Kusma Neden Olur? Ne İyi Gelir?

Kusma, günlük hayatta sıkça karşılaşılan vücut tarafından geliştirilen bir reflekstir. Her yaş grubunda görülebilen bu durum çeşitli sağlık durumlarının habercisi olabilir. Enfeksiyonel hastalıklar, sindirim sistemi hastalıkları veya gebelik gibi çeşitli durumlar kusmaya neden olabilir. Kusmanın temelinde bir sağlık problemi yer alması halinde hastalığın tedavi edilmesi kusma problemini ortadan kaldırabilir. Semptomun hafiflemesi ve seyrekleştirilmesi için ise çeşitli besinlere yönelim sağlanabilir ve beslenme düzenlenebilir. 

Kusma Nedir?

Kusma, midede bulunan içeriklerin ağızdan dışarı doğru istem dışı bir şekilde atılmasıdır. Tıpta “vomitus” ve “emetus” olarak adlandırılan bu durum çeşitli nedenler doğrultusunda gelişebilir. Çoğu zaman bir hastalık semptomu olarak görülen kusma bir refleks hareketidir. Genellikle vücutta bulunan zararlı veya tahriş edici maddelerin vücuttan atılması üzerine bir refleks olarak kusma görülür. Kusma, mide ve bağırsak sistemini kontrol eden bir dizi refleksin sonucudur ve çeşitli aşamalar sonucunda gelişir. Vücudun potansiyel olarak zararlı veya rahatsız edici bir maddeyi algılaması sonucu mide bulantısı gelişir. Mide bölgesinde gelişen bu rahatsızlık hissi tükürük salgısının artışı ve genel bir rahatsızlık hissine neden olur. Ardından retching olarak adlandırılan istifra aşaması gelir. Bu aşamada kaslar kasılır ve solunum kaslarıyla birlikte mide ve bağırsaklardaki içerikler yukarı doğru itilmeye başlar. Ancak bazı durumlarda kusma ile sonuçlanmadan öncesinde istifra aşamasının geri dönüşü sağlanabilir. Kusma aşamasında ise mide içeriği kasılmalarla birlikte yemek borusundan geçer ve ağza doğru gelir. Ardından ağızdan dışarıya çıkarılır. Kusma sırasında mide asidi sindirim enzimleri yiyecek sıvı ve diğer maddeler birlikte ağızdan atılabilir.

Kusma çeşitli nedenlerle açığa çıkabileceğinden uzun süreli olması halinde veya sıkça tekrarlanması durumunda mutlaka bir doktor desteği alınmalıdır. Bir enfeksiyon durumu, gıda zehirlenmesi veya hamilelik gibi çeşitli nedenlerden kaynaklı olarak kusma gelişebilir.

Kusma Neden Olur? 

Kusma farklı nedenler doğrultusunda açığa çıkabilen bir sağlık problemidir. Genellikle hastalıkların bir belirtisi veya kullanılan ilaçların yan etkisi olan kusmaya neden olabilecek durum veya hastalıklar aşağıdaki gibidir.

• Sindirim sistemi enfeksiyonları
• Gastroenterit
• Gıda zehirlenmesi
• Mide reflüsü
• Migren
• Hamilelik
• Sinirsel faktörler
• İlaçlar veya tedaviler 

Kusmaya Ne İyi Gelir?

Kusma, birçok farklı nedenle ortaya çıkabilen bir semptomdur ve tedavi edilmesi gereken bir sağlık sorununun belirtisi olabilir. Kusmanın nedenlerini tespit etmek ve uygun tedaviyi uygulamak için bir sağlık uzmanına başvurulması önerilir. Ancak, kusma esnasında rahatlama sağlamak ve vücudun kaybettiği sıvıları yerine koymak için bazı önlemler alınabilir.

Kusma sırasında vücut ciddi derecede su kaybeder. Vücutta dehidrasyon sorununun gelişmesini önlemek ve elektrolit dengesini korumak için hidrasyon sağlanması gerekir. Bu noktada kişilerin su kaybını telafi etmeleri üzerine sık sık küçük miktarlarda su içmesi önerilir. Tek seferde çok fazla su içmek mide bulantısını tetikleyebileceğinden su tüketimi az sık sık şeklinde olmalıdır.

