Whatsapp

E Vitamini Ne İşe Yarar? Hangi Besinlerde Bulunur?

Anasayfa » Blog » E Vitamini Ne İşe Yarar? Hangi Besinlerde Bulunur?

E vitamini, vücutta çeşitli fonksiyonlarda görev alan bir diğer adı ile tokoferol olan temel vitamin türlerinden biridir. E vitamini yağda çözünen bir vitamindir ve karaciğerde depolanabilme özelliğine sahiptir. Besinlerle alınabilen E vitamini yağda çözülmesi ardından ince bağırsaklardan emilir ve karaciğerde belirli bir miktarı depolanır. E vitamini kalp, böbrek üstü bezleri ve böbreklerde de belirli bir miktarda da depolanabilir. E vitamini eksikliği bu sebeple diğer vitamin eksikliklerinin arasında çok daha nadir görülür. 

E vitamininin 8 farklı formu bulunur. Ancak insan vücudunda rol aldığı görevleri az önce bahsedilen tokoferol formu ile gerçekleştirebilir. E vitaminin fonksiyonel özelliklerinden yararlanabilmek için E vitamini içeriği bulunan besinlerin günlük beslenmede yer verilmesi gerekir. Bazı durumlarda kullanılan vitamin takviyeleri ile E vitamini takviyesi de alınabilir. Günlük alınması gereken dozlarda alınması halinde E vitaminin fonksiyonel işlevlerinden tam verimle yararlanabilmek mümkündür. Fazlalığı halinde vücutta farklı sıkıntılar açığa çıkabileceği gibi eksikliği halinde de çeşitli semptomlar meydana gelebilir.

E Vitamini Ne İşe Yarar?

E vitamininin vücutta gelişen fizyolojik reaksiyonlarda önemli rolleri bulunur. Öncelikle çeşitli organların düzgün bir şekilde çalışabilmesi için E vitaminine ihtiyaç vardır. Hormonsal sistemin düzenli çalışması ve vücudun ihtiyaç duyduğu kadar hormon salgılayabilmesi için yine E vitamini gündeme gelir. Başta cinsiyet hormonları salınımında görev alması ile jinekolojik ve ürolojik hastalıkların önlenmesinde ve üreme sisteminin verimli bir şekilde çalışmaya devam etmesinde E vitamini önemli bir etkendir.

E vitamini antioksidan özelliğe sahip bir vitamindir. Antioksidan özelliği sayesinde vücutta biriken serbest radikalleri indirgeyerek vücudu oksidatif strese karşı korur. Hücrelerde genetik tahribat oluşmasına sebebiyet olabilecek oksidatif stres, kanser olmak üzere çeşitli hastalıkları tetikleyebilir. E vitamini bu tür olumsuz sağlık problemlerinin gelişimini önleyici bir etkiye sahiptir. Oksidatif stresi azaltması ile başta kronik inflamasyonlar olmak üzere birçok hastalığın gelişimi önlenebilir.

  Çocuklarda Bağırsak Sağlığının Önemi

E vitamini göz ve cilt sağlığı üzerinde de çeşitli rollere sahiptir.  Büyüme ve gelişme çağındaki çocukların göz gelişiminin sürdürülebilmesi için E vitaminine ihtiyaç vardır. Özellikle ergenlik çağında çocukların önerilen miktarlar kadar E vitamini alması oldukça önemlidir.

E vitamini cildin elastikiyetini sağlayabilmesinde etkilidir. Bunun yanı sıra cilt kırışıklıkları oluşmaması ve cildin genç kalabilmesi için de E vitamini gereklidir.

E Vitamini Hangi Besinlerde Bulunur?

Günlük beslenmeye E vitamini kaynaklarının eklenmesiyle ihtiyaç duyulan E vitamini kolay bir şekilde besinlerden alınabilir. E vitamini genellikle yağlı tohumlarda ve yağlarda bulunan bir vitamin çeşididir. E vitamini içeriğiyle zengin besinler aşağıdaki gibidir.

  • Zeytinyağı veya fındık yağı gibi bitkisel yağlar
  • Ceviz, ay çekirdeği, yer fıstığı, fındık ve badem gibi yağlı tohumlar
  • Kereviz, ıspanak, tere, brokoli, bal kabağı gibi sebzeler
  • Kümes hayvanları
  • Mango, muz avokado ve kivi gibi meyveler
  • Somon ve uskumru balıkları
  • Kırmızı et, yumurta ve tereyağı gibi hayvansal kaynaklar
  • Buğday tohumu

E Vitaminin Faydaları Nelerdir?

