Hemoroid (Basur) Nedir?

Hemoroid (Basur) Nedir?

Hemoroid, halk arasında bilinen adıyla basur, rektum ve anüs çevresindeki damarların genişlemesi ve şişmesi nedeniyle oluşan hastalıktır. Hemoroid nedeniyle genişleyen damarlar çevredeki dokuların sarkmasına neden olur. Basurun yaş ilerledikçe daha sık görülmesinin bazı nedenleri vardır. Sağlıklı kişilerde makatta bulunan dokular dışkılamayı tutmaya yarar ancak hemoroid hastalarında bu dokulardaki damarlar şişer ve dışa doğru sarkar.

Hemoroidli hastalarda istemsiz dışkılama, gaz ve sıvı çıkışını engelleyen yastıksı dokuda zayıflama görülür. Dolayısıyla hemoroid kişide dışkılama problemleri oluşmasına neden olur. Hemoroid genellikle kişinin yaşam kalitesinin düşmesine neden olan bir hastalıktır.

Hemoroid (Basur) Neden Olur?

Hemoroid oluşumunun nedenleri şunlardır:

• Özellikle birinci dereceden aile fertlerinde hemoroid öyküsü bulunan kişilerin genetik yatkınlık sebebiyle hemoroide yakalanma riski artar,
• Rektum bölgesinde oluşan fazla basınç sebebiyle kan akışı değişir ve damarların şişerek tahriş olmasına ve dolayısıyla hemoroide neden olabilir,
• Dışkılama sırasında zorlanma,
• Ağır cisimleri itmek ya da çekmek,
• Obezite sebebiyle vücuttaki ekstra ağırlık durumu,
• Hamilelik döneminde fetüsün damarlara baskı yapması,
• Sürekli uygulanan düşük lif içerikli diyetler,
• Spor yapmama,
• Makat aracılığıyla cinsel ilişki,
• Bazı meslekler sebebiyle çok uzun süre aynı pozisyonda oturmak veya ayakta kalmak (şoförler, pilotlar)
• Uzun süreli kabızlık ya da ishal,
• Öksürme, hapşırma veya kusma,
• Alkol tüketim alışkanlığı,
• Gebelik ve doğum,
• Bazı spor türleri (ata binmek, bisiklet sürmek),
• Pelvik bölgedeki tümörler,
• Kalın bağırsak kanseri.

Hemoroid (Basur) Çeşitleri Nelerdir?

Hemoroid, internal, eksternal, prolapse ve tromboze olmak üzere dört çeşittir.

• İnternal Hemoroid: Rektumun alt kısmında ortaya çıkan, toplar damarların genişlemesini ifade eden, iç basur olarak da bilinen hemoroid çeşididir.
• Eksternal hemoroid: Dış basur olarak da bilinen eksternal hemoroid, anüsün dış kısmındaki damarlarda gerçekleşir. Bu hemoroid çeşidinde kaşıntı ve ağrı görülür, mavimsi renklidir.
• Prolapse hemoroid: İç basur olarak bilinen internal hemoroidin anüsten dışarı sarkması durumudur.
• Tromboze hemoroid: Basur içerisinde kan pıhtılarının yer aldığı çeşittir.

Hemoroid (Basur) Tanısı Nasıl Konulur?

Hemoroid şikayeti ile sağlık kuruluşuna başvuran hastaya çeşitli sorular sorarak şikayetlerini öğrenir. Daha sonra hasta muayene edilir ve şikayetler doğrultusunda çeşitli testler uygulanır. Hastalık tanısının ilk adımı fiziksel muayenedir. Fiziksel muayene ile topak, şişme, tahriş gibi sorunların tespiti için anüs ve rektum kontrol edilir.

Muayene sırasında rektumdaki kaslar parmak ile kontrol edilir. İç hemoroid şüphesi var ise hastaya rektoskopi ya da proktoskopi muayenesi isteyebilir. Hemoroid tanısı için kullanılan diğer yöntemler ise anoskopi, sigmoidoskopi ve kolonoskopidir. Tüm bu tetkikler sonucunda doktor hastanın hemoroid olup olmadığı tanısını koyabilir.

Basura Ne İyi Gelir?

Basurun ilk evrelerinde bol sıvı tüketmek, zeytinyağlı ve lifli besinler tüketmek, ağrı kesici ilaçlar kullanmak, hemoroid fitili, pomadı ve kremi kullanmak basurun etkilerini hafifletmeye yardımcı olur. Sıcak su ile oturma banyosu yapmak basura iyi gelen diğer bir yöntemdir. Basur için çeşitli bitkisel ilaçlar ve çaylarda kullanılabilir ancak kullanmadan doktora danışmak gerekir.

Hemoroid (Basur) Tedavisi Nasıl Yapılır?

Dış hemoroidin semptomları genellikle kendiliğinden iyileşir ancak diğer hemoroid çeşitleri için ilaçlı tedavi ya da cerrahi müdahale gerekebilir. Hemoroid tedavisi semptomların şiddetine göre belirlenir. Hastanın yaşam tarzını değiştirmesi, çeşitli hemoroid ilaçları kullanması ve cerrahi müdahaleler yapılması hemoroid tedavileri arasında yer alır. Bu yöntemlerle tedavi edilen hemoroid, hastanın yaşam koşulları iyileşmediği sürece tekrarlayabilir.

