Safra Kanalı Kanseri

Safra kesesinde meydana gelen taşları duymaya alışığızdır. Safra kesesi hastalıkları arasında taş oluşumu en sık görülen hastalıklardan biri olurken, safra kanalı kanseri de görülme sıklığı yüksek olan kanser çeşitlerinden biridir. Safra kesesi vücuttaki işlevini tam olarak yerine getirmediğinden bu sisteme yönelik çıkan bir fizyolojik sıkıntı kolayca fark edilmemektedir. Safra kanalı kanseri genellikle ilerleyen vakalarda semptomlar açığa çıkarmasıyla fark edilir. Genellikle 60 yaş ve üzerindeki kişilerde görülme sıklığı daha yüksektir. Düzenli kontroller ile erken teşhis sağlanması, safra kanalı kanserinin ilerlemesini durdurmak veya farklı dokularla metastaz yapmasının önüne geçmek için son derece önemlidir. 

Safra Yolu Kanseri Nedir?

Safra yolu kanseri bir diğer adı ile kolanjiyokarsinom, Safra kesesinde bulunan safra yolu duvar hücrelerinden Meydana gelen bir tümördür. Safra yollarının her birinde gelişebilir. Genellikle sağ ve sol safra yollarının birleştiği bölge olan bifurkasyonda görülür. 

Safra yolu kanseri oluşmasının temelinde çeşitli başlıklar yer alabilir. En sık nedenlerinden biri primer sklerozan kolanjit (PSK) hastalığıdır. PSK, bir karaciğer hastalığı olup safra yollarını da tutabilmektedir. PSK’nin yanı sıra ortak kanal kisti, Hepatit B veya C, ülseratif kolit, karaciğer taşı, obezite, yaşlanma ve bilienterik anastomozlara bağlı gelişebilir. 

Safra Yolu Kanseri Belirtileri Nelerdir?

Safra yolu kanseri, genellikle ileri evrelere gelene kadar ciddi semptomlar açığa çıkarmayan bir kanser türüdür. En sık karşılaşılan belirtilerinden biri ağrısız sarılık gelişmesidir. Safra fonksiyonlarında meydana gelen değişimlere bağlı olarak deri altında bilirubin birikmesi gelişir. Biriken bilirubine bağlı olarak ciltte kaşıntı gözlemlenmeye başlanır. Hastaların bu tür bir semptom göstermemesi halinde ileri vakalarda kontrol edilemeyen ve anlam verilemeyen kilo kaybı gözlemlenebilir. Bu durum kaşeksi olarak adlandırılır. Her bir semptomu beraberinde ateş gelişmesi de gözlemlenebilir.

Safra Yolu Kanseri Evreleri Nelerdir?

Kanserin türüne ve Ne süredir vücutta bulunduğuna bağlı olarak çeşitli evreleri vardır. Her bir kanser türü farklı evrelere ayrılabilir iken safra yolu kanseri 4 evreye ayrılır.

• 1.Evre: birinci evre safra yolu kanserinde kanser safra yolları içerisindedir. Çevrede veya vücuttaki başka bir doku ile metastaz yapmamıştır.
• 2.Evre: kanser hücreleri safra kesesi, karaciğer, pankreas veya portel veni etkilemiştir. Bazı durumlarda kişiler ameliyat edilemeyebilir.
• 3.Evre: safra yolu kanserinin metaztaz yapmaya başladığı evredir. Bu evredeki hastalar ameliyat edilememektedir. Yakın çevrede bulunan organlar ile metastas oluşmuştur.
• 4.Evre: dördüncü evrede safra yolu kanseri uzak organlar ile de metastaz yapmıştır.

Safra yolu kanserleri 3 farklı çeşide ayrılır. Bulundukları yerlere göre çeşitler birbirleri arasında farklılık gösterir. İntrahepatik, hiler ve distal olarak 3 farklı çeşitte safra yolu kanseri bulunur. En sık görülen safra kesesi kanser çeşidi hilerdir. Vakaların %60’ına yakını hiler olarak tespit edilir. Hiler kanser çeşidine göre de 4 farklı sınıflama yapılır. Bu sınıflamalar hepatik kanalları etkilemesine ve bifurkasyona olan mesafesine göre yapılır.

Safra Yolu Kanseri Tedavisi Nasıl Yapılır?

