Kendi Kendine Meme Muayenesi Nedir?

Kendi kendine meme muayenesi, belirli aralıklarla kadınların memelerini sırasıyla kontrol etmesi ve elle muayene etmesidir. Meme sağlığı için önemli bir yer kaplayan kendi kendine muayenenin amacı öncelikli olarak kadınların erken yaşlardan başlayarak meme dokularına aşina olmaları ve böylelikle ufak değişiklikleri dahi fark edebilecek bir düzeye gelmesidir. Böylelikle olağandışı bir durum fark eden kadınlar, vakit kaybetmeden bir doktor kontrolüne gidecektir.

Özellikle meme kanseri gibi ciddi bir hastalıkla mücadelenin en önemli adımlarından bir tanesi olan kendi kendine muayene her kadının rutininde yer alması gereken bir kontrol biçimidir. Erken tanı konusunda ciddi bir rol oynayan bu muayene, kadın sağlığı konusunda yadsınamaz bir mihenk taşıdır. Bu yöntem her kadının kullanabileceği, herhangi bir zararı olmayan kolay ve oldukça masrafsız bir yöntemdir. Kolaylıkla öğrenilmesi ve öğretilmesi de bu muayenenin avantajlarından bir tanesidir.

Kendi Kendine Meme Muayenesi Neden Yapılmalıdır?

Kendi kendine meme muayenesinin kadınların hayatında önemli bir yer tutmasının birden fazla nedeni vardır. Bu muayenenin yapılmasının nedenlerinden ilki kadınların kendi vücudunu, meme dokusunu tanımasıdır. Bir rahatsızlık olmasa bile kadınların normal meme dokusunu biliyor olması önemlidir. Öte yandan kadınların belli aralıklarla kendi kendine meme muayenesi yapması, kadınlarda meme kanseri ya da memede ortaya çıkan başka türlü kitlelerin fark edilmesine büyük rol oynar. Devamında meme kanserinin fark edilmesiyle beraber erken teşhis için ciddi bir yer tutar. 

Kısaca meme muayenesi öncelikli olarak “meme farkındalığı” yaratabilmek için yapılmalıdır. Meme farkındalığının oluşabilmesi için, kadınlar memelerinde bir rahatsızlık olduğunda değil de normal dönemlerinde bilinçli davranabilmelidirler.

•       Kadınların kendi bedeninin tanıyabilmeleri ve olası bir farklılığı çok rahat bir şekilde fark edebilmeleri için kendi kendine meme muayenesi yapması gereklidir.
•       Meme kanserinin erken teşhisi ve tedavisi için en önemli adım kendi kendine meme muayenesinden başlar bu nedenle düzenli aralıklarla yapılması gerekmektedir.
•       Meme farkındalığının oluşması, bir rahatsızlık ya da anormallik olmasa dahi, kadın sağlığı için önemli bir yer tutacağından, kendi kendine muayene yapılarak bu farkındalık sağlanmalıdır.
•       Meme hastalıkları ile ilgili bilinç sahibi olan kadınlar, bu bilinci çevrelerine de yansıtarak farkındalık yaratılmasını sağlayacaklardır. Bu bilincin oluşmasındaki yollardan bir tanesi de kendi kendine muayenenin yapılmasıdır.

Kendi Kendine Meme Muayenesi Ne Zaman Yapılır?

Kendi kendine meme muayenesi, düzenli aralıklarla yapılarak kadınların hayatının bir parçası haline gelmelidir. Muayenenin 20 yaşından başlayarak yapılması sağlıklı bir sürecin ilerlemesi için önemlidir. Her kadın ayda bir kere kendi kendine meme muayenesi yapmalı ve bunu düzenli bir rutine oturtmalıdır.

Muayenenin en sağlıklı sonuç vereceği zaman aralığı kadınların regl döneminin bitiminden sonra yani 5-7 günler arasıdır. Bu dönemde hormonların etkisi en az düzeyde olacağı için muayene daha sağlıklı sonuçlar verecektir.

Kendi Kendine Meme Muayenesi Nasıl Yapılır?

20 yaşını tamamlamış her kadının ayda bir yapması gereken kendi kendine meme muayenesinin en avantajlı özelliklerinden bir tanesi de öğrenmesinin ve uygulanmasının oldukça kolay olmasıdır. Muayene iki ayrı bölümden oluşarak yapılır. İlki gözle inceleme ikincisi de elle muayene bölümleridir. Gözle inceleme ayna karşısında yapılan bir uygulamadır ve yeterli ışık altında yapılması da önemlidir. Gözle muayene için belden yukarı kısmın tamamen çıplak olması gereklidir. Böylece muayene çok daha net sonuçlar verebilir. Bu bölümde memenin direkt olarak kendisi, meme başları, koltuk altları ve meme altı bölgeleri incelenir.