Hastanın beslenme programına lifli gıdaları eklemesi çok önemlidir. Lifler besinlerin bağırsaktan geçişini kolaylaştırır. Bu sebeple meyve, sebze ve tahıl tüketimi ağırlıklı diyetler önerilir. Bol su tüketimi semptomların azalmasına yardımcı olur. Bunların yanı sıra ılık su banyosu yapmak, sorunlu bölgelere buz masajı uygulamak ağrı ve kaşıntıyı yumuşatmaya yardımcı olur. Hemoroid tedavisinde çeşitli bitkisel kremler ve pomatlarda kullanılabilir ancak doktora danışmadan kullanılması tavsiye edilmez.

Hemoroid tedavisinde önemli olan diğer bir nokta hemoroidin altında yatan kabızlık ya da ishal gibi bağırsak sorunlarının düzenlenmesi gerekir. Hastanın semptomlarının kendiliğinden iyileşmediği durumlarda ilaç tedavisi uygulanır. Hastanın şikayetleri ilaç tedavisi ile geçmezse, şiddetli hemoroid söz konusu ise, sıkışma ve tromboz gibi komplikasyonlar mevcut ise cerrahi yöntemler ile hemoroide müdahale edilir. Hemoroid tedavisinde bant ligasyon, skleroterapi, hemorodektomi operasyonu, lazer ile operasyon gibi cerrahi yöntemler kullanılır.

Hemoroid (Basur) Evreleri Nelerdir?

İnternal hemoroidin dört farklı evresi şunlardır:

• Evre: Bu evrede hemoroid kanamaları gerçekleşir, ancak damarların ya da dokuların sarkması söz konusu değildir. Bu evrede dokularda sarkma olmadığı için hemoroid sadece rektoskopi yöntemiyle teşhis edilebilir.
• Evre: Bu evredeki hemoroid ıkınma veya gaita yapma sırasında sarkabilir ancak kendiliğinden eski pozisyonuna döner. Bu evredeki hemoroid hastalarında hafif kanama ve dışkılama sonrası ağrı görülebilir.
• Evre: Bu evredeki hemoroid kendiliğinden veya ıkınma esnasında anal kanaldan sarkar ancak kendiliğinden eski pozisyonuna dönmez, parmak yardımı ile itmek gerekir. Bu evredeki hemoroidlerde dışkılama sırasında veya sonrasında ağrı gelişebilir.
• Evre: Bu evredeki hemoroid kronik olarak sarkmıştır ve eski pozisyonuna cerrahi müdahale olmadan dönemez. Bu evredeki hemoroidlerde yoğun kanama, şiddetli ağrı, akıntı ve kaşıntı görülebilir.

İç Hemoroidler Nedir?

Makatın iç bölgesinde yer alan ve genellikle görülemeyecek veya hissedilmeyecek kadar derin bir noktasında yer alan hemoroid çeşididir. İç hemoroidi olan hastalarda acı veya ağrı durumu söz konusu değildir. İç hemoroid tanısı konulan hastalarda dışkıda veya tuvalet kağıdında kan görülmesi en belirgin özelliğidir.

Hemoroidli bölgenin çevresinde pembe renkli ve nemli yumrular da gözlenebilir. Bu yumrular prolapseli hemoroidler olarak adlandırılır. Prolapseli hemoroidler kendiliğinden geri çekilebilir ya da yumuşak bir baskı ile itmek gerekebilir.

Dış Hemoroidler Nedir?

Dış hemoroidler makatın çevresindeki derinin altında gelişir ve gözle görülebilir hemoroidlerdir. Dış hemoroid bölgesinde bulunan yoğun sinirler genellikle ağrı, kanama, kaşıntı ve şişlik gibi semptomların oluşmasına neden olur. Dış hemoroidi olan hastalarda ağrı ve kanama şiddeti düşük ise yaşam tarzı değişiklikleri ile basurun iyileşmesi mümkündür. Dış hemoroid hastalarının kabızlık sorunu yaşaması hastalığın şiddetini arttırır. Bu sebeple hastanın bol lifli gıdalar tüketerek ve bol su içerek kabızlıktan korunması gerekir.

Hemoroid Tromboz Nedir?

Hemoroid tromboz halk arasında boğulmuş basur olarak bilinir. Hemoroid tromboz, kan pıhtıları nedeniyle dış hemoroid bölgesinin mor ya da mavi renk aldığı vakalardır. Hemoroid tromboz ağrı, kaşıntı, sertlik ve kanama gibi belirtilerle ortaya çıkar. Kan pıhtıları çözüldüğünde hemoroidli bölgede deri parçaları kalır. Hemoroid tromboz 2-3 ay gibi bir sürede iyileşme gösterir ancak tedavi edilmezse tekrar etme olasılığı çok yüksektir.

Hemoroid (Basur) Ameliyatı

İlaçlı tedavi ile sonuç alınamayan hemoroid hastalarına basur ameliyatı uygulanır. Basur ameliyatı band ligasyonu, skleroterapi, lazer ve radyofrekans gibi çeşitli yöntemlerle yapılabilir. İleri evre hemoroid hastalarında basur dışarı sarkmış durumdadır. Hemoroid ameliyatı ile sarkan bölgeler çıkarılır ya da olması gereken bölgeye cerrahi işlemlerle asılır. Lazer yöntemi ile yapılan hemoroid ameliyatlarında hemoroide giden damarlar yakılarak dokular korunmaya alınır.