Çocuklarda Bağırsak Sağlığının Önemi

Bağırsak sağlığı her yaş döneminde dikkat edilmesi gereken önemli bir başlıktır. Yiyeceklerden gelen, besinlerin sindiriminde ve emiliminde görev alan bağırsaklar vücuttaki mekanizmaların doğru şekilde çalışması için kıymetli bir rol üstlenir. Besinlerden gelen enerjinin kullanılabilmesi veya vitamin ve minerallerin vücuttaki işleyişe dahil edilebilmesinde bağırsaklar görev alır. Bağırsak fonksiyonlarında meydana gelen değişimler besinlerden yeteri kadar yararlanılamamasına bağlı olarak ciddi sağlık problemlerine neden olabilir. Bu durum özellikle çocukluk döneminde bireyi direkt olarak olumsuz etkiler. Çocukluk döneminde vücutta yer alan tüm sistemler büyüme ve gelişme halindedir. Besin yetersizliğine bağlı sistemlerde açığa çıkan eksiklikler, büyüme ve gelişmeyi de olumsuz yönde etkiler. Sıkça karşılaşılan sorunlardan biri çocuğun fiziksel olarak gelişememesidir. Çocuğun çok zayıf olması veya akranlarına göre oldukça kısa boylu olması besin yetersizliğinin habercisi olabilir. Günlük alınması gereken enerjinin ve vitamin minerallerin alınamaması zekâ gelişimini de olumsuz yönde etkiler. Kanda bulunan besin dağılımının olması gerekenden farklı olması halinde ileri yaşlardaki, romatizmal hastalıklar, Alzheimer, diyabet, kalp hastalıkları, bağırsak kanseri gibi çeşitli hastalıkların temeli atılmış olabilir. Bu gibi durumların önüne geçilebilmesi için çocukların tuvalet alışkanlıkları ve dışkılama şekillerine dikkat edilmelidir. Çocukta sürekli ishal, kabız, farklı renklerde dışkılama veya dışkı yapısındaki anormal şekiller olması halinde mutlaka bir çocuk hastalıkları uzmanına danışılmalıdır.

Çocuklarda Sık Görülen Bağırsak Hastalıkları Nelerdir?

Çocuklarda çeşitli bağırsak hastalıkları görülebilir. Her bir hastalığın bağırsaklardaki tutunma yeri birbirinden farklı olabilir. Bazıları doğumsal olabildiği gibi bazı hastalıklar ise büyüme ve gelişme sırasında gelişebilir. Hastalıkların belirtisi birbirinden farklı olabildiği gibi teşhisi halinde tedavi edilmesi büyük önem taşır. Çocuklarda görülen bağırsak hastalıkları aşağıdaki gibidir;

• Anorektal malformasyon; kalın bağırsak, idrar yolları ve genital sistem kusurlarını bir arada bulunduran geniş bir hastalık grubudur. Bebeğin anne karnında gelişimi sırasında açığa çıkan bir hastalıktır. Rektum, anüs ve idrar yolları gelişimi sırasında çıkan kusurlardan dolayı görülen bir hastalıktır. Makatın dar olması, makat deliğinin zarla kapalı olması, kalın bağırsağın son kısmı olan rektum ile anüsün bir diğer adıyla makatın birleşmemesi, rektumun idrar yollarına açılması gibi durumlara neden olabilen bir hastalıktır. Bebekte görülen semptomlar ve bebeğin genel sağlık profili değerlendirerek tedavisi planlanır. Bazı durumlarda cerrahi müdahalelere başvurulabilir.
• Duodenal atrezi; atrezi boru gibi olan dokuların tıkanıklığı veya gelişmemesi anlamını taşır. Duodenal atrezi, ince bağırsağın 12 parmak kısmının kapalı olması durumudur. Doğuştan gelen bir hastalıktır. Hastalığa diğer doğumsal anomaliler de eşlik edebilir. Bebeğin anne karnında alınan ultrason görüntülerinde bile teşhis edilebilen bir hastalıktır. Doğum sonrasında ise ilk semptomu kusmadır. Cerrahi müdahalelerle tedavi edilebilen bir hastalıktır.
• Nekrotizan enterokolit; genellikle prematüre bebeklerde görülen bir bağırsak hastalığıdır. Bağırsak bölgesinde meydana gelen ağrılar ilk semptomları arasında yer alır. Yoğun bir ishal oluşumu görülür. Erken teşhisi ve doğru tedaviler ile derhal müdahale edilmesi gereken bir sağlık problemidir. Karın şişliği, halsizlik, dışkıda kan bulunması, kalp atımında azalma gibi çeşitli semptomlara neden olabilir.
• Pilor stenozu; mide ve bağırsak arasındaki geçiş kısmının dar olması halidir. Doğumdan sonrasında gelen 2 ve 8. haftalar arasında görülmeye başlar. Mide açıklığında tıkanıklık olduğu için midede bulunan besinler ince bağırsağa geçemez ve besinler ağızdan fışkırır. Bebek beslenemediği için yeterli sıvı alınamamasına neden olabilir. En büyük semptomu bebeğin hızlı bir şekilde kilo vermesi ve şiddetli kusmalardır. Genetik faktörlerden kaynaklı olduğu düşünülür. Tedavi yöntemi olarak, bebekte açığa çıkan yoğun sıvı kaybı giderilir ve bebek ameliyata alınır.
• Bağırsak polibi; Bağırsağın iç kısmına doğru gelişen doku büyümeleridir. Bir veya birden fazla polip oluşumu görülebilir. Bir santimden büyük olan poliplerin kanser riski taşımasına bağlı olarak daha detaylı bir inceleme yapılır. Ailede kanser geçmişi olan bebeklerde görülme sıklığı daha fazladır. Dışkıda kan görülmesi en sık karşılaşılan semptomdur. Teşhis edilmesi halinde kolonoskopi ile bağırsak dokusunun temizlenmesi gerekir.
• Jejunoileal atrezi; Hamilelik sırasında, ince bağırsağın damar yapısında gelişen sorunlara bağlı görülen bir hastalıktır. 4 farklı türü bulunur. Kesin tanım doğumdan sonra konulabilir. Karın şişliğinin artması ve bebekte sürekli görülen kusma, hastalığın semptomları arasında yer alır. Cerrahi müdahaleyle tedavi edilir.

