İdrardan Kan Gelmesi: Hematüri Nedir?

İdrardan kan gelmesi, hematüri olarak adlandırılır. Böbrek ve idrar yolu enfeksiyonları başta olmak üzere farklı sağlık problemlerinin gelişmesi beraberinde bu semptomu açığa çıkarabilir. İdrar yapısında kan veya çeşitli değişiklikler gözlemleyen kişiler sağlık durumlarına yönelik endişeye kapılabilir. Hematüri, çeşitli hastalıkların semptomu olabileceğinden aksatılmaması gereken bir durumdur. Kişiler idrar yapısında pembeleşme veya kahverengi bir ton gözlemlemesi halinde mutlaka bir sağlık kuruluşuna danışmalıdır. Doktorlar, altta yatan ana nedenin tedavisi ve semptomların hafiflemesi üzerine çeşitli yöntemlere başvurabilir.

Hematüri Nedir?

İdrardan kan gelmesi hematüri tıbbi terimiyle ifade edilen, doktorlar tarafından değerlendirilmesi gereken bir semptomdur. Hematüri, idrar renginin pembe, kırmızı veya kahverengi tonlarında görülmesine yol açabilir. Genellikle idrar yolu veya böbreklerle ilgili sağlık problemlerinin beraberinde gözlemlenen bu semptom müdahale edilmesi gereken bir durumun habercisi olabilir.

İdrar yolu enfeksiyonları, böbrek taşları, böbrek enfeksiyonları gibi sağlık problemleri nedeniyle hematüri gelişebilir. Bazı durumlarda kullanılan ilaçların yan etkisi sonucu da idrarda kan görülebilir. 

Hematüri Türleri Nelerdir?

Hematüri, mikroskobik hematüri ve makroskobik hematüri olmak üzere 2 ayrı türe ayrılır. Mikroskobik hematüri, idrardaki kanın çıplak gözle görülemeyecek kadar az miktarda olduğu bir hematüri türüdür. Çoğu zaman rutin bir idrar testi sırasında veya bir sağlık sorunu nedeniyle yapılan idrar analizi sonucunda tespit edilir. Bu tür hematüride kişiler idrar renginde veya görünümünde farklılaşma göremeyebilir. Mikroskobik hematüri, idrar yolu veya böbreklerde gelişen sağlık problemleri sonucu açığa çıkabilir.

Makroskobik hematüri ise idrar renginde gözle görülür bir pembeleşme veya kahverengi tonlarına dönüşme açığa çıkarır. Kişiler tarafından fark edilen makroskobik hematüri çeşitli hastalıkların belirgin bir semptomu olabilir. Bu nedenle ciddiye alınması gereken bir sağlık durumu olup mutlaka bir doktora danışılmalıdır. Makroskobik hematüriye neden olabilecek ana sağlık problemi tespit edilerek tedavisi sağlanmalıdır.

İdrardan Kan Gelmesinin Görüldüğü Durumlar Nelerdir?

İdrardan kan gelmesi farklı durumların sonucunda açığa çıkabilir. İdrar yolu enfeksiyonları hematüri gelişiminde sıkça rol alan sağlık problemlerinden biridir. İdrar yolu enfeksiyonları idrar yolunda iltihaplanmaya sebep olabilir. İltihaplanma sonucunda gelişen doku hassasiyeti sebebiyle idrarda kan görülebilir. İdrar yolu tümörleri veya mesane tümörleri idrarda kanamanın görülmesine neden olabilecek ciddi nedenlerden biridir.

Böbrek taşları veya böbrek enfeksiyonları nedeniyle de idrarda kan görülebilir. Böbrek taşları, minerallerin birikmesi sonucu böbreklerde küçük taşların oluşmasına neden olan bir rahatsızlıktır. Gelişen taşların idrar yolunda sıkışması halinde çevrede yaratacağı doku hasarından dolayı idrarda kan görülebilir. Böbrek enfeksiyonları da benzer etkilere sebep olabilir.

Kullanılan bazı ilaçlar nedeniyle de idrarda kan görülebilir. Son olarak alt kırım bölgesinde gerçekleşen travma veya yaralanmalar beraberinde hematüriye neden olabilir.

Hematürinin Belirtileri Nelerdir?

Hematüri böbreklerde veya idrar yolunda gelişen sağlık problemlerinin bir belirtisi olarak açığa çıkabilir. İdrarda kan rastlanmasına ek olarak aşağıdaki belirtiler de gözlemlenebilir.

• İdrar yaparken veya sonrasında ağrı hissi
• Yüksek ateş
• İdrarda bulanıklaşma
• İdrarın köpüklü olması

Hematüri Teşhisi Nasıl Konulur?

Hematüri çoğu zaman farklı bir sağlık problemi incelenirken veya genel taramalar sırasında fark edilen bir sağlık problemidir. Ancak bir kişinin idrarında kan gözlemlemesi veya idrar yapısında değişiklik olduğunu fark etmesi üzerine bir sağlık kuruluşuna başvurması halinde sıralı adımlar takip edilerek bu durumun temelindeki neden açığa çıkarılır.

