Huzursuz Bacak Sendromu ve Beslenme

Otururken veya uzanırken bacaklarını sürekli olarak hareket ettirme ihtiyacı duyan kişilerle karşılaşmak son derece yaygındır. Bacakta rahatsız edici bir hissiyata bağlı olarak sürekli hareket ettirme ihtiyacı duyan bu kişiler başlangıçta bu problem üzerine düşünmeyebilir. Ancak bu durum huzursuz bacak sendromu olarak adlandırılan bir hastalığın belirtisi veya habercisi olabilir. Gerekli tetkikler ardından teşhis konulmasıyla kişiler çeşitli tedaviler görmeye başlar. Başlangıçta semptomlar az olmasına bağlı olarak yaşam şeklinde değişiklikler yapılması bu sendrom tedavi etmek için yeterli olabilir. Duşun ılık alınması, kaliteli bir uyku düzenine sahip olunması ilk öneriler arasında yer alırken sendrom tedavisi beslenme şeklinin değişmesiyle de sağlanabilir. Sağlıklı beslenerek ve vücudun ihtiyaç duyduğu yeterli vitamin mineral dengesini sağlayarak huzursuz bacak sendromu semptomları azaltılabilir. Yapılan kan değerleri ardından doktorunuzun ve diyetisyenin önerileri doğrultusunda beslenmek hayat kalitesini düşüren bu hastalığın çarelerinden biridir.

Huzursuz Bacak Sendromu Nedir?

Huzursuz bacak sendromu bilimsel adıyla Willis-Ekbom hastalığı, görülme sıklığı fazla olan bir hastalıktır.  Bacaklarda sürekli rahatsız edici bir his olmasına bağlı kişide bacaklarını sürekli hareket ettirme isteği uyandıran bir sendromdur. Bilim dünyasında kronik bir hareket bozukluğu olarak değerlendirilir. 40 yaşından sonra görülme sıklığı artsa da hayatın her döneminde karşılaşılabilen bir problemdir. Altında yatan temel neden çoğu zaman bulunmamakta ve kesin bir tedavi uygulanamamaktadır. Gün içerisinde gelişen semptomlara sebebiyet verebildiği gibi genellikle akşam saatlerinde bacaklardaki huzursuzluk hissi artar. Bu durum uyku düzeninde bozulmalara ve buna bağlı olarak kişilerin kendilerini yorgun hissetmelerine neden olabilir. Yaşam değişiklikleri veya gerekli durumlarda ilaç tedavisiyle müdahale edilmelidir.

Huzur Bacak Sendromu Nedenleri Nelerdir?

Huzursuz bacak sendromunun asıl nedeni tam olarak bilinmemektedir. Kas hareketlerini kontrol etmede görevli olan dopamin hormonunun salınımında farklılıklar olmasına bağlı açığa çıktığı düşünülür. Huzursuz bacak sendromu problemi yaşayan kişiler klinik incelemeye alındığında bazı kişilerde herhangi bir nedene bağlı olmadan da huzursuz bacak sendromu oluştuğu görülmüştür. Bir diğer noktada ise hastalar inceleme altına alındığında çoğunlukla kişilerde demir eksikliği olduğu saptanmıştır.

40 yaş ve üstünde huzursuz bacak sendromu oluşmasında ise kalıtsal nedenlerin etkisi olduğu düşünülür. Hamilelik gibi vücutta hormonsal değişimlere neden olan durumların da huzursuz bacak sendromuna yol açabileceği gözlemlenmiştir. Sendromun temelinde ciddi bir sağlık problemi yer almayabilir ancak bazı vakalarda farklı hastalıklara bağlı olarak kronik bacak sendromu oluştuğu görülür. Diyabet hastaları, anemi problemi geçiren kişiler, böbrek yetmezliği olanlar ve alkolizm gibi kronik hastalıklara sahip kişilerde huzursuz bacak sendromu görülme sıklığı yüksektir.

Huzursuz Bacak Sendromu Belirtileri Nelerdir?

Huzursuz bacak sendromu belirtileri genellikle otururken, uzanırken veya akşam saatlerine doğru açığa çıkmaya başlar. Bacaklardaki rahatsızlık hissiyatına bağlı olarak kişilere ayaklarını sallamak veya bir şekilde hareket ettirmek ister. Hareketlilikle birlikte bacaklardaki rahatsız edici his kısa süreliğine geçer. 

Bacaklardaki ağrı veya batma hissiyatı bir süre hareketsiz kalınması ardından hissedilmeye başlar. Günlük hayatta uzun süreli oturma gerektiren faaliyetler yapılırken veya uzanırken hissedilir. Bazı kişilerde bağırsak seğirmesine neden olabilir. Semptomlar tek bir bacakta gözlemlenebildiği gibi genellikle her iki bacakta da oluşabilir. Hissiyatlar genellikle kas krampını andıran hissiyatları olup kişilerin hareket etmesiyle birlikte anlık olarak azalırlar.

Huzursuz Bacak Sendromunu Ne Tetikler?

Huzursuz bacak sendromu her yaş grubunda görülebilen bir rahatsızlıktır. Sendromun temelinde ne tür bir problem olduğu henüz kesin olarak belirlenememiştir. Ancak yapılan çalışmaların verilerine dayanarak uzmanlar vücuttaki dopamin seviyelerinden kaynaklı olarak huzursuz bacak sendromu görülebileceğini düşünür. Demir eksikliğine bağlı olarak da huzursuz bacak sendromu görülebilir.

Huzursuz Bacak Sendromu Tedavi Edilmezse Ne Olur?

