Vücut Kitle İndeksi

[vc_row][vc_column][vc_column_text]

Vücut Kitle İndeksi Nedir?

“Body Mass Index” olarak literatüre geçen vücut kitle endeksi, bireyin boyu ile kilosunun birbiri ile olan oranıdır. Vücut kitle endeksi, ideal kilo hesaplaması yapılırken de sıklıkla kullanılır. BMI sayesinde birey ideal kilosunu öğrenebilir ve kilosuna göre gerekli aksiyonları alabilir. Body mass index, vücutta yer alan toplam yağ oranı ile oldukça paralellik gösterir.

Vücut kitle indeksi değeri vücutta ne kadar kas ve yağ oranı olduğunu göstermez. Dolayısıyla kesin sonuçlar için yağ ve kas miktarı ölçüm işlemleri de yapılmalıdır. BMI, olası hastalıkların öngörülmesinde ve risklerin önlenmesinde önemli bir rol oynar. Yüksek  vücut kitle indeksi değeri, kişilerde hastalıklara yakalanma riskinin yüksek olduğunu gösterir.

Çok düşük  vücut kitle indeksi değeri ise kişide kemik erimesi, bağışıklık sisteminde zayıflık, anemi gibi pek çok hastalığa işaret edebilir. Çok basit bir formül ile hesaplanabilen vücut kitle indeksi, kişinin kilosunu kontrol etmesine ve kiloya bağlı olarak ortaya çıkabilecek hastalıklara karşı önlem alınmasına yardımcı olabilir.

Vücut Kitle İndeksinin Önemi

Doktorlar tarafından yapılan vücut kitle indeksi ölçüm sonuçları sağlık risklerinin bir göstergesi olarak kabul edilir. Ölçüm sonuçları kiloya bağlı olarak ortaya çıkan sağlık risklerini değerlendirmek için kullanılmaktadır. Vücut kitle indeksi değeri yüksek olan kişiler için ortaya çıkan bazı risk durumları şunlardır:

• Diyabet,
• Kalp hastalıkları,
• Yüksek kolesterol,
• İnme,
• Yüksek tansiyon,
• Belirli kanserler,
• Safra Kesesi rahatsızlıkları,
• Uyku apnesi ve horlama,
• Prematüre ölüm,
• Osteoartrit ve eklem hastalıkları.

BMI (vücut kitle indeksi) değeri düşük olan kişiler için ortaya çıkan bazı risk durumları şunlardır:

• Psikolojik sorunlar,
• Ciltte kırışıklık,
• Çabuk yorulma,
• Baş dönmesi,
• Anemi,
• İshal,
• Adet düzensizliği,
• Nabız atışında bozukluk,
• Kalp-damar hastalıkları riski,
• Sinirlilik,
• Bağışıklık sisteminin zayıflaması.

Ancak vücut kitle indeksi ölçüm işlemi kesin sonuçlar vermez, sadece sağlık riski hesaplama işleminde kullanılan bir araçtır.

Vücut Kitle İndeksi Nasıl Hesaplanır?

Hesaplama işlemi yaş, cinsiyet gibi parametrelere bağlı olarak farklılık gösterebilir. “Vücut kitle indeksi hesaplama işlemi nasıl yapılır?” sorusunun cevabı ise; kişinin kilosu, boyunun karesine bölünmesiyle olacaktır.

Vücut kitle endeksi ağırlık ve uzunluğun birbiri ile olan oranı şeklinde hesaplanır. Günümüzde birçok internet sitesi vücut kitle indeksi hesaplama işlemi konusunda uygulamalara sahiptir. Örneğin 100 kilo ve 1.80 boyundaki bir kişi için hesaplama şöyledir:

100 / (1.8 X 1.8) = 30.8 yani kişinin vücut kitle indeksi 30.8’dir. Bu kişinin BMI (vücut kitle indeksi) değeri 30’un üzerinde olduğu için kişi obez kabul edilir. Bu formülü kullanarak kitle indeksinizi kolaylıkla belirleyebilirsiniz.

Vücut Kitle İndeksi Tablosu

Vücut kitle indeksinizi nasıl hesaplayacağınızı öğrendikten sonra bu sonuçlardan bazı çıkarımlar yapabilmeniz de mümkün olacaktır. Vücut kitle indeks değerlerinden elde edilen sonuçlar bazı ipuçları içerir. Eğer vücut kitle indeks değeriniz 18.5 altındaysa zayıf, 18.5-24.9 aralığında ise normal, 25-29.9 aralığındaysa kilolu, 30’dan fazla ise obez olduğu anlamına gelir. Dünya Sağlık Örgütü tarafınca hesaplanan  vücut kitle indeksi değerleri detaylı olarak  şu şekilde yorumlanır:

