Histamin İntoleransı Nedir?

Bağışıklık sistemi, vücut herhangi bir mikroorganizma ile karşılaştığında, alerjene maruz kaldığında veya farklı tıbbi durumlar gelişmeye başladığında vücudun genel sağlığını koruyabilmek için çeşitli fizyolojik reaksiyonların gelişmesinde rol alır. Beyaz kan hücrelerinden salınan histamin doğal bir aminoasittir ve bağışıklık sisteminin önemli unsurlarından biridir. Histamin birçok bedensel işlevi düzenler ve vücudun inflamatuar yanıt üretebilmesinde rol alır. Bir vücudun korunabilmesi için histamine ihtiyacı vardır. Özellikle alerjik reaksiyonlarda ve yaralanmalarda histamin inflamatuar tepkisiyle önemli bir yere sahiptir. Maruz kalınan alerjenleri vücuttan ve ciltten uzaklaştırmada histamin rol alır.

Ancak bazı kişilerde histamine karşı metabolizma sorunları olabilir. Vücut tarafından sentezlenen veya besinler ile alınan histamin vücut tarafından parçalanamayabilir ve kullanılamayabilir. Bu durumun sonucunda vücutta fazla histamin birikebilir. Histamin intoleransı olarak bilinen bu durum vücutta çeşitli semptomlar gelişmesiyle sonuçlanabilir.

Histamin İntoleransı Nedir?

Histamin intoleransı, vücut tarafından üretilen veya dışarıdan alınan histaminin metabolize edilememesi sonucu açığa çıkan bir sağlık problemidir. Üretilen veya alınan histaminin kullanılamaması vücutta histamin birikmesiyle sonuçlanabilir. Histamin intoleransı sonucu kişilerde alerjik reaksiyonu andıran belirtiler açığa çıkabilir ve bu durum günlük yaşamı olumsuz yönde etkileyebilir. Kişilerde; burun tıkanıklığı, burun akıntısı, hapşırma, gözlerde kaşınma, ishal, mide bulantısı, kusma, baş ağrısı veya şişkinlik gibi çeşitli belirtiler açığa çıkabilir. Histamin intoleransının şiddetli olduğu vakalarda doku şişmesi, yüksek tansiyon, kramp oluşumu ve düzensiz kalp hızı gibi daha ciddi semptomlar görülebilir.

Histamin intoleransı seviyesi kişiden kişiye değişiklik gösterebilir. Kişilerde gelişen semptomlar bu nedenle farklı şiddetlerde olabilir. Alerjik bir bünyeye sahip kişinin histamin intoleransı yaşaması halinde açığa çıkacak belirtilerin şiddeti daha fazla olabilir.

Histamin İntoleransı Neden Olur?

Histamin intoleransı, diamin oksidaz (DAO) olarak bilinen enzimin eksikliği görülmesi sonucu açığa çıkan bir sağlık problemidir. DAO, besinlerden alınan histaminin vücutta parçalanmasını sağlar. Yetersiz DAO olması halinde vücutta bulunan histamin yeterli miktarda kullanılamaz ve histamin intoleransı gelişir. Yeterli miktarda DAO enzimi üretilememesinde ise aşağıdaki başlıklar etkili olabilir:

• Genetik mutasyonlar
• DAO üretimini önleyebilecek ilaçların kullanılması
• Gastrointestinal bozukluklar
• Histamin açısından zengin gıdalara günlük beslenmede çok fazla yer verilmesi
• Besin alerjisi, kolon polipleri, çölyak hastalığı veya farklı bağırsak hastalıkları nedeniyle aşırı bakteriyel büyüme

Histamin İntoleransı Ne Kadar Sürer?

Histamin intoleransı DAO eksikliği ile gelişir. Kişilerde egzama, deri döküntüsü, migren ve fibromiyalji ye benzer belirtiler açığa çıkmasına neden olabilir. Alerjiyi tetikleyen faktörler ile karşılaşılması ardından genellikle 24 saat içerisinde açığa çıkan semptomlar kaybolur. Farklı bir dönemde yoğun histamin ile karşılaşılması halinde histamin intoleransı tekrarlayabilir.

Histamin İntoleransı Olanlar Nelere Dikkat Etmelidir?