Kusmadan hemen sonra yemek yemek genellikle tavsiye edilmemektedir. Ancak kusmanın geçmesi ardından mide asit değerlerini kontrol altına alabilmek ve midenin boşluğundan dolayı yeniden bulunmasını önlemek adına hafif atıştırmalıklar tüketilebilir. Bu noktada; kraker, ekmek, yoğurt veya püre haline getirilmiş çok tatlı olmayan meyveler tüketilebilir.

Kusma yorucu bir eylemdir. Özellikle altta yatabilecek bir hastalığın söz konusu olabileceği durumlarda dinlenmek büyük bir öneme sahiptir.

Kusmayı durdurmak veya rahatlamak için bazı ilaçlara başvurulabilir. Ancak ilaç konusunda mutlaka bir sağlık uzmanına danışılmalıdır.

Çocuklarda Kusmanın Nedenleri Nedir?  

Çocuklarda kusma ile karşılaşma sıklığı oldukça yüksektir. Bağışıklık sisteminin gelişme aşamasında olduğu bu dönemlerde enfeksiyon hastalıkları nedeniyle kusma semptomu geliştirilmesi yaygın bir durumdur. Sindirim sistemi enfeksiyonları, üst solunum yolu enfeksiyonları veya gıda zehirlenmesi nedeniyle çocuklarda kusma gelişebilir. Bu temel nedenlerin yanı sıra aşağıdaki başlıklar da kusmanın bir nedeni olabilir.

• Reflü hastalığı
• Alerjik reaksiyonlar
• Mide üşütmesi
• Stres
• Korku veya heyecan gibi duygular
• Solunum yolu enfeksiyonları nedeniyle; öksürük, burun tıkanıklığı ve boğaz tahrişi
• Migren

Çocuklarda Kusmaya Ne İyi Gelir?

Çocuklarda kusma, altta yatan bir sağlık sorununun belirtisi olabileceğinden, öncelikle kusmanın nedenini tespit etmek ve uygun tedaviyi uygulamak önemlidir. Bununla birlikte, çocuğun kusması ve yakın zaman içerisinde doktora başvurmak mümkün değilse çocuğun rahatlamasını sağlamak için aşağıdaki önlemler alınabilir. 

• Az az sık sık su tüketmesini sağlamak
• Kraker, ekmek, yoğurt veya sebze ve meyve püreleri gibi hafif gıdalar ile beslemek
• Çocuğun dinlenmesini sağlamak
• Hafif masaj yapmak veya sakinleşmesini sağlayacak yöntemler ile mideyi yatıştırmak
• Doktor önerilerince ilaç kullanımı

Kusmaya İyi Gelen Yiyecekler Nelerdir?  

Kusma sonrası boş bir mideye hafif ve sindirimi kolay yiyecekler vermek, rahatlamaya ve vücudun toparlanmasına yardımcı olabilir. Kusma sonrası tüketilebilecek ve kusmaya iyi gelebilecek yiyecekler aşağıdaki gibi sıralanabilir.

• Tuzlu ve nişastalı krakerler
• Beyaz ekmek
• Yoğurt
• Muz, elma gibi meyve püreleri
• Patates püresi
• Pirinç lapası
• Sebze çorbası

Hamilelikte Kusma Ne Zaman Başlar?

Hamilelikte kusma, genellikle “sabah bulantısı” olarak adlandırılan bir durumla ilişkilidir. Ancak, bazı kadınlar sabah bulantısı yerine günün farklı saatlerinde veya gün boyunca kusma yaşayabilirler. Sabah bulantısı genellikle gebeliğin 6. haftasında başlar ve genellikle 9-10. haftada azalır veya tamamen geçer. Bazı kadınlarda hamileliğin tüm süreci boyunca kusma ve mide bulantısı devam edebilir.

Hamilelikte Kusmaya Ne İyi Gelir?  

