C Vitamini

C vitamini vücut için esansiyel vitaminlerden biridir. Askorbik asit olarak da adlandırılır. Suda çözünen bir vitamin olmasına bağlı olarak vücutta depolanamaz ve idrar yolu ile vücuttan atılır. Antioksidan özelliklere sahip olan C vitamini başta bağışıklık sistemi olmak üzere vücuttaki farklı sistemlerde önemli rollere sahiptir. Yeteri kadar C vitamini alınmaması ile eksiklik açığa çıkabilir ve eksiklikle ilişkili olarak sağlık problemleri oluşabilir. Kişilerin bulunduğu yaş grubuna ve sağlık durumuna göre günlük alması gereken C vitamini miktarı değişkenlik gösterir. Günlük alınması gereken C vitamini miktarı kadınlar için 75 miligram erkekler için ise 90 miligramdır. Hamilelik döneminde C vitamini duyulan ihtiyaç artmaktadır. Hamilelik ve emzirme dönemlerinde 120 miligram kadar C vitaminine ihtiyaç duyulur. C vitamini besin yoluyla vücuda alınabildiği gibi takviyeler yoluyla da alınabilir. Ancak önceliğin besinlere verilmesi gerektiği vurgulanır.

C Vitamini Ne İşe Yarar?

C vitaminini vücutta çeşitli rollere sahiptir. Vücutta iyileşmeden sorumlu olduğu rolleri olduğu gibi kan üretimine kadar farklı fonksiyonlarda görev alır. Kemik ve diş dokusunun gelişmesinden bağışıklık sisteminin güçlenmesine kadar da etkili olan C vitamininin günlük alınması gereken miktarına dikkat edilmesi önemlidir. Çoğunlukla besin yolu ile karşılanabilen C vitamini ihtiyacı kimi zaman takviyeler ile de desteklenebilir. Bu sayede C vitaminin vücuttaki rollerini tam anlamıyla gerçekleştirmesi desteklenir. C vitamini antioksidan özelliğe sahip bir yapıdır. Antioksidan özelliği ile serbest radikallerle tepkimeye girerek vücutta oksidatif stres oluşumunun önüne geçer. Oksidatif stres hücre yapısına zarar vererek çeşitli metabolik hastalıklara sebep verebilen önemli bir oluşumdur. Vücutta olabildiğince az miktarda oksidatif stres olması sayesinde vücut fonksiyonları etkili bir şekilde gerçekleşmeye devam edebilir. C vitamini oksidatif stresi azaltması başta olmak üzere güçlü birçok role sahiptir.

• Yukarıda da bahsedildiği gibi C vitamini antioksidan özelliğiyle kronik hastalıklara yakalanma riskini azaltır. Oksidatif stresin azalması başta kalp damar sağlığı olmak üzere birçok sistemin sağlıklı kalmasını destekler. C vitamini tansiyonu düşürücü etkiye sahip olması ile hipertansiyon hastalarının tansiyon seviyelerinin düzenlenmesini destekleyebilir.
• Yapılan çalışmalar doğrultusunda C vitamininin kan lipitleri üzerinde dengeleyici etkisi olduğu gözlemlenmiştir. C vitamini yüksek kolesterol ve trigliserit seviyelerinin düzenlenmesini destekleyebilir.
• C vitamini gut hastaları için de son derece önemlidir. C vitamini kandaki ürik asit düzeyini dengeleyerek gut ataklarının önlenmesini destekler. Gut kanda ürik asit birikmesine ve bu durumun eklemlerde kristaller oluşturarak sıkıntılar çıkarması ile şekillenen bir hastalık olup C vitamini gut hastalığının oluşmasında önleyici etki gösterebilir.
• Demir emilimini arttırarak annemi oluşmasının önüne geçer ve vücudun ihtiyaç duyduğu kadar kan üretmesini destekler. C vitamini bağırsaklarda asidik ortam oluşturarak besinlerden alınan demirin bağırsaklarda daha yüksek oranlarda emilmesini sağlar. Bu sayede demir daha çok emilir ve kan yapımında görev alabilir.
• C vitamininin beyin fonksiyonları üzerinde de etkisi olduğu bilinir. Bilişsel fonksiyonları güçlendirerek demans gibi hastalıkların oluşum riskini azaltabilir.
• Son olarak bağışıklık sistemi güçlendirici etkisiyle bilinen C vitamini vücudun birçok enfeksiyonel hastalığa karşı korunmasını sağlar. Vücutta enfeksiyonlara karşı mücadele eden beyaz kan hücreleri olan lenfosit ve fagositlerin üretimini artırmayı destekler.

C Vitamini Eksikliği Neden Olur?

C vitamini suda çözünen bir vitamin olarak vücutta depolanmaz ve vücuttan atılır. Yeteri kadar sebze ve meyve çeşitliliğine ve tüketimine önem göstermeyen kişiler günlük ihtiyaç duydukları C vitaminini alamayabilir. Yeteri kadar C vitamini alınmaması ise eksikliğe sebebiyet verebilir. Bir kişide ciddi oranda C vitamini eksikliği olması halinde takviyeleri başvurması önerilebilir.

C Vitamini Eksikliği Belirtileri Nelerdir?

