağırsak mantarına neden olabilir. Candida mantarının aşırı büyümesine neden olabilecek durumlar aşağıdaki şekilde açıklanabilir.

• Antibiyotik kullanımı: antibiyotikler bağırsak florasındaki doğal dengeyi bozabilir ve iyi huylu bakterilerin sayısını azaltabilir. Bu durum Candida’nın aşırı çoğalmasına neden olabilir ve bağırsak mantarı geliştirebilir. 
• Zayıf bağışıklık sistemi: bağışıklık sistemi zayıf olan bireylerde Candida mantarı daha kolay çoğalabilir. HIV, AIDS Hastalarında veya kanser tedavisi ve bağışıklık sistemi baskılayıcı tedaviler gören bireylerde bağırsak mantarı gelişim riski artabilir.
• Yüksek şekerli ve işlenmiş gıdalar: yüksek şekerli gıdaların uzun süre boyunca çok fazla tüketilmesi Candida mantarı gelişimini destekleyebilir. Mantarın aşırı büyümesine neden olan bu beslenme şekli nedeniyle bağırsak mantarı gelişebilir.
• Hormonal değişiklikler: hamilelik dönemi, hormon tedavisi veya doğum kontrol hapı alınması nedeniyle gelişen hormonal değişiklikler Candida mantarının büyümesine neden olabilir.

Bağırsak Mantarı Belirtileri Nelerdir?

Bağırsak mantarının belirtileri kişiden kişiye değişkenlik gösterir. Ancak bazı semptomlar hastalarda yaygın olarak görülür. Bu belirtilerden ilki sindirim sorunlarıdır. Bağırsak mantarı, sindirim sistemi üzerinde etkili olabilir ve gaz, şişkinlik, karın ağrısı, kabızlık, ishal ve mide bulantısı gibi semptomlara neden olabilir.

Bağırsak mantarı bağışıklık sistemi üzerinde olumsuz etkilere sahiptir. Sık enfeksiyonlara yakalanmak, alerjiye yatkınlık, mantar enfeksiyonlarının tekrarlaması, yorgunluk, halsizlik ve diğer bağışıklık sistemi zayıflığı belirtilerine neden olabilir.

Candida mantarının aşırı büyümesi cilt üzerinde de çeşitli sorunlara yol açabilir. Egzama, sedef hastalığı veya kaşıntı gibi semptomlar mantar hastalığı nedeniyle gelişebilir.

Bağırsak mantarı ruh ve zihinsel durum üzerinde de etkilidir. Anksiyete, depresyon, hafıza sorunları ve konsantrasyon eksikliği gibi olumsuz durumlar bağırsak mantarı nedeniyle gelişiyor olabilir.

Bağırsak Mantarı Nasıl Teşhis Edilir?

Bağırsak mantarı teşhisinde öncelikle doktor fiziksel muayene gerçekleştirir. Muayene sırasında hasta geçmişini ve hikayesini öğrenerek hastanın tıbbi geçmişine yönelik fikir sahibi olur. Sorduğu sorular doğrultusunda semptomlara dayalı bir değerlendirme gerçekleştirir. Bağırsak mantarı, sindirim sorunlarını beraberinde getireceğinden semptom değerlendirilmesi sırasında bağırsak mantarından şüphelenilebilir. Bağırsak mantarı şüphesiyle hastaya stool olarak adlandırılan dışkı testi uygulanır. Hastanın verdiği dışkı örneği laboratuvar ortamında incelenerek dışkıda Candida mantarı bulunup bulunmadığı tespit edilir. Yapılan kan testleri ile mantar nedeniyle vücutta gelişebilecek inflamasyon problemleri tespit edilebilir. İltihaplanmayı ve bağışıklık sistemi yanıtını değerlendiren testler sayesinde de Candida mantarının yarattığı tahribat değerlendirilebilir.

Bağırsak mantarı şüphesi olan bazı insanlarda bir süre için maya ve şeker içeren yiyecekleri diyetlerinden çıkarması denenir. Bu tür gıdaların çıkarılması ardından semptomların iyileşip iyileşmediği gözlemlenir. Bu kesin bir tanı yöntemi olmamakla birlikte tedavi sürecini destekleyici de bir yaklaşım olabilir.

Yapılacak olan tüm değerlendirmelerin ardından bağırsak mantarı teşhisi konulabilir. Bağırsak mantarı teşhis alınması halinde tedavinin aksatılmaması gerekir. 

Bağırsak Mantarı Tedavisi Nasıldır?