İkinci bölüm olan elle muayene kısmında ise yatarak ya da duşta olmak üzere iki aşama karşımıza çıkar. Bu kısımda ilkine benzer olarak memenin kendisi ve meme başları ile koltuk altları ve meme altı bölgeleri kontrol edilir.

•       Gözle inceleme yapılırken her iki kol da vücudun yan taraflarında serbestçe olmalıdır. Omuzların da dik olması gerekir ve ayna karşısında durarak inceleme başlar. İlk olarak önden vücudun her iki tarafına dönerek memelerin boyutlarına, simetrisine, rengine ve şekline bakılmalıdır. Meme başlarına, buradaki derinin rengine özellikle dikkat edilmeli ve koltuk altlarına da bakılmalıdır. Burada yapılan ilk incelemede her iki meme aynı boyutta olmak zorunda değildir, memelerin arasındaki boyut farkı oldukça normal bir bulgu olmakla beraber bir hastalığın göstergesi değildir.
•       Gözle incelemenin devamında ilk olarak kollar yukarı doğru kaldırılır ve inceleme devam eder. Aynı şekilde memeler, meme başları ve koltuk altı bölgeleri incelenir. Özellikle koltuk altlarında oluşan bir kabarıklık olup olmadığına dikkat edilir. Daha sonra her iki kol da başın arkasına alınarak aynı bölgelerin incelemesine devam edilir.
•       Gözle yapılan muayenenin sonraki adımında eller bele, leğen kemiklerinin üzerine bastırılır. Omuzlar hafifçe çıktıktan sonra öne doğru eğilmek gerekir ve bu noktadan her iki taraftaki memelerin incelemesi yapılır. Burada önemli olan deride bir çekinti ya da çökme olup olmadığıdır.
•       Gözle muayene yapılırken meme derisinde meydana gelen değişiklikler incelenir. Deride meydana gelen bir çöküntü, portakal kabuğuna benzer bir görünüm, kızarıklık, memelerden bir tanesinde meydana gelmiş anormal bir büyüme, meme başlarında meydana gelmiş bir çöküntü olup olmadığı kontrol edilir.
•       Elle muayene kısmına geçtiğimiz zaman da karşımıza iki farklı aşama çıkar.

Kendi Kendine Meme Muayenesi Aşamaları Nelerdir?

Kendi kendine meme muayenesinde gözle inceleme kısmı sona erdikten sonra elle muayene kısmına geçilir. Bu muayenenin duşta ya da yatarken yapılan iki farklı aşaması vardır. Memenin kendisi ve meme başları ile koltuk altları ve meme altı bölgeleri elle yapılan muayene ile kontrol edilir ve olası bir değişiklik, farklılık ya da bir anormallik olup olmadığı saptanmaya çalışılır.

•       Duşta yapılan muayene aşamasında elin üç orta parmağı kullanılır. Üç orta parmağın yastık bölümleri yani pedleri ile dairesel hareketler yapılarak baskının şiddetini hafifçe artırarak muayene başlar. Sağ meme için sol elin, sol meme içinse sağ elin kullanılması muayeneyi kolaylaştırır. Köprücük kemiğinden başlayarak tüm meme bölgesi kontrol edilir. İlk muayeneden itibaren kendi meme dokusunun tanınması, düzenli muayenelerde ufak değişiklilerin bile fark edilmesine yardımcı olur. Her ay yapılan bu muayenede her iki memede bir yumru, kalınlaşma ya da sert hale gelmiş bir düğüm gibi meme değişiklikleri kontrol edilir.
•       İkinci aşama olan yatarak muayene, genellikle elle muayenenin en rahat şekli olarak kabul edilir. Aynı zamanda yatar pozisyonda meme dokusu göğüs duvarı boyunca eşit olarak yayılacağı için muayene daha başarılı sonuçlar verir. Bu muayene başlarken, muayene edilecek tarafın omuz altına küçük bir yastık yerleştirilir. Daha sonra aynı şekilde muayene edilecek tarafın kolu başın üstüne yerleştirilir. Diğer taraftaki elin parmakları kullanılarak dairesel hareketlerle ve baskının artırılmasıyla muayene başlar. Tüm meme bölgesi ve koltuk altı bu şekilde kontrol edilir. Hafif orta ve sıkı derecelerde basınç uygulayarak kontrol devam eder ve meme ucu sıkılarak bir topak olup olmadığına bakılır. Aynı adımlar diğer meme için de tekrarlanır ve kontrol sona erer.

Kendi Kendine Meme Muayenesi Hangi Hastalıkların Tespit Edilmesi İçin Önemlidir?

Kendi kendine meme muayenesi şu hastalıkların tespit edilmesi için önemlidir;

•       Meme Kanseri
•       Fibroadenom
•       İntraduktal Papillom
•       Meme Başı Akıntısı