Doktor tarafından yapılacak olan muayenede hastanın tıbbi geçmişini ve semptomlarını değerlendirmek üzere doktor hastaya çeşitli sorular yöneltir. Semptomların neler olduğu, tıbbi geçmişinde hastalık olup olmadığına yönelik çeşitli sorular sorularak hastanın sağlık koşulları değerlendirilir. Ardından fiziki muayeneye geçilir. Fiziksel muayene sırasında hastanın belirli bölgelerde hassasiyeti olup olmadığı incelenir. Söz konusu bir anormallik olması halinde fiziki muayene sırasında bu anormallikler tespit edilebilir.

Daha kapsamlı bir inceleme ve konulacak teşhisin doğru olabilmesi adına idrar testleri ve görüntüleme tekniklerine başvurulur. Hastadan idrar numunesi alınarak laboratuvar ortamında idrarda kan olup olmadığı incelenir ve enfeksiyon bulunup bulunmadığını tespit etmek adına idrar kültürü yapılır. Görüntüleme testlerinde ise ultrasonografi, bilgisayarlı tomografi veya manyetik rezonans görüntüleme tekniklerine başvurularak böbrek ve idrar yollarının yapıları incelenir.

Bazı durumlarda endoskopi yapılmasına ihtiyaç duyulabilir. Kanamanın kaynağını tespit etmek üzere endoskop yardımıyla iç organların doğrudan görüntülenmesi sağlanır. Son olarak kan testleri ile böbrek fonksiyonlarını değerlendiren parametre eder incelenebilir. Tüm bu incelemelerin ardından hastaya hematüri teşhisi konulabilir ve temelinde yatan ana neden tespit edilebilir.

Hematüri Tedavisi Nasıl Yapılır?

Hematüri tedavisi, bu semptoma neden olan ana sağlık problemine göre şekillenir. Kişiye özgü planlanan tedavilerde öncelikle temel nedenin tedavisi sağlanır. İdrar yolu enfeksiyonu söz konusu olması halinde antibiyotikler reçete edilerek enfeksiyonun kontrol altına alınması sağlanır. Böbrek taşının söz konusu olduğu durumlarda ise böbrek taşlarını çıkarmaya veya düşürmeye yönelik adımlar atılır. Tümör veya farklı ciddi nedenler olması halindeyse cerrahi müdahalelere ihtiyaç duyulabilir.

Ana sağlık probleminin tedavisi sağlanırken semptomların rahatlatılması üzerine de ilaçlara başvurulabilir. Böylece geçirilen iyileşme sürecinin daha az ağrılı ve daha az semptomatik olması sağlanabilir.

Tedavi süreci, hastanın özel ihtiyaçlarına ve hematüriye yol açan nedenin karmaşıklığına göre değişiklik gösterebilir. Hematüri, birçok farklı nedenle ilişkilendirilebileceğinden, tedavi, hastanın tıbbi geçmişi, semptomları ve test sonuçlarına dayalı olarak kişiselleştirilir.

Hematüri ve Böbrek Taşı Arasındaki İlişki Nedir?

Hematüri ve böbrek taşı arasında yakın bir ilişki bulunur. Böbrek taşları gelişmesi halinde idrar yoluna zarar verebilir ve gelişen tahribat sonucu idrarda kan görülebilir. Böbrek taşları, böbreklerde sert minerallerin birikmesi sonucu oluşur. Bu taşlar genellikle idrar yollarının veya böbreklerin içinde hareket ederler ve çeşitli bölgelerde yaralanmalara neden olarak kanamaya yol açabilirler.

Gelişen taşlar idrar yollarının dar bölümlerinde tıkanıklıklara neden olabilir. İdrar yoluna zarar veren bu süreç sonucunda da kanama görülebilir.

Hematüri, böbrek taşlarının bir belirtisi olabilir ve böbrek taşı ile ilişkilendirildiğinde, altta yatan nedenin teşhisi ve tedavisi önemlidir. Böbrek taşları, tedavi gerektiren bir durumdur ve tedavi yaklaşımı taşın boyutuna, yerine ve hastanın semptomlarına bağlı olarak değişebilir. Tedavi edilmeyen böbrek taşları, daha ciddi komplikasyonlara yol açabilir, bu nedenle hematüri veya diğer belirtiler görüldüğünde bir sağlık profesyoneli tarafından değerlendirilmelidir.

İdrardan Kan Gelmesinin Psikolojik Etkileri Nelerdir?

İdrarda kanla karşılaşılması birçok kişiyi psikolojik olarak olumsuz yönde etkileyebilir. Kişiler kanla karşılaşması sonucu korkabilir veya stres seviyelerinde artış hissedebilir. Hematüri sonucunda kişiler sağlık durumlarına yönelik büyük bir endişeye kapılabilir. Anksiyete problemi ile karşılaşmasına neden olabilir.

İdrardan kan gelmesi, kişilerin vücuduna anormal bir durum geliştiğini gösterebilir. Bu durum da kişilerde korku veya panik yaratabilir, sağlık durumlarına yönelik endişeye kapılabilirler. Depresyon ve sosyal izolasyon isteği de hamatürinin psikolojik bir sonucu olabilir.