Şeker Hastaları Nasıl Beslenmeli ve Neler Tüketmelidir?

Şeker hastalığında beslenme, hastalığın ilerleme seyrini ve hastalık ile gelişebilecek semptomların şiddetini etkileyebilir. Hastaların, dengeli ve sağlıklı besinlerden oluşan bir diyet planı uygulaması, rafine şeker içeriği veya glisemik indeksi yüksek olan gıdaların tüketiminin sınırlandırılması şeker hastaları için oldukça önemlidir. İdeal beslenme programının uygulanmadığı takdirde kan şekeri dalgalanmaları meydana geleceğinden şeker hastalığının ilerlemesi söz konusu olabilir. Beslenmeye dikkat edilmediği takdirde kullanılan ilaçlar dozaj olarak yeterli olmayabilir. Bu nedenle şeker hastalığı tanısı almış bir kişinin nasıl beslenmesi gerektiğini öğrenmesi son derece önemlidir.

Şeker Hastaları Nasıl Beslenmelidir?

Şeker hastaları, glisemik indeksi düşük, taze sebze meyveler içeren, yeterli miktarda sağlıklı protein kaynaklarına günlük beslenmesinde yer verdiği bir beslenme planı uygulaması önerilir. İşlenmiş gıdalardan uzak durulması, rafine şeker içeriği olan gıdaların beslenmeden çıkarılması şeker hastaları için oldukça önemlidir.

Şeker hastaları taze meyvelere günlük beslenmelerinde yer verebilir. Ancak tüketilen meyve miktarına özen gösterilmelidir. Bir kişi için önerilen porsiyon kişiden kişiye değiştiği gibi şeker hastaları bu porsiyonu günde 2 ila 3 porsiyon ile sınırlayabilir.

Şeker hastalığında tokluk süresini uzun tutabilecek gıdaların tüketimi önerilir. Süt ve süt ürünleri, yağsız protein kaynakları, lif içeriğinden zengin tahıllar ve baklagiller günlük beslenmeye eklenebilir. Bu tür besinlerin sindirim süresi uzun olduğundan kişiler daha uzun süreli tokluk hissedebilir. Böylece öğünlerinde porsiyon kontrolü de sağlayabilirler.

Şeker Hastaları Neler Tüketmelidir?

Şeker hastaları, kan şekeri düzeylerini koruyabilmek için dengeli bir beslenme planına sahip olmalıdır. Karbonhidrat, protein, yağ ve lif dengesi ideal olan bir beslenme planı uygulanmalıdır. Böylece besinlerden günlük ihtiyaç duyulan besinler alınabilir ve kan şekeri dengesi sağlanabilir. Yeterli miktarda protein kaynağı günlük beslenmeye eklenirken kolesterolü sınırlandırılmış bir beslenme planı uygulanması gerektiği ihmal edilmemelidir.

Şeker hastaları, glisemik indeksi düşük gıdaları günlük beslenmelerine ekleyebilir. Aşağıda bahsedilecek olan gıdalar kan şekeri seviyelerinin dengelenmesinde etkili ve tokluk süresi uzatmada rol alabilecek içeriklere sahiptir.

• Süt ve süt ürünleri
• Kurubaklagiller
• Ceviz veya badem gibi yağlı tohumlar
• Şekersiz tahıl ürünleri
• Yeşil yapraklı sebzeler
• Tam buğday veya çavdar ekmeği gibi kompleks karbonhidrat kaynaklarından üretilen ekmekler
• Kivi, elma veya greyfurt gibi glisemik indeksi düşük meyveler

Şeker Hastaları Yemek Yerken Nelere Dikkat Etmelidir?

Şeker hastaları yemek yerken bazı başlıklara dikkat ederek öğün düzenini daha sağlıklı bir şekilde sağlayabilir ve sağlıklı bir beslenme planı uygulamaya daha rahat bir şekilde adapte olabilir. Yukarıda bahsedilen tokluk süresini uzatmada etkili olabilecek gıdalar günlük beslenmeye eklenmelidir.

Meyveler, sağlıklı şeker kaynakları olarak düşünülse de fazla tüketilmeleri halinde şeker hastaları için riskli bir besin grubu olabilirler. Bu noktada şeker içeriği düşük meyvelerin tüketimine öncelik verilebilir ve günlük tüketilen meyve porsiyonuna dikkat edilmelidir.

Sofra şekeri bir diğer adı ile sakkaroz şekerler kan şekeri düzeylerinde ani dalgalanmalar yaratabilir ve kan şekeri seviyelerinin korunmasında olumsuz etkiler yaratabilir. Birçok hasta için tamamı ile şekeri bırakmak zorlayıcı olabilir. Bu tür durumlarda kimyasal tatlandırıcılara veya stevia gibi bitkilerden üretilen tatlandırıcılara günlük hayatlarında yer verebilirler.

Yapılan birçok çalışma şeker hastalarının tek başına karbonhidrat kaynağı tüketmelerinin kan şekerinde ani dalgalanmalar yaratabileceğini gösterir. Birçok uzman meyve veya karbonhidrat kaynağı farklı bir besin tüketildiğinde bu tür besinin yanına bir de protein kaynağı eklenmesini önerir. Örneğin; meyve tüketilirken yanına bir süt grubu eklenebilir.

Şeker hastaları uzun süreli açlıktan kaçınmalıdır. Uzun süreli açlık sonrasında tüketilen besinler ani bir kan şekeri yükselmesine neden olabileceğinden, kişilerin az az sık sık beslenmesi önerilir. Ancak günümüzde bu fikir üzerinde çeşitli tartışmalar söz konusudur. Bazı uzmanlar sık sık besin tüketiminin kan şekeri seviyelerinin hep hareketli olmasıyla sonuçlanabileceğini öne sürer.