E vitamini insan vücudu için çeşitli faydalara sahiptir. Görev aldığı mekanizmalardan yola çıkarak vücutta belirli olumsuz durumların oluşmasını önlemede etkili bir vitamindir. Bu etkileri aşağıdaki gibi sıralanabilir.

  • E vitamini hücre hasarını önler. Antioksidan özelliği sayesinde serbest radikallerin hücrelere zarar vermesinin önüne geçer. Başta kardiyovasküler hastalıklar olmak üzere kanser gibi yaşamı tehdit edebilecek hastalıkların önlenmesinde görev alır.
  • E vitamini cildin nem dengesini korur ve arttırmada etkilidir. Yara ve yanıklardan oluşan izlerin hızlı bir şekilde iyileşmesini destekler. Bunların yanı sıra kırışıklıkların ve diğer cilt sorunları oluşumunun da önlenmesini sağlar. Bu sayede cildi yaşlanmaya karşı korur. Piyasada birçok kozmetik ürünün içerisinde E vitamini takviyesi görmek mümkündür.
  • E vitamini saç ve tırnak sağlığı üzerinde de etkilidir. Saçların daha hızlı ve sağlıklı bir şekilde uzamasını desteklerken tırnakların sarmasını veya çatlamasını önler.
  • Cilt sağlığı üzerindeki etkileri egzama ve sedef hastalığının etkilerini azaltıcı özelliğe sahip olmasını da sağlar. Egzama ve atopik dermatit gibi cilt hastalıklarının görülme oranını azaltır. 
  Protein Nedir? Protein Eksikliği Belirtileri Nelerdir?

E Vitamini Hangi Organa İyi Gelir?

E vitamini antioksidan içeriği sayesinde vücuttaki birçok organı koruyucu özelliğe sahiptir. Ancak özellikle üreme sisteminde görev alan organlar, beyin ve cilt sağlığı için önemli olan bir vitamindir. Kan yapısının korunmasında da E vitamini rol alır.

E Vitaminin Zararları Var Mı?

E vitamini vücutta depolanabilen bir vitamindir. Bu sayede eksikliği nadir olarak görülse de fazla alımı söz konusu olabilir. Özellikle E vitamini takviyesi kullanan kişilerin ihtiyaç duyduğundan fazla vitamin kullanmasına bağlı olarak E vitamininin belirli zararlı özellikleriyle karşılaşılması mümkündür. Yüksek dozda E vitamini alımı kanın pıhtı oluşturma yeteneğini azaltabilir. Bu durum beyinde ciddi kanamalara sebebiyet verebilir.

Yüksek doz takviye kullanımı tamoksifen ve siklosporin gibi ilaç ham maddeleriyle etkileşime girebilir. Bu durum istenmeyen sağlık problemleri gelişimine sebebiyet verebilir.

Takviye kullanmadan sadece günlük beslenmeyle E vitamini alımı sağlayan kişilerde bu tür senaryoların gelişmesi oldukça düşük bir ihtimaldir.

E Vitamini Eksikliği Belirtileri Nelerdir?

Vücuda ihtiyaç duyulan kadar E vitamini alınmaması halinde E vitamini eksikliği gelişebilir. E vitamini eksikliği uzun vadede çeşitli hastalıklara yol açabilir. Eksikliğin başlarında ise çeşitli belirtiler gözlemlenebilir. E vitamini vücut için elzem bir vitamin olduğundan eksikliğinin kısa süre içerisinde tedavi edilmesi son derece önemlidir. E vitamini eksikliğiyle açığa çıkan belirtiler aşağıdaki şekilde sıralanabilir.

  • Kol ve bacaklarda his kaybı
  • Vücudun hareket kontrolünü kaybetmesi
  • Kas zayıflığı gelişmesi
  • Görme sorunları

E Vitamini Eksikliği Hangi Hastalıklara Yol Açar?

E vitamini eksikliği her yaş döneminde farklı semptomlar ile açığa çıkabilirken eksikliğin tedavi edilmemesi halinde bu durum yerini çeşitli hastalıklara bırakabilir. E vitamini eksikliğinden kaynaklı gelişebilen hastalıklar şu şekildedir.

