Memede kitle nasıl tespit edilir?

Memede ortaya çıkan kitle memede anormal olarak gelişir. Memelerde, yağ, bezler ve bağ dokusu dahil olmak üzere farklı dokular bulunur. Hassasiyet veya yumru gibi meme ile ilgili bazı semptomlar adet döngüsü ile değişir. Bu süre zarfındaki yumrular ya da kitleler göğüslerdeki fazla sıvıdan kaynaklanabilir. Hamilelik ve menopoz sırasında ve hormon alırken meme dokusu da değişir. Memedeki kitleler boyut ve doku bakımından farklılık gösterir ve ağrıya neden olabilir. Bazıları fiziksel veya görüntüleme muayenesine kadar bulunmaz. Çoğu meme yumruları iyi huyludur, yani kanserli değildir. Memede bir kitlenin tespiti için en önemli yöntem kendi kendine meme muayenesidir. Kendi kendine meme muayenesini düzenli olarak gerçekleştiren kadınlar, meme dokularını tanır ve ufak değişiklikleri fark ederler. Böylece memede oluşan bir kitleyi ilk aşamalarda fark ederek doktora başvurabilirler. Doktor muhtemelen bir meme kitlesini değerlendirmek için fizik muayene yapacaktır. 

Memede kitle belirtileri nelerdir?

Meme dokusu her kadında farklılık göstermektedir ve yine her kadının regl dönemlerinde de belli değişiklikler saptanabilir. Örneğin, normalde pütürlü, dümdüz ya da sert hissedebilen meme dokusu adet dönemiyle birlikte hassasiyet gösterebilir. Ancak her zamanki hassasiyete ek olarak altta yatan bir meme rahatsızlığı varsa, memede hissedilen bazı değişimler memedeki kitlenin nedenleri arasında sayılabilir. Bu nedenlerden bazıları şunlardır;

•       Yuvarlak, pürüzsüz ve sıkı bir meme kitlesi direkt olarak kendini gösterebilir.
•       Cildin altında kolayca hareket eden büyük, katı hissi veren bir yumru hissedilmesi memede oluşan bir kitlenin belirtisi olabilir.
•       Memede oluşan her kitler birbiriyle aynı değildir. Sert ve düzensiz şekilli bir meme anomalisi de memede kitle olabileceğini gösterir.
•       Memede elle hissedilen bir yumru olmasa da ciltle alakalı değişimler de memede kitle olabileceğini gösterir. Ciltte fark edilen portakal kabuğu benzeri bir kızarıklık veya çukurlaşma da bir kitlenin belirtisi olabilir.
•       Meme boyutunda veya şeklinde meydana değişiklikler bir kitle oluşumunun habercisi olabilir.
•       Meme ucundan gelen sıvı her zaman olmasa da bazı durumlarda memedeki kitlelerin belirtisi haline gelebilir.

Memede kitle neden olur?

Memede fark edilen kitlelerin birçok farklı nedeni olabilir. Memedeki kitlenin tek bir sebebi yoktur. Memede fark edilen bir kitle ilk olarak meme kanserinin bir nedeni olarak düşünülse de memedeki kitlelerin zararsız pek çok sebebi olabilir. Bu sebeplerden bazıları şunlardır;

•       Genellikle kanserli olmayan doku büyümesi yani fibroadenom memede bir kitleye sebep olur.
•       Ciddi olmayan başka bir rahatsızlık olan memede sıvı birikmesi yani kist oluşumu durumunda da memede bir kitleye rastlanabilir.
•       Fibrokistik memeler, bir kitleye sebebiyet verebilir. Bu meme türlerinde topaklı veya ip benzeri meme dokusu karşımıza çıkar.
•       Galaktosel olarak bilinen genellikle zararsız olan süt dolu kistler de meme kitlesine neden olabilir.
•       Memede meydana gelen bir yaralanma veya travma sonrası memede kitle ortaya çıkabilir.
•       Enfeksiyondan kaynaklı olarak meme dokusunda enfekte sıvı (apse) toplanması da memede kitleye neden olabilir, bu genellikle lokalize göğüs ağrısı ve cilt iltihabı ile ilişkilidir.
•       İntraduktal papillom yani süt kanalında iyi huylu, siğil benzeri bir büyüme sonucunda meme kitlesi fark edilebilir.
•       Lipom genellikle zararsız olan yavaş büyüyen, hamursu bir kütledir ve bu kütle de memede bir kitle olarak kendini gösterebilir.
•       Genellikle emziren kadınları etkileyen meme dokusunda bir enfeksiyon olarak ortaya çıkan Mastitis, memede bir kitle oluşumunu tetikleyebilir.
•       Bunlara ek olarak memede meydana gelen bir kitle meme kanserinden de kaynaklanıyor olabilir.

Memede kitle tedavisi nasıl yapılır?