Şekeri En Çok Hangi Gıdalar Düşürür?

Vücuttaki şeker seviyelerini düşürmede veya belirli bir aralıkta tutmada bazı besinler etkili olabilir. Bu besinler arasında ilk sırada lif içeriği yüksek gıdalar yer alır. Baklagiller, tam tahıllar, yeşil yapraklı sebzeler veya avokado gibi yağlı meyveleri tüketmek günlük lif alımını desteklerken kan şekerinin düşmesini sağlayabilir. Bu tür gıdaların sindirim süresi uzun olduğundan kan şekerinde ani dalgalanmalara neden olmazlar. 

Öğünlerdeki basit karbonhidrat içeriği olan; beyaz ekmek, makarna, şekerli ve gazlı içeceklerin tüketimini sınırlandırmak da kan şekerinin düşmesinde etkili olabilir.

Şeker Hastalarının Yememesi Gereken Gıdalar? 

Şeker hastaları, kan şekeri üzerinde ani dalgalanmalar yaratabilecek gıdaların tüketiminden kaçınmalı veya bu tür gıdaların tüketimini sınırlandırmalıdır. Bu noktada tüketilmemesi gereken gıdalar aşağıdaki şekilde sıralanabilir;

• Sofra şekeri
• Reçel
• Bal
• Pancar
• Beyaz ekmek gibi beyaz undan yapılan hamur işleri
• Beyaz undan yapılan makarna
• Patates kızartması gibi gıdalar
• Mısır veya mısır gevreği
• Beyaz pirinç
• Karpuz, kavun, dut veya kuru meyveler gibi glisemik indeksi yüksek meyveler

Aç Kalmak Şekere İyi Gelir Mi?

Aç kalmak, şeker hastalığı için önerilen bir durum değildir. Özellikle 12 saatten daha uzun süreli olan açlıklarda stres hormonları artacağından bu durum kan şekerinin yükselmesine neden olabilir. Bazı kişilerde ise uzun süreli açlık sonucunda kan şekerinde ani düşüşler görülebilir ve hipoglisemi atakları geçirilebilir. Bu nedenle uzun süreli açlıktan ziyade belirli aralıklarda lif içeriğinden zengin porsiyonlar tüketmek şeker seviyelerinin daha optimum düzeyde korunmasını destekleyebilir.

Şekeri Düşürmek İçin İçecek İyi Gelir Mi? 

Kan şekeri seviyelerini dengelemede su tüketimi oldukça önemlidir. Su, vücudun temel ihtiyaçlarından biridir ve vücuttaki birçok fizyolojik süreçte görev alır. Kan şekerinin ideal aralıklarda kalmasını sağlamak da suyun önemli rollerinden biridir.

Su tüketiminin yanı sıra şekersiz bitki çaylarından yararlanılabilir. Zencefil, rezene, zerdeçal, tarçın gibi içeriğe sahip bitki çayları kan şekeri seviyelerini dengeleyebilir.

En Çabuk Şekeri Ne Düşürür? 

Kan şekerinin düşürülmesi ve değer seviyelerde korunması gerektiği noktalarda bazı besinler tüketilebilir. Bu noktada ilk sırada tarçın yer alır. Özellikle çin tarçını kan şekeri dengelenmesinde etkili bir yapıya sahiptir. Çaya eklenmesi veya karbonhidrat kaynaklarına eklenmesi kan şekerinin düşmesini destekleyebilir.

Yoğurt gibi protein içeriği ile ön plana çıkan gıdalar yine kan şekerinin düşmesini sağlayabilir. Yoğurt, içerisinde bulunan yağ ve protein sayesinde tokluk süresini uzatarak kan şekerinin dengelenmesini sağlayabilir.

Sıkça Sorulan Sorular 

Şeker Hastası Gece Yatmadan Önce Ne Yemeli? 

Şeker hastaları akşam yemeklerinden 3 saat sonrasında uyku haline geçiyorsa genellikle bir öğüne ihtiyaç duymazlar. Geç yatılması veya güne oldukça geç başlanması halinde ise yatmadan önce yoğurt, kefir veya ayran gibi protein kaynakları tüketilebilir. Bu tür kaynakların yanına badem veya ceviz gibi yağlı tohumlar eklenebilir. Şeker hastalarının akşam saatlerinde meyve yemeleri önerilmemektedir.

Şeker Hastaları Ekmek Yemeli Mi?

Şeker hastaları, beyaz undan yapılan ekmek tüketiminden kaçınmalıdır. Bu tür ekmekler yerine; tam buğday, çavdar veya kepek ekmeği tüketerek günlük lif alımlarını arttırabilirler ve tokluk sürelerini uzatabilirler.

Kilo Verince Şeker Hastalığı Geçer Mi? 

Tip 2 diyabet, doğru beslenme programı ve ideal kilonun korunması ile geri döndürülebilir bir hastalıktır. İleri vakalarda ise hastalığın şiddetinin artmasını önleyebilir. Yüksek kilolu bireyler sağlıklı bir şekilde zayıflayarak şeker hastalığında iyileşmeler elde edebilir.

Şeker Hastalarına Yoğurt İyi Gelir Mi? 

Şeker hastaları için yoğurt önerilen besinlerden biridir. Yoğurdun uzun süreli tokluk sağlaması ve iyi bir protein kaynağı olması günlük beslenmede kıymetli bir yeri olmasını sağlar. Özellikle karbonhidrat içeriği yüksek besinlerin yanında yoğurt tüketilmesi kan şekeri seviyelerinin ani dalgalanmalarının önüne geçebilir.