  • Hemolitik anemi 
  • Nöropati
  • Görme kaybı

E Vitamini Kilo Verdirir Mi?

E vitamininin kilo verme üzerindeki etkilerini incelemek üzere çeşitli çalışmalar yapılmıştır. Yapılan çalışmalar E vitamini ve kilo verme arasında önemli bir etki olmadığını bildirmiştir. Benzer bulgular obezite tedavisi için de geçerlidir. E vitaminin obeziteyle beraber açığa çıkan iltihaplanmayı önlemede etkisi olduğu düşünülür. Ancak kilo vermeye yönelik bir katkısı olup olmadığı üzerine kesin bir yorum yapılamamaktadır.

  Kilo Kontrolü

E Vitamini Cildi Güzelleştirir Mi?

E vitamini cilt sağlığının korunması üzerinde etkili bir vitamindir. Cilt elastikiyetinin sağlayarak cildin kırışıklıklara karşım korur. Cildin nem dengesini destekler. Tüm bunların yanı sıra ciltte yara veya bir iz gelişmesi durumunda cildin yenilenmesini destekleyerek cildin kusursuz görünmesi üzerine çalışır. Tüm bu özellikleriyle E vitamini cildi güzelleştiren bir vitamindir.

E Vitamini Yüzde Tüylenme Yapar Mı?

E vitamininin saçlar ve cilt üzerinde önemli etkileri olduğu bilinir. E vitamini saç uzamasını destekler. Saç büyümesini desteklerken yapılan bazı çalışmalar E vitamininin yüz kıllarının uzamasını önlemede etkisi olduğunu düşündürür. E vitamini androjenlerin etkilerini azaltmada etkili olabileceğinden testosteron seviyelerinde küçük düşüşler yaratabilir. Bu sayede yüzde tüylenme oluşumunun önüne geçebilir.

E Vitamini Günde Ne Kadar Alınmalı?

Günlük E vitamini ihtiyacı yaşa ve cinsiyete göre değişkenlik gösterir. 14 yaşın üzerindeki kadınlar ve erkekler için günlük alınması gereken E vitamini miktarı 15 miligramdır. 15 miligram 22.4 IU değerine eşittir. Hamile kadınlar için de 15 miligram önerilir. Emziren kadınlar için bu miktar 19 mg (28 IU) şeklindedir. Çocuklar için ise bulundukları yaş grubuna göre günlük almaları gereken E vitaminini miktarı şu şekilde sıralanabilir.

  • 0 -6 aylık bebekler için 4 mg (6 IU)
  • 7- 12 aylık bebekler için 5 mg (7.5 IU)
  • 3 yaş için 6 mg (9 IU)
  • 4- 8 yaş için 7 mg (10.4 IU)
  • 9- 13 yaş için 11 mg (16.4 IU)
  • 14 yaş ve üstü için 15 mg (22.4 IU)

E Vitaminini Kimler Kullanamaz?

E vitamini eksikliği görülen kişilerin veya belirli vücut fonksiyonları desteklemek isteyenlerin E vitamini takviyesi kullanması gerekebilir. E vitamini takviyesi doktor kontrolünde kullanılması gereken bir takviyedir. Vücuttaki E vitamini seviyelerine bakılmadan takviye kullanılması halinde veya doktorunuzun önerisinden daha fazla takviye kullanılması durumunda E vitamini fazlalığı görülebilir. E vitamini fazlalığıyla beraber pıhtılaşma problemleri gibi sağlık problemleri meydana gelebilir. Tüm bunların ışığında E vitaminin kontrollü bir şekilde kullanması gerekir.

Bazı kişiler için E vitamini kullanımı uygun değildir. Pıhtılaşma problemi yaşayanlar, kalp hastalıklarına sahip olan kişiler E vitamini takviyesi kullanamayabilir. Kalp krizi veya felç hastalığı geçmişi olan kişiler için E vitamini takviyesi alımı önerilmemektedir.

Mücteba Gündüz

İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi Genel Cerrahi AD

Yazı Sayısı: 343

Profili Gör
Mücteba Gündüz
Mücteba Gündüz

İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi Genel Cerrahi AD

Articles: 343

Bizimle İletişime Geçin!

Sizlere daha fazla bilgi verebilmek için bizimle iletişime geçin.

Teşvikiye Mh. Sezai Selek Sk.

Tayman Ap. No:16 D:7 Şişli,İstanbul,TR