Hamilelikte kusma, sabah bulantısı veya gebelik kusması olarak da adlandırılan bir durumdur. Rahat bir hamilelik süreci geçirebilmek ve kusma problemi ile başa çıkabilmek için hamilelikte aşağıdaki önlemler alınabilir. 

• Sık ve küçük öğünlerle beslenmek
• Sıvı tüketimine dikkat etmek
• Zencefilin kokusundan ve tadından faydalanmak (doktora danışılmalıdır)
• Buzlu meyve dilimleri, dondurulmuş yoğurt veya dondurma gibi soğuk veya dondurulmuş yiyecekler tüketmek
• Düzenli uyku ve yeterli dinlenme

Mide Üşütmesinden Kaynaklı Kusmaya Ne İyi Gelir?

Mide üşütmesi, soğuk içecekler veya yiyeceklerin tüketimiyle ortaya çıkabilen bir durumdur. Mide üşütmesi yaşanması halinde kişilerin dinlenmesi ve yeteri kadar sıvı aldığından emin olması gerekir. Kusma durduktan sonra boş bir mideye hafif ve sindirimi kolay yiyecekler alınabilir. Krakerler, ekmek dilimleri, haşlanmış sebzeler veya püre haline getirilmiş meyveler gibi sindirimi kolay olan gıdalar tüketilebilir. Zencefil içeren çaylar, mideyi rahatlatabilir ve kusmayı hafifletebilir. Ancak tüketimi abartılmamalı bu tür çayların tüketimi günde 2 kupayı geçmemelidir. 

Kustuktan Sonra Ne Yapmak Gerekir?

Kustuktan sonra kişinin öncelikle dinlenmesi gerekir. Dinlenirken vücudun iyileşmesi desteklenir. Bu süreç içerisinde küçük yudumlar halinde su içilebilir veya elektrolit içeren içecekler tüketilebilir. Midenin dinlenmesi üzerine mide bir süre boş bırakılmalıdır. Daha rahat hissedilmeye başlandığı noktada ise sindirimi kolay hafif gıdalar tüketilebilir. Kusma sonrasında ağzı temizlemek için ağız bakımı yapmak önemlidir. Dişlerin fırçalanması veya ağız çalkalama suyu kullanılması önerilir. Böylece ağızda oluşabilecek asidik etkiler azaltılabilir. Kusmanın şiddetli veya tekrarlı olması halinde ise mutlaka bir doktora danışılmalıdır. 

Kustuktan Hemen Sonra Su İçilir Mi?

Kustuktan hemen sonra su içimi önerilmemektedir. Boş mideye su alımı rahatsızlık hissi yaratabilir. Ancak belirli bir süre ardından az az sık sık su içmeye başlanılması önerilir. Kusma sırasında vücut ciddi derecede su kaybeder. Susuzluk nedeniyle gelişebilecek olumsuz durumları önlemek adına kusma ardından su tüketimine dikkat edilmelidir. 

Kusma İçin Ne Zaman Doktora Başvurulmalıdır?

Kusmanın arka arkaya gerçekleşmesi veya şiddetinin artması halinde derhal bir sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır. Kusmaya neden olan problem tespit edilmeli ve gerekli olması halinde sağlık durumuna uygun bir tedavi planlaması yapılmalıdır. 

SSS

Tıp Dilinde Kusma Nedir?

Tıp dilinde, kusma emetus veya vomitus olarak adlandırılır. Mide içeriğinin ağızdan dışarıya doğru ani ve istem dışı bir şekilde atılması olarak tanımlanır. 

Gece Kusmak Neyin Belirtisidir?

Gece kusmak; sindirim sistemi enfeksiyonları, mide reflüsü, mide ülseri, gebelik veya migren nedeni ile gelişebilir. Karın ağrısı ve ishal ile görülmesi halinde gece kusmaları enfeksiyonel bir durumun habercisi olabilir. Yatmadan hemen sonra gelişmesi halinde mide reflüsü akıllara gelebilir. Şiddetli baş ağrısı nedeniyle de kişiler gece kusabilir.