Bağırsak mantarı tedavisi, mantarın aşırı çoğalmasını kontrol altına almayı ve bağırsak florasının dengesini geri kazanmayı hedefler. Tedavi planı, bireyin semptomlarına, mantarın yayılımına, bağışıklık sistemi durumuna ve diğer faktörlere bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Ancak yaygın olan bağırsak mantarı tedavisi yöntemleri bulunur. Bağırsak mantarı hastalarının öncelikle diyet değişiklikleri yapması önerilir. Şeker, rafine karbonhidratlar veya maya içeren yiyeceklerin tüketiminin azaltılması önerilir. Bu tür besinler mantarların beslenmesine neden olduğundan büyümeyi desteklerler. Beslenmeden bu tür gıdaların çıkarılması ise mantarın küçülmesini ve bağırsak sağlığını olumlu yönde destekleyecektir. Doktorun önerileri doğrultusunda antifungal ilaçlar kullanılabilir. Mantar karşıtı olan bu ilaçlar sayesinde Candida mantarın büyümesi durdurulabilir ve eski boyutlarına gelmesi sağlanabilir.

Probiyotik takviyelerin de bağırsak mantarı tedavisinde yeri büyüktür. Bağırsak florasının düzenlenmesini sağlayan probiyotikler sayesinde, bağırsak mantarının neden olduğu bağırsak florası bozuklukları giderilebilir.

Bağırsak mantarı tedavisinde bağışıklık sisteminin güçlendirilmesi son derece önemlidir. Bağışıklık sistemi güçlü olması halinde mantarın aşırı büyümesinin önüne geçilebilir. Düzenli egzersiz yapmak, sağlıklı bir yaşam tarzı benimsemek, dengeli beslenmek, stres yönetimini sağlamak ve yeterli uyku almak bağışıklık sistemini destekleyici davranışlardır.

Bağırsak Mantarı İyileşme Belirtileri Nelerdir?

Bağırsak mantarının iyileşme belirtileri kişilerin geliştirdiği semptomlara göre değişkenlik gösterir. Ancak bağırsak mantarının kontrol altına alınması ile bağırsak florasındaki denge yeniden sağlanacağından genellikle sindirim sistemine yönelik iyileşme belirtileri gözlemlenebilir. Belirtiler arasında aşağıdaki başlıklara değinilebilir.

• Şişkinlik, gaz, kabızlık veya ishal gibi sindirim sorunlarında azalma
• Yorgunluk veya halsizlik gibi semptomlarda azalma
• Cilt sağlığında iyileşme
• Ruhsal hallerde değişikliklerin azalması
• Daha iyi bağırsak hareketleri
• Daha enerjik ve mutlu hissetme
• Daha iyi uyku kalitesi
• Kilo kontrolünde iyileşme

Bağırsak Mantarı Kan Tahlilinde Çıkar Mı?

Bağırsak mantarı (Candida mantarı), genellikle rutin kan tahlillerinde doğrudan tespit edilmez. Ancak, Candida mantarının aşırı büyümesi durumunda, bazı kan testleri bağırsak mantarının dolaylı belirtilerini gösterebilir. Örneğin, bağırsak mantarı durumunda, kan testlerinde bazı belirteçlerde değişiklikler görülebilir. Bunlar genellikle iltihaplanma (inflamasyon) belirteçleri veya bağışıklık sistemi yanıtı ile ilgili olabilir. Candida mantarını teşhis etmek üzere genellikle dışkı testleri uygulanır. 

Bağırsak Mantarının Bitkisel Tedavisi Nasıl Yapılır?

Candida mantarının tedavisinde bitkisel ürünlerden destek alınabilir. Ancak bitkisel takviye kullanılmadan öncesinde doktora danışılması gerektiği unutulmamalıdır. Doktorun uygun görmesi halinde anti fungal etki gösteren bitkisel takviyeler günlük beslenme eklenerek bağırsak mantarı tedavisi desteklenebilir. Bu kapsamda; sarımsak ve soğan, elma sirkesi, Hindistan cevizi yağı, kekik yağı, zencefil, rezene, zeytin yaprağı ekstresi ve üzüm çekirdeği ekstresi gibi ürünler takviye olarak kullanılabilir.

Bağırsak Mantarı Bulaşıcı Mı?

Candida mantarı, doğrudan kişiden kişiye bulaşıcı bir mantar enfeksiyonu değildir. Genellikle bağırsak florasının normal bir parçası olarak bulunur ve vücudun dengesini koruyan diğer mikroorganizmalarla birlikte yaşar. Ancak, bazı durumlarda Candida mantarının aşırı büyümesi ve enfeksiyona yol açması mümkündür.

Yine de Candida mantarının aşırı büyümesi durumunda, diğer kişilerde de bağırsak florasında dengesizlikler oluşabilir. Özellikle yakın temas veya cinsel ilişki gibi durumlar, Candida mantarının bir kişiden diğerine yayılma riskini artırabilir. Bu nedenle, bir kişi bağırsak mantarı semptomları yaşıyorsa veya Candida enfeksiyonu teşhisi konulmuşsa, uygun hijyen önlemleri almak ve cinsel partnerlerle korunma sağlamak önemlidir.