• 0 ile 18.4 BMI: Bu değer aralığı kişinin zayıf olduğunu ifade eder. Kişi, zayıf vücut kitle indeksi değerinde ise diyetisyen eşliğinde sağlıklı bir şekilde kilo almaları tavsiye edilir.
• 5 ile 24.9 BMI: Bu değer aralığı kişinin normal kiloda olduğunu ifade eder.
• 25 ile 29.9 BMI: Bu değer aralığı kişinin fazla kilolu olduğunu ifade eder. Vücut kitle indeksi değeri bu değer aralığında bulunan kişilere uygun bir diyet programı ile fazla kilolardan kurtulmaları önerilir.
• 30 ile 34.9 BMI: Bu değer aralığı kişinin birinci derece obez olduğunu ifade eder. Birinci derece obez kategorisinde değerlendirilen kişinin kilosu sağlık açısından risk oluşturabilir. Porsiyonların düzenlenmesi ve öğünlerin belirlenmesi için diyetisyen gereklidir.
• 35 ile 44.9 BMI: Bu değer aralığı kişinin ikinci derece obez olduğunu ifade eder. Bu değer aralığındaki kişilerde kalp ve damar hastalıkları riski artar. Kesinlikle bir diyetisyen kontrolünde öğünler düzenlenmelidir.
• 45 ve üzeri BMI: Bu değer aralığı kişinin üçüncü derece obez olduğunu ifade eder. Hastalık görülme riski çok yüksektir. Dolayısıyla kişinin doktor tarafından gözetim altında tutulması ve diyetisyene başvurması önerilir.

Vücut ağırlığının kadınlarda olması gerekenden ortalama ortalama %30, erkeklerde ise %25 fazla olması obezite belirtisi olabilir. Vücut kitle indeksi ölçüm işlemine  ek olarak kişinin bel genişliği hesaplama işlemleri da obezite hakkında bilgi verir. Bel genişliği erkeklerde 102 cm, kadınlarda 88 cm’den büyük ise yüksek risk olarak değerlendirilir. Bel çevresi değerlendirmeleri yaşa ve ırka göre de farklılık gösterebilir.

Vücut kitle indeksi değeri hesaplanırken kişinin kas kütlesinin normalden daha az veya daha çok olabileceği durumlar göz önünde bulundurulmalıdır. Böyle durumlarda yapılan ölçüm sonuçları hekimi yanıltabilir. Özellikle kas miktarı fazla olan sporcularda, kas kütlesinin ağırlığına bağlı olarak  vücut kitle indeksi değer, yüksek çıkabilir. Çocuklarda kas gelişimi tamamlanmadığı için sonuçlar yanıltıcı olabilir. Yaşlılarda ise kas kaybı meydana gelebileceğinden sonuçlar yanıltıcı olabilir.

Obez kişilerde vücut yağın toplandığı bölgelere göre vücut tipleri iki gruba ayrılır. Yağ dokusunun bedenin üst bölgesinde toplandığı vücut tiplerine “android” ya da “elma tipi şişmanlık” adı verilir.  Bu vücut tipinde yağlar genellikler göbek çevresinde toplanır. Bu vücut tipi erkeklerde daha sık görülür. Elma tipi şişmanlık tipine sahip olan kişilerde koroner kalp hastalıkları, diyabet, hipertansiyon gibi hastalıklar daha sık görülür.

Yağ dokusunun vücudun alt bölümünde toplandığı vücut tiplerine “jinoid” veya “armut tipi şişmanlık” adı verilir. Bu tip yağlanma kalçalarda ve üst bacakta birikir. Armut tipi şişmanlık, erkeklere oranla kadınlarda daha sık görülür. Bu vücut tipine özellikle menopoz sonrası kadınlarda daha sık rastlanır. Ancak her türlü yağlanmanın birçok hastalığı tetikleyici faktör olduğu unutulmamalıdır.

Yaş Aralıklarına Göre İdeal Vücut Kitle İndeksi

Yaşa göre kişinin ideal vücut kitle indeksi değeri de değişmektedir. Yaşlara göre olması gereken  vücut kitle indeksi değer aralıkları şöyledir:

• 19-24 yaş arası için ideal değer aralığı 19-24 BMI olmalıdır.
• 25-34 yaş arası için ideal değer aralığı 20-25 BMI olmalıdır.
• 35-44 yaş arası için ideal değer aralığı 21-26 BMI olmalıdır.
• 45-54 yaş arası için ideal değer aralığı 22-27 BMI olmalıdır.
• 55-64 yaş arası için ideal değer aralığı 23-28 BMI olmalıdır.
• 65 ve üzeri yaş için ideal değer aralığı 24-29 BMI olmalıdır.

Hemen vücut kitle indeksinizi öğrenerek profesyonel bir destek almak isterseniz buraya tıklamanız yeterli.[/vc_column_text][/vc_column][/vc_row]