Memede kist ve kitle tedavisi için öncelikle kitlenin nedenleri öğrenilmelidir. Birden fazla nedenle memede kitle oluşabileceği için aynı şekilde birden fazla tedavi yöntemi vardır. Örneğin, zararsız olduğu tespit edilen bir kitle için yalnızca düzenli kontrol gerekir, ancak başka bir tedaviye gerek duyulmaz. Sağlık açısından tehlikeli olabilecek meme kitlelerin bazı tedavileri şunlardır:

•       Meme enfeksiyonundan kaynaklı oluşan meme kitlelerinin tedavisi için antibiyotikler kullanılır.
•       Göğüs kistinden kaynaklı oluşan bir kitle için, özellikle de bu kitle büyük ve ağrılıysa sıvı drenajı kullanılır.
•       Memede tespit edilen kitlede kanser şüphesi varsa ya da bu kitle ağrılı veya genişleyen bir kitle ise kitleyi çıkarmak için eksizyonel biyopsi tedavisi uygulanır.
•       Kitle biyopsi ile kanıtlanmış meme kanseri ise kanser tedavisine başlanır. Kitlenin kanser olduğu doğrulanırsa, genellikle memede kitle ameliyatı yapılır. Ek tedavi radyasyon tedavisi, kemoterapi veya hormon tedavisini içerebilir.

Memede kitle kaç mm tehlikelidir?

Memede meydana gelen kitleler farklı sebeplerle oluştuğu için boyutları da birbirinden farklılık gösterebilir. Bu nedenle bir kitlenin kaç mm’de tehlikeli olup olmadığını saptamak için yine kitlenin neyle alakalı olduğu önemlidir. Örneğin, iyi huylu kitlelerin kaç mm olduğu hiçbir anlam ifade etmezken, kötü huylu yani kanserli bir kitlenin kaç mm olduğu direkt olarak kanserin evreleriyle ilişkilidir.

•       Örneğin, fibroadenom meme de en sık rastlanılan iyi huylu kitlelerden bir tanesidir. Ortalama 1-2 cm olan boyutları 15 cm’ye kadar büyüyebilir. Ancak bu kitle kanserli olmadığı için boyutları herhangi bir tehlike teşkil etmez.
•       Memedeki kistlerden kaynaklı olan kitleler ise, büyüklüğü 2,5 cm’yi geçtiğinde ağrı oluşturabilir. Bu durum direkt olarak tehlikeli kabul edilmese de hayat standartlarını olumsuz etkileyebilir.
•       Meme kanseri durumunda ise kitlenin büyüklüğü ve yerine göre tehlike durumu değişir.

Memede kitle ağrı yapar mı?

Memedeki kitleler ortaya çıkma sebeplerine bağlı olarak ağrıya sebep olabilirler. Örneğin, memede bastırınca acıyan kitle ortaya çıkabilir ve bir iltihaba bağlı olarak gelişen bu kitleler genellikle lokalize göğüs ağrısı ile ilişkilidir. Bu durumda hastalar memede ağrı hissedebilirler. Bununla beraber çoğunlukla kitleye bağlı ağrılar memede ani kist oluşumuna bağlıdır. Kist oluşumu ağrılı bir süreç haline gelebilir. Mastitis gibi bazı kanser dışı meme rahatsızlıkları daha ani bir ağrıya neden olabilir. Meme kanseriyle ilişkili kitleler ise genellikle ağrısızdır. Ağrısız, sert, düzensiz şekilli ve çevresindeki meme dokusundan farklı bir meme kitlesi meme kanseri olabilir.

Memedeki kitlenin iyi huylu olduğu nasıl anlaşılır?

Bir yumrunun iyi huylu olup olmadığını belirlemek için doktor bir mamogram ve meme ultrasonu ister. Ayrıca meme MR, PET/BT veya sintimmamografi çekilebilir. Kitlenin iyi huylu olduğu onaylanırsa, başka bir işlem yapılması gerekmeyebilir, ancak doktor zamanla değişip değişmediğini, büyüyüp kaybolmadığını görmek için kitlenin ilerleyişini kontrol eder. Testler sonuç vermezse, ultrason, röntgen veya manyetik rezonans görüntüleme rehberliği kullanılarak biyopsi yapılabilir. 

Stres memede kitle yapar mı?

Stres pek çok rahatsızlığın kaynağı olduğu gibi memede oluşan kitlelerle de bağlantısı vardır. Hepsinde olmasa da bazı tür kitlelerin oluşumunda stres faktörü de rol oynar. Örneğin, fibroadenom adı verilen iyi huylu kitleler, özellikle erken yaşta ortaya çıktığı zamanlarda stres ile ilişkilendirilebilir. Meme kanserinden kaynaklanan kitlelerde de stres riski değerlendirilir. Yalnızca meme kanseri için değil pek çok kanser türünde stresin oynadığı rol araştırılmıştır ve ufak da olsa bir bağlantı ortaya konmuştur. Meme kanserinin doğrudan stresin bir sonucu olup olmadığı net olmasa da stresin zaten meme kanseri olan veya meme kanseri olan kişiler üzerinde etkisi olabileceği görülmüştür.