C vitamini vücut için önemli vitamin kaynaklarından biridir. Özellikle, antioksidan özelliğine bağlı olarak sistemi üzerinde birçok önemli role sahiptir. Vücut tarafından üretilemeyen bir vitamin olduğundan besin yolu ile alınması gerekir ve yeteri kadar alınmadığında C vitamini eksikliği gelişir. 

• C vitamini bağışıklık sistemini destekleyen ve vücutta kolajen sentezini uyaran bir vitamindir. Eksikliği halinde yaralarda geç iyileşme gözlemlenebilir. 
• Eklem hastalıklarına neden olabilir. Eklemlerde ağrı ve şişlik yaratabilir ve ileri vakalarda eklem bölgelerinde kanamalara sebebiyet verebilir. 
• C vitamini kemik oluşumunda etkilidir. Eksikliğinde kemik sağlığı olumsuz yönde etkilenebilir ve kolay kırılmalar gözlemlenebilir.
• Diş eti kanamaları en sık görülen C vitamini eksikliklerinden biridir. Diş eti dokusunda meydana gelen değişimlere bağlı olarak doku zayıflar. Damarlar daha hassas hale gelir ve kanama gözlemlenebilir. Uzun vadeli durumlarda diş eti yapısındaki değişimler diş kaybına da yol açabilir.
• Bağışıklık sisteminde meydana gelen düşüşlere bağlı olarak pnömoni gibi ciddi enfeksiyonel hastalıklara yakalanma riski artabilir.
• Kronik yorgunluk gözlemlenebilir.
• Tirbuşon kıl olarak adlandırılan kıl yapısında şekil değişiklikleri oluşabilir. 
• Vücudun farklı bölgelerinde ödem oluşumu.
• Vücutta oksidatif stres miktarının artmasına bağlı olarak metabolik hastalık gelişme riskini arttırabilir. 

C Vitamini Eksikliği Hangi Hastalıklara Yol Açar?

Yeteri kadar C vitamini alınmaması vücutta çeşitli fonksiyonel bozukluklara ve bu bozukluklar ise çeşitli hastalıklara sebebiyet verebilir. C vitamini eksikliği çeşitli hastalıklara yol açabilir.

• Cilt yapısında bozulmalara neden olabilir ve bununla birlikte Keratoz Pilaris adlı bir cilt hastalığı gelişebilir. Hastalık ile cilt derisinde engebeler oluşumu görülür.
• C vitamini eksikliği demir emilimini de yavaşlatabilir ve kanama riskini arttırabilir. Bu durum demir eksikliği anemisi oluşmasına neden olabilir.
• C vitamini eksikliğinin yüksek derecelerde olması halinde Skorbüt oluşabilir. Skorbüt, anemi, deri yapısında değişimler, hareket kısıtlılığı ve halsizlik gibi semptomlara sebebiyet verebilir. 

C Vitamini Hangi Besinlerde Vardır?

C vitamini genellikle bitkisel kaynaklarda bulunan bir vitamin çeşididir. Taze sebze ve meyve tüketiminden bolca C vitamini alınabilirken özellikle belirli sebze ve meyveler ön plana çıkar. Günlük beslenmeye porsiyon kontrolüne dikkat edilerek C vitamini kaynakları eklenmesi günlük ihtiyaç duyulan kadar C vitamini alınmasını destekler. C vitamininden zengin besinlere aşağıdaki besinler örnek verilebilir.

• Çilek
• Brokoli lahana ıspanak gibi yeşil yapraklı sebzeler
• Kırmızı ve yeşil biber
• Limon
• Portakal, mandalina, greyfurt gibi turunçgiller
• Kivi
• Ananas
• Domates
• Kuşburnu
• Roka, maydanoz, marul gibi yeşillikler

C Vitaminin Faydaları Nelerdir?

C vitamini birçok farklı sistemde görev alarak vücut için çeşitli faydalara sahiptir. Cilt sağlığının korunması, bağışıklık sisteminin desteklenmesi, demir emiliminin artırılmasına bağlı olarak kan üretiminin desteklenmesi, kemik ve diş sağlığının korunması, kan lipit seviyelerinin dengelenmesi ve beyin fonksiyonlarının gelişimini desteklemesi gibi faydaları bulunur.

C Vitaminin Cilde Faydaları Nelerdir?

C vitamini, cilt, saç, eklemler, kemikler ve kan damarları gibi bağ dokularında bulunan kolajen üretiminde görev alır. Kolajen cildin gençliğini, sıkılığını ve parlaklığını koruyan, eklem sağlığını destekleyen önemli bir proteindir. Vücut tarafından kolajen üretilebilir ancak çevresel faktörlere ve yaş faktörlerine bağlı olarak kolajen üretiminde azalmalar görülebilir. Vücudun yeteri kadar kolajen sentezleyebilmesi için C vitaminine ihtiyacı vardır. C vitamini eksikliğine bağlı olarak kolajen üretilmeyebilir. Ancak yeterli miktarda C vitamini alınması halinde vücut ihtiyaç duyduğu kolejini sentezleyebilir ve cilt sağlığı korunabilir. C vitamini cildin genç, parlak ve sıkı kalmasını destekler.