Safra yolu kanseri tedavisinin planlanabilmesi için öncelikle doğru tanıya ihtiyaç duyulur. Safra yolu kanseri tanısı için farklı yöntemlerden faydalanılabilir. İlk olarak karaciğer ve safra yolunu kapsayan bir ultrason çekilir. Safra yollarında genişleme gözlemlenmesi, kitle gelişimi olmamasına rağmen safra yollarının aniden sonlanması safra yolu kanserinden şüphelenilmesine neden olabilir. Ultrasonun yanı sıra biyopsiden de destek alınabilir. Bölgeden alınan sürüntü ile laboratuvar incelemesi gerçekleştirilerek kanser tespiti sağlanabilir.

Safra yolu kanseri teşhisi konulması ardından onkoloji doktoru tedavi planlaması yapar. Safra yolu kanseri geç teşhis edilebilen bir kanser çeşidi olduğundan genellikle hastaların yarısı ameliyat şansını kaçırmış olur. Sinsi hastalık olarak adlandırılan safra yolu kanseri genellikle cerrahi müdahale ile tedavi edilir. Hasta ameliyat olabilecek sağlık durumuna sahipse genel anestezi altında büyük çaplı bir ameliyat altına alınır. Ameliyat sırasında kanserli dokular alınırken bazı durumlarda karaciğerin bir kısmı da alınabilir. Ameliyat ardından kemoterapi ve radyoterapi ile ameliyat tedavisi desteklenebilir. Bu sayede kanser hücrelerinin tamamıyla ölmesi hedeflenir.

Her kanser vakasında olduğu gibi safra yolu kanserinde de erken teşhis hayat kurtarır. İleri vakalarda ameliyat olabilme ihtimali ortadan kalkar. Ameliyat edilemeyecek durumda olan hastalar sarılık ve ağrıyı dindirmek üzere semptom giderici tedaviler görür. Bu tedaviler kapsamında endoskopik işlemlere, ağrı tedavilerinde ve radyolojik girişimlere başvurulabilir.

Safra Yolu Kanseri Ameliyatı Riskli Midir?

Safra yolu kanseri ameliyatı karaciğeri de yakından ilişkilendiren bir ameliyat olduğundan çeşitli risklere sahip olan bir ameliyattır. Ancak safra yolu kanseri ölümcül sonuçlar verebilecek bir hastalık olduğundan ameliyat riskleri ilk dikkate alınması gereken başlık değildir. Safra yolu kanserinin evresine göre safra kesesi ile karaciğerin belirli bir kısmının da alınması gerekebilir. Bazı durumlarda sarılığı önlemek üzere safra kesesine stent de takılabilir. Hastanın durumu ve ihtiyaç duyduğu müdahalelere göre ameliyatın riski değişkenlik gösterir.

Safra Yolu Ameliyatı Kaç Sat Sürer?

Safra yolu ameliyatı süresi işlem yapılacak bölgenin genişlemesine bağlı olarak uzayabilir. Safra kanalı, 12 parmak bağırsağı ve pankreas arasında bulunan kavşaklarda işlemler gerçekleştirilir. Bu 3 organın yanı sıra mide, safra kesesi ve ince bağırsakta da işlemler uygulanması gerekebilir. Çevrede bulunan lenf bezlerine de müdahale gerçekleştirilebilir. Bu gibi durumlarda ameliyat süresi 8 saate kadar uzayabilir. Safra yolu ameliyatının minimum süresi ise 5 saat olarak düşünülmelidir.

Safra Yolu Ameliyat Sonrası Nelere Dikkat Etmek Gerekir?

Safra yolu ameliyatı ardından genellikle kişiler kimyasal tedavi ile tedavi sürecine devam ederler. Bu kapsamda kemoterapi tedavileri gerçekleştirilir. Hasta için planlanan kemoterapi tedavileri düzenli olarak alınmalı ve hastanın son durumunu tespit etmek üzere ihtiyaç duyulan tetkikler gerçekleştirilmelidir. Kontrol görüntüleme tetkiklerine de başvurulan bu dönemlerde hasta doktorunun önerisi kapsamında rutin muayenelere çağrılır.

Ameliyat sırasında alınan dokulara göre özel beslenme prosedürlerinin uygulanması gerekebilir. Bu noktada kanser hastalarında beslenme üzerine uzmanlaşmış diyetisyenlere ile çalışarak tedaviyi destekleyecek şekilde beslenme sağlanabilir. Ameliyat sonrasındaki süreçte olabildiğince stresten uzak durulmalı ve uyku düzenine dikkat edilmelidir.