Huzursuz bacak sendromunun temelinde demir eksikliği yer alması halinde bu eksikliğin kısa süre içerisinde giderilmesi gerekir. Demir vücutta kan üretiminden bağışıklık sistemine kadar birçok sistemde görev alan bir mineraldir. Eksikliğinin açığa çıkması halinde kişinin sağlık durumu olumsuz yönde etkilenir. Demir eksikliğine bağlı anemi oluşması kişilerde kronik yorgunluk, bağışıklık sisteminde düşüklük, kilo vermede zorluk gibi birçok farklı etkiye neden olabilir.

Temelinde yatan neden belirlenememiş olsa dahi huzursuz bacak sendromunun önüne geçilmemesi halinde sendrom belirtileri artabilir. Bu durum dayanılması zor ağrılara veya kas kasılmalarına neden olabilir. Kişinin günlük hayatını olumsuz yönde etkilenmesine bağlı olarak teşhis edilmesi ardından tedavisi üzerine uygulamalara başlanmalıdır. Geciktirilmiş tedavilerde farklı ilaçlardan destek alınması gerekir. İlaçlar yan etki yaratabileceğinden genellikle ilaç yerine yaşam değişiklikleriyle tedavi edilmesi ön planda tutulur.

Huzursuz Bacak Sendromu Nasıl Tedavi Edilir?

Huzursuz bacak sendromu başlangıçta yaşamsal değişimler ile tedavi edilmeye çalışılan bir rahatsızlıktır. Uyku düzeni olmayan kişilerin uyku düzeni sağlaması ilk önerilerden biridir. Tüm hastalıklarda olduğu gibi sağlıklı ve dengeli beslenmek huzursuz bacak sendromunda da son derece önemlidir. Özellikle, vücudunda demir, magnezyum ve folat eksikliği olan kişilerin bu besinlerden zengin bir diyet uygulaması önerilir. 

Sigara içen kişilerin sigarayı bırakması, alkol tüketiminin azaltılması, kas iskelet sistemini sağlıklı bir şekilde çalıştıracak egzersizlerin uygulanması diğer önerilerdir. Tüm bu başlıklara dikkat edilmesine rağmen kişilerin semptomlarında azalmalar görülmüyorsa çeşitli ilaç tedavileri uygulanarak semptomların azaltılması hedeflenir. Kişilerin ayak ve bacak yapısına uygun özel tabanlık veya korselerden destek alınmasıyla da tedavi süreci yürütülür.

Huzursuz Bacak Sendromunda Beslenme Neden Önemlidir?

Sağlıklı ve dengeli beslenme yaşamın her alanında kıymetlidir. Dengeli besin alımı bağışıklık sisteminin düzenli çalışmasında, kalp damar sağlığının desteklenmesinde, kas iskelet sisteminin korunmasında ve daha birçok noktada güçlü bir etkiye sahiptir. Vücutta gelişen tüm reaksiyonların olması gerektiği gibi ve sağlıklı bir şekilde çalışmasını destekler. Huzursuz bacak sendromunda da semptomların hafiflemesi veya ilerlememesi için çeşitli besin gruplarının tüketimine özen gösterilmesi gerekir. Huzursuz bacak sendromu kas iskelet sistemiyle bağlantılı bir rahatsızlıktır. Demir, magnezyum ve folat kas iskelet sistemi üzerinde rol alan minerallerdir. Vücutta yetersiz seviyelerde bulunmaları huzursuz bacak sendromuna sebep olabileceği gibi hali hazırda var olan bir sendromu daha kötü bir noktaya taşıyabilir. Bu minerallerden zengin besinleri günlük beslenmeye eklemek hastalığın seyrini iyileştirme üzerinde etkili olabilir.

Huzursuz Bacak Sendromu Olan Kişiler Ne Yememeli?

Huzursuz bacak sendromu olan kişilerin yemesi ve yememesi gereken besinler bulunur. Ispanak gibi yeşil yapraklı sebzeler, kuru baklagiller ve sakatat gibi hayvansal demir kaynakları huzursuz bacak sendromunda tüketilmesi gereken başlıca besinlerdir. Bu besinlerin günlük beslenmeye porsiyon kontrolü ile eklenmesiyle gerekli mineraller tüketilmiş olur. Yenilmesi gerekenlere dikkat edilirken yenilmemesi gerekenlere de dikkat edilmelidir.

Kafein tüketiminin huzursuz bacak sendromunu olumsuz yönde etkilediğine yönelik çalışmalar bulunur. Sinir uçlarını uyaran kafein bacakta gelişen rahatsızlık hissinin artmasına veya daha çok hissedilmesine neden olabilir. Bu durum huzursuz bacak sendromu olan kişilerin kafein tüketimine dikkat etmesini gerektirir. Çikolata, kahve, kola gibi içecekler kafein bakımından zengin gıdalardır. Günlük alınması gereken kafein miktarı 200 miligram olurken bu gıdaların fazla tüketilmesiyle bu miktar kolaylıkla aşılır. Günlük kafein tüketimine dikkat edilmeli ve bu içeriklerden olabildiğince uzak durulmalıdır.

Huzursuz bacak sendromu ile obezite arasında ilişki kurulur. Bundan dolayı kilo aldıracak besinlerin de huzursuz bacak sendromunda daha dikkatli bir şekilde tüketilmesi, hatta tüketilmemesi gerekir. İşlenmiş paketli gıdalar, şeker içeriği yüksek gıdalar ve kızartma yöntemiyle pişirilen yiyeceklerden uzak durulmalıdır. Olabildiğince taze sebze ve meyve tüketimine beslenmede yer verilmeli. Protein, sağlıklı yağlar ve sağlıklı karbonhidratlar bakımından dengeli bir beslenme benimsenmelidir.