Histamin, merkezi sinir sistemi ve sindirim sistemi başta olmak üzere vücuttaki bir çok bileşeni etkileyebilen bir kimyasaldır. Bu nedenle intolerans geliştiren kişilerin ciddi semptomlarla karşılaşmaması adına çeşitli başlıklara dikkat etmesi gerekir. Histamin intoleransı ile karşılaşılan dönemlerde kişiler günlük beslenmelerinden yüksek miktarda histamin içeren gıdaları çıkarabilir. Bu gıdalar aşağıdaki şekilde sıralanabilir;

• Alkol
• Yoğurt ve süt ürünleri
• Avokado
• Ispanak
• Patlıcan
• Kuru meyveler
• Kabuklu deniz ürünleri 
• İşlenmiş etler
• Ketçap
• Sirke

Bahsedilen yiyecekler yüksek histamin içeriğine sahip olurken; muz, kakao, yumurta beyazı, çilek ve narenciyeler ise histamin salınımını tetikleyebilir. İntolerans problemi yaşanılan dönemlerde bu tür gıdaların da sınırlandırılması önerilir. Tüketilmemesi gereken gıdalar kadar bu tür dönemlerde tüketilmesi önerilen gıdalar da bulunur. Bu gıdalar arasında; glütensiz tahıllar, taze et, patlıcan ve ıspanak dışındaki taze sebzeler, bitkisel süt ürünleri ve zeytinyağı yer alır. Günlük beslenme bu tür gıdalar ile zenginleştirilebilir.

Histamin İntoleransı Nasıl Tedavi Edilir?

Histamin toleransı için bilinen kesin bir tedavi yöntemi bulunmamaktadır. Kişilerin yaşam kalitesini artırmaya ve gelişen semptomları azaltmaya yönelik yaklaşımlar sergilenebilir. Histamin içeriği yüksek olan gıdalar bu süreç içerisinde günlük beslenmeden çıkarılabilir. Antihistaminik ilaçlar ile intolerans nedeniyle gelişen semptomların şiddeti hafifletilebilir. Ciddi semptomlara sebep olan vakalarda ise kortizon ve adrenalin tedavisi gibi daha etkili tedavilere başvurulabilir.

Histamin intoleransı tedavisi genellikle dermatologlar tarafından takip edilir.

Histamin İntoleransı Kendiliğinden Geçer Mi?

Histamin intoleransı nedeniyle gelişen semptomlar tetikleyici faktör ile karşılaşılması ardından sonra gelen 24 saat içerisinde kendiliğinden geçebilir. Ancak şiddetli semptomların gelişimi söz konusu olduğu noktalarda mutlaka tıbbi bir destek alınmalıdır. Histamin intoleransı tamamıyla iyileşme gösteren bir sağlık problemi değildir. Vücuttaki histamin seviyelerinin artması ile intolerans nedeniyle gelişebilecek semptomlar yeniden açığa çıkabilir.

Sıkça Sorulan Sorular

Histamin İntoleransı Nasıl Geçer?

Histamin intoleransının kesin bir tedavisi yoktur. Semptom gelişmeye başlaması halinde kişiler antihistaminik ilaç kullanarak gelişen semptomların şiddetini azaltabilir. Günlük beslenmeden histamin seviyelerini artıran veya salınımını tetikleyen gıdalar çıkarılarak intolerans nedeniyle gelişecek olan şikayetlerin süresi kısaltılabilir.

Histamin İntoleransı Genetik Midir?

Histamin intoleransı genetik faktörler nedeniyle gelişebilir. Genetik mutasyonlar sonucunda histamin metabolizmasında görev alan diamin oksidaz (DAO) enziminde yetersizlik görülebilir ve bu durumun beraberinde histamin intoleransı ile karşılaşılabilir.

Histamin İntoleransı Olanlar Ne Yememelidir?

Histamin intoleransı olan kişilere histamin içeriği yüksek veya histamin salınımını tetikleyen gıdaları günlük beslenmelerinde sınırlandırmaları önerilir. Bu noktada; yoğurt ve süt ürünleri, ıspanak, patlıcan, avokado, muz, narenciye, kabuklu deniz ürünleri gibi ürünler beslenmeden uzaklaştırılabilir.