Çocuklarda Bağırsak Sorunları Gelişimi Etkiler Mi?

Çocuklarda görülen bağırsak sorunları anne sütü başta olmak üzere tüketilen besinlerin yeteri kadar sindirilmemesi ile sonuçlanabilir. Bu sindirim problemine bağlı olarak bebekler ihtiyacı olan protein, karbonhidrat ve yağı alamaz. Vücudun sıvı ve elektrolit dengesi bozulabilir. Bu durumlar büyüme ve gelişmeyi olumsuz etkilediği gibi iltihabi reaksiyonlara sebebiyet vermesi halinde ciddi organ hasarlarına neden olabilir. Bazı durumlarda ölüm ile sonuçlanan ciddi durumlara sebebiyet verebilir. Bundan dolayı erken teşhis bebeğin gelişiminin olumsuz yönde etkilenmemesi ve sağlıklı bir birey olması için büyük önem taşır.

Protein, büyüme hormonu sentezinde görev alan yapı taşlarından biridir. Yeteri kadar alınamaması halinde bebeklerde dış görünüm veya organ gelişim bozuklukları açığa çıkabilir. Zeka gelişiminde gerilik, organ yetmezliği gibi çeşitli sağlık problemleri gelişmesine neden olabilir.

Çocuklarda Bağırsak Sorunları Hangi Hastalıkların Habercisi Olabilir?

Çocuklarda bağırsak sorunları açığa çıkma dönemine göre farklı hastalıkların habercisi olabilir. Yukarıda bahsedilen bağırsak hastalıkları bebeklerin doğumundan itibaren ilk haftalarda görülen hastalıklardır. Şüphelenilmesi halinde derhal tedavi edilmeleri gerekir. Aksi takdirde bebeğin hayati tehlikeleri olabilir. İleri yaşlarda görülen bağırsak sorunları ise farklı hastalıkların habercisi olabilir.

Çocukluk döneminde çocukların uzun süreli ishal olması çölyak gibi sindirim sistemini etkileyen hastalıkların bir semptomu olabilir. Gıda zehirlenmesi gibi akut problemlerde de ishal semptomları görülebilir. Besin intoleransı çocukluk döneminde çocuğun tükettiği besin çeşitliliğinin artmasına bağlı olarak gözlemlenebilir. Besin intoleransı sorunlarında ilk semptomlar bağırsak düzeni üzerinde gerçekleşir.

Dönemsel olarak vücuda alınan viral veya bakteriyel bir enfeksiyon da bağırsak sağlığı üzerinde semptomlar açığa çıkarabilir. Ateşle birlikte gelişen ishal viral enfeksiyonların en temel semptomları arasında yer alır. Bu tür bir durumda ana sağlık problemine göre tedavi şekillendirilmektedir. Vücudun sıvısız kalması halinde sıvı takviyesi sağlamak üzere ilk başta serum uygulaması yapılabilir.

Bağırsak florası zihinsel gelişimi nasıl etkiler?

B vitaminleri, folik asit, Omega 3 gibi çeşitli bileşenler beyin gelişimi üzerinde büyük rol oynar. Bir çocuğun yeteri kadar bu bileşenlerden tüketmemesi veya yeteri kadar sindirememesine bağlı olarak zihinsel gelişiminde sorunlar açığa çıkabilir. Beyin hücrelerinin ve sinir hücrelerinin gelişmemesi veya sinir iletiminde oluşan eksiklikler zihinsel gelişimi olumsuz yönde etkiler. Beyin loplarında meydana gelen doku değişimleri de benzer bir şekilde zeka gelişimini yavaşlatabilir. Yeteri kadar temel besin gruplarının alınmaması ve beraberinde gelen vitamin mineral eksiklikleri beyin sağlığını direkt olarak etkilemektedir. Bu tür durumların önüne geçilebilmesi için bebeğin bağırsak sağlığının sağlıklı bir şekilde çalıştığından emin olunmalı olası bir şüpheli durumda mutlaka çocuk hastalıkları uzmanına danışılmalıdır.

Hastalık olmaması halinde zekâ gelişiminin tam bir verimle gelişebilmesi için çocuğun sağlıklı besinler ile yeteri kadar beslendiğinden emin olunmalıdır.